Bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên tiểu học vùng cao tỉnh Lào Cai đáp ứng yêu cầu chương trình mới

Giáo viên là nhân tố quan trọng, quyết định đến sự thành công trong triển khai, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Đặc biệt, đội ngũ giáo viên tiểu học ở vùng cao hiện nay còn gặp nhiều khó khăn về kiến thức, kĩ năng, phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Trên cơ sở khảo sát năng lực chuyên môn của giáo viên tiểu học ở 5 huyện vùng cao tỉnh Lào Cai, bài viết đề cập một số giải pháp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên tiểu học, đáp ứng yêu cầu chương trình mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên tiểu học vùng cao tỉnh Lào Cai đáp ứng yêu cầu chương trình mớiVJETạp chí Giáo dục, Số 440 (Kì 2 - 10/2018), tr 11-15BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHUYÊN MÔN CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌCVÙNG CAO TỈNH LÀO CAI ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CHƯƠNG TRÌNH MỚIVũ Thị Bình - Trường Cao đẳng Sư phạm Lào CaiNgày nhận bài: 30/08/2018; ngày sửa chữa:15/09/2018; ngày duyệt đăng: 19/09/2018.Abstract: Teachers are an important factor in decided the success implementing and implementingof the new general education curriculum. Particularly, the contingent of primary teachers in uplandarea still face many difficulties in knowledge, skills and teaching methods in the direction ofcapacity development. Based on the survey of primary competencies of primary teachers in fiveupland districts in Lao Cai province, the article mentions a number of training and upgradingmeasures for professional qualifications of primary school teachers. new program requirements.Keywords: Training, fostering, professional capacity, primary school teachers, mountainousareas.1. Mở đầuHiện nay, nước ta đang thực hiện nhiều chính sách ưutiên cho phát triển GD-ĐT, tập trung đổi mới giáo dục ViệtNam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dânchủ hóa và hội nhập quốc tế. Trong đó, công tác đào tạo,đào tạo lại và bồi dưỡng nâng cao năng lực (NL) đội ngũnhà giáo là nhiệm vụ quan trọng, mang tính đột phá trongviệc thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.Theo tác giả Trần Bá Hoành, đội ngũ giáo viên (GV)là lực lượng cốt cán biến các mục tiêu giáo dục thànhhiện thực, giữ vai trò quyết định chất lượng và hiệu quảgiáo dục [1]. Tác giả Vũ Thị Sơn cho rằng: “Những thayđổi hiện nay của xã hội đã dẫn đến những thay đổi trongvai trò, nhiệm vụ của người GV, do đó họ phải được bồidưỡng, tập huấn để đáp ứng yêu cầu này” [2].Như vậy, có thể nói, vấn đề bồi dưỡng GV để đápứng nhiệm vụ đào tạo theo định hướng NL của chươngtrình mới là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để đổimới, nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu pháttriển của đất nước hiện nay.Tuy nhiên, hiện nay các chương trình, tài liệu đào tạo,bồi dưỡng GV nói chung và GV tiểu học nói riêng còn ítđề cập các vấn đề của GV tiểu học đang công tác ở vùngcao, nơi còn nhiều hạn chế về thông tin, thiếu tài liệuhướng dẫn cụ thể, gắn với bối cảnh thực tế của địa phươngvà những khó khăn, bất cập mang tính đặc thù,… Vì vậy,việc khảo sát, đánh giá NL chuyên môn, nhu cầu bồidưỡng của GV tiểu học tại các huyện vùng cao tỉnh LàoCai là hết sức cần thiết để từ đó xây dựng tài liệu bồi dưỡngphù hợp với nhu cầu cụ thể, thực tế của địa phương.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Khái quát về năng lực chuyên môn của giáo viêntiểu học112.1.1. Năng lực chuyên mônTác giả Phạm Hồng Quang (2006) cho rằng, NL dạyhọc gồm các NL thành phần cơ bản sau: NL chuẩn bị; NLthực hiện; NL sử dụng các thiết bị và phương tiện dạy học;NL tổ chức các hoạt động giáo dục; NL đánh giá; NL tổchức; NL hoạt động xã hội trong và ngoài trường. Theoquan điểm của các nhà sư phạm ở Đức, cấu trúc chung củaNL hành động được mô tả là sự kết hợp của 4 NL thànhphần, gồm NL cá thể, NL chuyên môn, NL xã hội, NLphương pháp. Trong đó, NL chuyên môn (Professionalcompetency) là khả năng thực hiện các nhiệm vụ chuyênmôn cụ thể cũng như khả năng đánh giá kết quả chuyênmôn một cách độc lập, có phương pháp và chính xác vềmặt chuyên môn. NL chuyên môn hiểu theo nghĩa hẹp làNL nội dung chuyên môn, theo nghĩa rộng bao gồm cả NLphương pháp chuyên môn [3].Trong hệ thống NL của nhà giáo, NL chuyên môn cóvai trò quan trọng, nó được xem như là NL chủ chốt,quyết định sự thành công trong hoạt động nghề nghiệp.Có thể nói, NL chuyên môn của GV tiểu học là khả năngthực hiện các nhiệm vụ chuyên môn cụ thể ở bậc tiểu họccũng như khả năng đánh giá kết quả chuyên môn mộtcách độc lập, có phương pháp và chính xác. Theo quanniệm này, chúng tôi xác định những yếu tố liên quan đếnkhả năng thực hiện và đánh giá các nhiệm vụ dạy học,giáo dục của GV tiểu học vùng cao tỉnh Lào Cai, để khảosát, đánh giá và đề xuất các biện pháp đào tạo, bồi dưỡngnâng cao NL chuyên môn cho GV tiểu học đáp ứng yêucầu đổi mới.2.1.2. Năng lực chuyên môn của giáo viên tiểu họcDựa trên các nhiệm vụ cơ bản của GV tiểu học theoQuy định chức danh nghề nghiệp GV tiểu học (Thông tưsố 21/2015/TTLT-BGDĐT-BNV) [4], theo Chuẩn nghềnghiệp GV tiểu học (Quyết định số 14/2007/QĐBGDĐT) [5] và một số nhiệm vụ đặc thù của GV tiểu họcEmail: vtbinh.c08@moet.edu.vnVJETạp chí Giáo dục, Số 440 (Kì 2 - 10/2018), tr 11-15vùng cao tỉnh Lào Cai, chúng tôi xác định các tiêu chí 2.2.1. Đánh giá năng lực chuyên môn của giáo viên tiểutrọng tâm và thực hiện khảo sát, đánh giá NL chuyên môn học ở các huyện vùng cao tỉnh Lào Caicủa GV tiểu học vùng cao. Với mục đích xác định đượcTừ bộ tiêu chí đánh giá, chúng tôi xây dựng phiếunhững điểm yếu và thiếu về chuyên môn của đội ngũ này khảo sát NL chuyên môn của G ...