Biến đổi cơ cấu xã hội ở Việt Nam trong tiến trình đổi mới

Bài viết trình bày một số nét biến đổi chính trong các phân hệ cơ cấu xã hội cơ bản ở nước ta hiện nay; cung cấp nguồn tham khảo bổ ích dành cho việc tái cấu trúc lại cơ cấu xã hội theo hướng phù hợp với xu hướng hội nhập, đổi mới toàn diện nền kinh tế xã hội đất nước thời gian tới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Biến đổi cơ cấu xã hội ở Việt Nam trong tiến trình đổi mới BiÕn ®æi c¬ cÊu x· héi ë ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh ®æi míi NguyÔn §×nh TÊn(*) C ¬ cÊu x· héi, biÕn ®æi c¬ cÊu x· héi lµ nh÷ng chñ ®Ò lín, nh¹y c¶m vµ mang tÝnh cèt lâi, c¨n cèt cña x· héi diÖn nÒn kinh tÕ x· héi ®Êt n−íc trong thêi gian tíi.(*) I. BiÕn ®æi c¬ cÊu x· héi giai cÊp, giai tÇng x· héi häc nãi riªng, cña c¸c khoa häc x· héi vµ Tõ §¹i héi §¶ng VI (§¹i héi ®æi míi nh©n v¨n nãi chung. Nghiªn cøu c¬ cÊu n¨m 1986), ®Æc biÖt lµ tõ nh÷ng n¨m 90 x· héi, biÕn ®æi c¬ cÊu x· héi ®Ó hiÓu (thÕ kû XX) ®Õn nay, theo c¸c sè liÖu tõ ®−îc nh÷ng ®Æc tr−ng, ®Æc tÝnh cña x· Tæng côc Thèng kª, cã thÓ thÊy c¬ cÊu héi, ®Ó ®¸nh gi¸ ®−îc tr×nh ®é ph¸t x· héi giai cÊp, giai tÇng x· héi ë n−íc triÓn cña x· héi, ®Ó chØ ra ®−îc sù c©n ta ®· cã nh÷ng biÕn ®æi ®¸ng kÓ. Tû b»ng hay nh÷ng nghiªng lÖch trong x· träng c− d©n n«ng nghiÖp tõ chç chiÕm héi. §ã còng lµ “ch×a kho¸” ®Ó hiÓu ®−îc xÊp xØ 70% tr−íc ®©y ®· gi¶m xuèng chØ biÕn ®æi x· héi, tõ ®ã cho phÐp §¶ng vµ cßn 50% (n¨m 2007), tû träng lao ®éng Nhµ n−íc còng nh− c¸c tæ chøc ®oµn thÓ c«ng nghiÖp, x©y dùng vµ dÞch vô tõ chç x· héi ®−a ra ®−îc nh÷ng dù b¸o x· héi; cßn hÕt søc bÐ nhá tr−íc ®æi míi ®Òu ®· trªn c¬ së ®ã cã nh÷ng c¬ së khoa häc cÇn t¨ng lªn møc 30% trong nÒn kinh tÕ thiÕt ®Ó ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p (n¨m 2007). N¨m 2009, −íc tÝnh lao nh»m thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn theo ®éng c«ng nghiÖp kho¶ng trªn 12,5 h−íng n¨ng ®éng, tÝch cùc, tiÕn bé, ®ång triÖu ng−êi, lao ®éng dÞch vô còng ë møc thêi ho¸ gi¶i nh÷ng xu h−íng tho¸i bé, t−¬ng tù kho¶ng 12 triÖu ng−êi. Nh−ng bÊt æn hoÆc nguy c¬ ®æ vì x· héi. ®iÒu ®¸ng nãi lµ ë chç: tû träng lao ®éng c«ng nghiÖp (thùc chÊt lµ lao ®éng cña Trªn c¬ së ph©n tÝch lý luËn vµ kh¸i ng−êi c«ng nh©n, giai cÊp c«ng nh©n qu¸t ho¸ thùc tiÔn biÕn ®æi c¬ cÊu x· héi theo c¸ch nãi truyÒn thèng) vµ lao ®éng n−íc ta thêi kú ®æi míi, chóng t«i xin dÞch vô sÏ cßn tiÕp tôc t¨ng lªn m¹nh nªu ra mét sè nÐt biÕn ®æi chÝnh trong mÏ trong nh÷ng n¨m tíi, tû träng lao c¸c ph©n hÖ c¬ cÊu x· héi c¬ b¶n ë n−íc ®éng n«ng nghiÖp sÏ tiÕp tôc gi¶m. Cho ta hiÖn nay víi hy väng cung cÊp mét ®Õn nay, c¶ n−íc ®· cã hµng tr¨m ngµn nguån tham kh¶o bæ Ých cho viÖc t¸i cÊu tróc l¹i c¬ cÊu x· héi theo h−íng phï (*) GS., TS., ViÖn tr−ëng ViÖn X· héi häc, Häc viÖn hîp víi xu h−íng héi nhËp, ®æi míi toµn ChÝnh trÞ-Hµnh chÝnh quèc gia Hå ChÝ Minh. 4 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 3.2010 doanh nghiÖp, 3 triÖu hé s¶n xuÊt kinh t¸c gi¶ cña c¸c bµi b¸o gäi hä lµ tÇng doanh víi hµng triÖu doanh nh©n. Lùc líp trung l−u vµ hä nhËn ®Þnh r»ng: Sù l−îng lao ®éng trong khu vùc nhµ n−íc lín m¹nh cña tÇng líp nµy sÏ gãp phÇn chØ ë møc 3,975 triÖu ng−êi (n¨m 2007). thóc ®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ, t¨ng Trong khi ®ã lao ®éng khu vùc ngoµi c−êng søc m¹nh tæng hîp cña ®Êt n−íc; nhµ n−íc (cïng n¨m) lµ 40,197 triÖu t¹o ra ®−îc nhiÒu viÖc lµm, h¹n chÕ thÊt ng−êi, −íc tÝnh n¨m 2009 cã thÓ lµ 41- nghiÖp gãp phÇn æn ®Þnh x· héi, gi¶m 42 triÖu lao ®éng, lín gÊp 10 lÇn lùc thiÓu nh÷ng c¨ng th¼ng x· héi, nhÊt lµ l−îng lao ®éng khu vùc nhµ n−íc, chiÕm ¸p lùc vÒ viÖc lµm; thóc ®Èy c¶i c¸ch tuyÖt ®¹i lùc l−îng lao ®éng toµn x· héi. kinh tÕ, ®æi míi thÓ chÕ, thñ tôc hµnh Xu h−íng chung lµ, tû träng lao chÝnh, hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch, thóc ®éng trong khu vùc nhµ n−íc gi¶m, khu ®Èy sù liªn kÕt 4 nhµ: nhµ n«ng, nhµ vùc ngoµi nhµ n−íc liªn tôc t¨ng, lao n−íc, nhµ doanh nghiÖp, nhµ khoa häc; ®éng n«ng nghiÖp gi¶m, lao ®éng c«ng ®ãng gãp to lín vµo nguån thu ng©n nghiÖp, dÞch vô t¨ng. §¸ng chó ý lµ sù s¸ch nhµ n−íc th«ng qua viÖc nép thuÕ t¨ng nhanh sè l−îng c¸c doanh nghiÖp, còng nh− nhiÒu ho¹t ®éng phóc lîi x· theo ®ã lµ t¨ng sè l−îng c¸c doanh héi, cøu trî x· héi, tõ thiÖn x· héi... nh©n... Theo ®µ ph¸t triÓn nh− hiÖn Ph¶i thÊy r»ng, tÇng líp doanh nh©n nay, môc tiªu 500.000 doanh nghiÖp víi ®ang trë thµnh mét lùc l−îng chñ c«ng, c¶ triÖu doanh nh©n vµo n¨m 2010-2011 ®éi qu©n xung kÝch trong c«ng cuéc ph¸t nh− môc tiªu §¹i héi §¶ng X ®Æt ra triÓn kinh tÕ – x· héi n−íc ta. ch¾c ch¾n lµ sÏ kh«ng chØ ®¹t tíi mµ ...