Biểu hiện tích tụ quá mức protein p53 trong carcinôm tuyến đại trực tràng

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu xác định tỷ lệ biểu hiện tích tụ quá mức protein p53 trong carcinôm tuyến đại trực tràng bằng phương pháp nhuộm hóa mô miễn dịch. Nghiên cứu tiến hành trên 106 trường hợp carcinôm tuyến đại trực tràng được chẩnđoán và nhuộm hóa mô miễn dịch với p53 tại Bộ môn Giải phẫu bệnh Đại học Y dược Tp. HCM từ tháng 10/2008 đến tháng 4/2009.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Biểu hiện tích tụ quá mức protein p53 trong carcinôm tuyến đại trực tràngBIỂU HIỆN TÍCH TỤ QUÁ MỨC PROTEIN P53TRONG CARCINÔM TUYẾN ĐẠI TRỰC TRÀNGHứa Thị Ngọc Hà*, Nguyễn Thành Nam**TÓMTẮTMục tiêu: Xác định tỷ lệ biểu hiện tích tụ quá mức protein p53 trong carcinôm tuyến đại trực tràng bằng phương phápnhuộm hóa mô miễn dịch (HMMD).Phương pháp: Mô tả cắt ngang. Đối tượng nghiên cứu gồm 106 trường hợp carcinôm tuyến đại trực tràng được chẩnđoán và nhuộm HMMD với p53 tại Bộ môn Giải phẫu bệnh Đại học Y dược Tp. HCM từ tháng 10/2008 đến tháng 4/2009.Kết quả: Có 49 bệnh nhân nam (chiếm 46,2%) và 57 bệnh nhân nữ (chiếm 53,8%). Giới nữ mắc bệnh nhiều hơn giớinam khoảng 16% (tỷ lệ nam/nữ = 1/1,16). Tuổi mắc bệnh trung bình 58,08, bệnh nhân sau 40 tuổi chiếm 91,5%. Vị trí u: Uở đại tràng phải có 31 trường hợp (29,5%), u ở đại tràng trái có 74 trường hợp (70,5%). Dạng đại thể: Dạng loét thường gặpnhất chiếm 47,2%; thứ hai là dạng chồi sùi chiếm 40,6%; các dạng vòng siết, xâm nhiễm và dạng phối hợp ít gặp hơn, với tỷlệ lần lượt là 4,7%, 5,7% và 1,9%. Loại mô học: Carcinôm tuyến không chế nhầy chiếm 86,8%, carcinôm tuyến chế nhầychiếm 13,2%. Tỷ lệ biểu hiện tích tụ quá mức protein p53 bằng HMMD là 50%. Liên quan không có ý nghĩa thống kê giữabiểu hiện tích tụ protein p53 trong UTĐTT với giới (p = 0,33), tuổi (p = 0,29), vị trí u (p = 0,56), dạng đại thể (p = 0,26). Liênquan có ý nghĩa thống kê giữa biểu hiện tích tụ protein p53 với loại mô học (p=0,022).Kết luận: p53 biểu hiện quá mức ở 50% carcinôm tuyến đại trực tràng và liên có ý nghĩa thống kê với lọai mô học.Từ khóa: carcinôm tuyến đại trực tràng, protein p53ABSTRACTOVEREXPRESSION OF PROTEIN P53 IN COLORECTAL ADENOCARCINOMAHua Thi Ngoc Ha, Nguyen Thanh Nam * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - No 3 – 2010: 143 - 147Objective: To determine the rate of protein p53 overexpression in colorectal adenocarcinoma by usingimmunohistological technique.Methods: A cross- sectional study included 106 cases of colorectal adenocarcinoma. The specimens were examined byH&E and stained immunohistochemiscal stain with antibody anti p53 at Pathological department – Medicine and PharmacyUniversity at HCMC from October/2008 to April 2009.Results: In our study, female occurred slighly more than male (female/male : 57/49); mean age was 58.08, the majoritywas over 40yo (91.5%). Left colon cancer was predominant (74 cases, 70.5%). On macroscopic examination, ulcerativeadenocarcinoma was the most common finding (47.2%), then, 40.6% exophytic, 4.7% annular, 5.7% infiltrative, and1.9%mixture. Histological findings included 86.8% non-mucinous , and 13.2% mucinous adenocarcinoma. Protein p53overexpressed in half of cases. In multiple variate analysis, no correlation was found between the overexpression of protein p53with age, gender, tumor sites and macroscopic findings. Correlation between overexpression of protein p53 and histologicaltypes was statistic significant (p = 0.022).Conclusion: Overexpression of protein p53 in colorectal adenocarcinoma occupied 50% and correlated significantly with* Bộ môn Giải phẫu bệnh - Đại học Y Dược TP.Hồ Chí Minh* Trung Tâm Pháp Y Tỉnh Kiên GiangĐịa chỉ liên hệ: PGS. TS. Hứa Thị Ngọc Hà,ĐT: 0908152705Email:histological types.Keywords: colorectal adenocarcinoma, overexpression protein p53.ĐẶTVẤNĐỀxảy ra trong quá trình hình thành và phát triểnUTĐTT. Ngày nay với những tiến bộ vượt bậc củaUng thư đại trực tràng (UTĐTT) là một bệnh lýcông nghệ phân tử đã giải đáp khá rõ ràng cơ chếphức tạp về mặt di truyền học. Có nhiều đột biến gensinh ung thư. Feason và Vogelstein đã mô tả chuỗi143đột biến gen trong UTĐTT bắt đầu với sự đột biếngen APC ở nhánh dài NST số 5 gây ra biến đổi từ biểumô bình thường thành biểu mô tăng sản. Một trongnhững tế bào tăng sản sẽ phát triển thành u tuyến nhỏcó bộ gen được methyl hóa mức thấp. Đột biến kế tiếpliên quan đến sự tăng hoạt gen sinh ung K-ras ởnhánh ngắn NST số 12 tạo nên u tuyến trung gian.Tiếp theo, gen DCC ở nhánh dài NST số 18 bị bất hoạtdẫn tới sự phát triển u tuyến muộn với nghịch sản.Đột biến gen cuối cùng được tìm thấy trong UTĐTTlà đột biến gen đè nén u p53 ở nhánh ngắn NST số17(6).Gen p53 là gen đè nén u hay bị đột biến nhấttrong ung thư ở người. Gen p53 bình thường hoạtđộng bằng cách làm tạm dừng chu kỳ tế bào để tiếnhành việc sửa chữa các sai lệch trong quá trình nhânđôi DNA, hoặc làm cho tế bào tự chết theo chươngtrình. Vì thế gen này được xem là “người bảo vệ” củabộ gen. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy cókhoảng 75% UTĐTT thể ngẫu nhiên có biểu hiện bấthoạt gen p53. Sự xác định đột biến gen p53 trongUTĐTT có ý nghĩa tiên lượng. Bệnh nhân có biểu hiệnđột biến gen p53 có tiên lượng xấu, thời gian sốngthêm ngắn hơn những bệnh nhân không có biểu hiệnđột biến gen p53(6).Trong nước mới có một công trình nghiên cứu ởphía Bắc về biểu hiện của các kháng nguyên p53trong UTĐTT bằng hóa mô miễn dịch (HM ...