Biến thể giải phẫu của động mạch não giữa bằng chụp cắt lớp vi tính mạch máu não

Đặc điểm và các biến thể giải phẫu của động mạch não giữa (MCA) có vai trò quan trọng trong việc lên kế hoạch và lựa chọn phương pháp điều trị các bệnh lý huyết khối và phình động mạch nội sọ. Bài viết trình bày mô tả các đặc điểm giải phẫu của MCA trên hình cắt lớp vi tính mạch máu não. Đánh giá tương quan các đặc điểm giải phẫu với giới tính và tuổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Biến thể giải phẫu của động mạch não giữa bằng chụp cắt lớp vi tính mạch máu nãoY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 Nghiên cứu Y học BIẾN THỂ GIẢI PHẪU CỦA ĐỘNG MẠCH NÃO GIỮA BẰNG CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH MẠCH MÁU NÃO Nguyễn Phước Đoàn Nhân1, Nguyễn Thị Thùy Linh1,Trương Thị Phương Thảo1, Hà Thị Bích Trâm1, Phạm Ngọc Hoa2TÓM TẮT Đặt vấn đề: Đặc điểm và các biến thể giải phẫu của động mạch não giữa (MCA) có vai trò quan trọng trongviệc lên kế hoạch và lựa chọn phương pháp điều trị các bệnh lý huyết khối và phình động mạch nội sọ. Chụp cắtlớp vi tính mạch máu là một kĩ thuật hình ảnh không xâm lấn, với độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc phát hiệncác túi phình nội sọ. Mục tiêu: Mô tả các đặc điểm giải phẫu của MCA trên hình cắt lớp vi tính mạch máu não. Đánh giá tươngquan các đặc điểm giải phẫu với giới tính và tuổi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, khảo sát cắt lớp vi tính mạchmáu não ở 289 bệnh nhân dưới 70 tuổi, không có bất thường về nhu mô não, các động mạch nội sọ hẹp dưới50%, thực hiện từ tháng 01/2017 đến 12/2020. Đánh giá đặc điểm nguyên ủy, vị trí gối, vị trí và dạng phânnhánh của MCA. Kết quả: đường kính đoạn M1 bên phải 4,0 ± 0,4 mm, M1 bên trái 3,9 ± 0,4 mm. Khoảng cách gối bên phải21,7 ± 3,4 mm; bên trái 21,7 ± 3,4 mm; độ dài đoạn M1 bên phải 17,8 ± 6,1 mm, bên trái 16,9 ± 6,5 mm. 1 trườnghợp MCA phụ (0,3%), 1 trường hợp MCA biến dạng tạo cửa sổ (0,3%), 4 trường hợp MCA đôi (1,3%) với 2trường hợp type A và 2 trường hợp type B. Có 7 trường hợp phân nhánh sớm với 1 trường hợp phân nhánh sớmthùy trán (0,3%) và 6 trường hợp nhánh sớm thùy thái dương (2%). Dạng chia đôi chiếm tỉ lệ 96,7% bên phảivà 99,0% bên trái, dạng chia ba 3,0% ở bên phải, 1,0% bên trái, 1 trường hợp chia bốn (0,3%). Vị trí chia đôitrước gối chiếm tỉ lệ 46,6% bên phải và 42,6% bên trái. Chia đôi tại gối chiếm tỉ lệ 46,6% bên phải và 52,4% bêntrái. Dạng không ưu thế chiếm tỉ lệ 28,9% bên phải, 29,1% bên trái. Ưu thế thân trên chiếm tỉ lệ 25,8% bên phải,26,4% bên trái, thân dưới 42,0% bên phải, 43,6% bên trái. Kết luận: Các biến thể tại nguyên ủy chiếm tỉ lệ thấp. Dạng chia đôi chiếm tỉ lệ cao nhất. Phân chia trướcgối và tại gối chiếm đa số các trường hợp. Không có sự khác biệt có ý nghĩa của đường kính thân chính MCAgiữa nam và nữ, và giữa hai nhóm tuổi dưới 40 và từ 40. Không có sự tương đồng về đặc điểm phân nhánh vàthân ưu thế giữa hai bán cầu. Từ khóa: giải phẫu động mạch não giữa, cắt lớp vi tính mạch máu nãoABSTRACT MIDDLE CEREBRAL ARTERY VARIATIONS USING COMPUTED TOMOGRAPHY ANGIOGRAPHY Nguyen Phuoc Doan Nhan, Nguyen Thi Thuy Linh, Ha Thi Bich Tram, Truong Thi Phuong Thao, Pham Ngoc Hoa * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 26 - No. 2 - 2022: 106 - 112 Background: Anatomical features and variations of middle cerebral arteries (MCA) have an importantclinical role in planning and providing treatment of thrombosis and intracranial aneurysms. Computedtomography angiography is a noninvasive imaging modality with high sensitivity and specificity for detection ofintracranial aneurysms.Bộ môn Chẩn Đo{n Hình Ảnh, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh1Hội Chẩn Đo{n Hình Ảnh TP. Hồ Chí Minh2Tác giả liên lạc: BS. Nguyễn Phước Đo|n Nh}n ĐT: 0359047357 Email: nhandoanqn@gmail.com106 Chuyên Đề Chẩn Đoán Hình Ảnh - Y Tế Công CộngNghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 26 * Số 2 * 2022 Objective: Evaluate anatomical features of middle cerebral arteries using computed tomographyangiography. Investigate their relationship to gender and age. Methods: A cross-sectional descriptive study, 298 computed tomography angiography findings in thepatients under 70 years old, without brain parenchyma abnormalities, less than 50 percent intracranial stenoses,performed from january 2017 to december 2020. Results: Mean diameter of right M1 segment is 4.0 ± 0.4 mm, 3.9 ± 0.4 mm on the left side. Distance fromright internal carotid artery division point to the genu is 21.7 ± 3.4 mm; 21.7 ± 3.4 mm on the left side; Right M1segment length is 17.8 ± 6.1 mm, 16.9 ± 6.5 mm on the left side. Accessory MCA was seen in 1 patient (0.3%),MCA fenestration was seen once (0.3%), MCA duplication was found in 4 cases (1.3%), 2 in type A and 2 typeB. Early cortical branches was found in 7 cases, with 1 early frontal branche (0.3%) và 6 early temporal branches(2%). Middle cerebral artery bifurcation was identified in 96.7% of the cases on the right side and 99.0% on theleft side, trifurcation in 3.0% of the cases on the right side and 1.0% on the left side, tetrafurcation in 1 patient(0.3%). M1 divi ...