Bồi dưỡng năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0

Bài viết đề xuất khung năng nực (NL) dạy học và các giải pháp bồi dưỡng NL dạy học cho sinh viên sư phạm đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp. Mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bồi dưỡng năng lực dạy học cho sinh viên sư phạm đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông tổng thể trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 70 BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM ĐÁP ỨNG CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG TỔNG THỂ TRONG BỐI CẢNH CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 TS. Vũ Thị Thu Hoài1 Tóm tắt: Cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 đang diễn ra trong bối cảnh toàn cầu. Một trong những chiến lược quan trọng của ngành giáo dục cần đón đầu sự thay đổi này để đảm bảo thích ứng và phát triển. Điều đó đặt ra cho cơ sở đào tạo giáo viên phải đổi mới mô hình đào tạo giáo viên trên nhiều phương diện để đáp ứng yêu cầu chương trình phổ thông tổng thể trong giai đoạn mới. Bài viết đề xuất khung năng nực (NL) dạy học và các giải pháp bồi dưỡng NL dạy học cho sinh viên sư phạm đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp. Từ khóa: NL dạy học; Khung NL dạy học; Sinh viên sư phạm; Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể.Mở đầu Trong xu thế đổi mới giáo dục ở nhiều nước trên thế giới cũng như Việt Namtrong bối cảnh toàn cầu diễn ra cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra câu hỏi làmthế nào tạo ra nguồn nhân lực lao động đáp ứng được nhu cầu phát triển trong bốicảnh mới của thế giới. Trước yêu cầu cấp bách và quan trọng của vấn đề này, nhiềunhà giáo giáo dục cho rằng Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể đã khẳngđịnh chương trình giáo dục phổ thông mới đảm bảo phát triển năng lực và phẩmchất người học thông qua nội dung giáo dục với những kiến thức cơ bản, thiết thực,hiện đại nhằm hình thành và phát triển cho học sinh (HS) những phẩm chất và NL1 Phòng Đào tạo, Trường Đại học Giáo dục - ĐHQGHN;Email: hoaivtt@vnu.edu.vn; Điện thoại: 0983060562.BỒI DƯỠNG NL DẠY HỌC CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM ĐÁP ỨNG CHƯƠNG TRÌNH... 71cần thiết, cốt lõi để trở thành những người công dân tốt, đáp ứng nhu cầu hoànthiện nhân cách của cá nhân và yêu cầu của sự nghiệp xây dựng đất nước trong bốicảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp mới là đào tạo nguồn nhân lực cóchất lượng cao của xã hội. Do đó, các cơ sở đào tạo giáo viên (GV) phải đổi mớimô hình đào tạo GV trên nhiều phương diện trong đó vấn đề phát triển NL nghềnghiệp cho SV để đáp ứng yêu cầu chương trình phổ thông tổng thể trong giai đoạnmới đã được nhiều quan tâm từ nhiều nhà giáo dục. Cho đến nay đã có nhiều côngtrình nghiên cứu về việc hình thành và phát triển NL sư phạm cho sinh viên (SV)trong quá trình đào tạo ở các trường sư phạm [3, 4, 6]. Tuy nhiên, các nghiên cứunày chủ yếu tập trung vào việc đề xuất các biện pháp sư phạm nhằm hình thành vàphát triển NL sư phạm cho SV trong quá trình đào tạo ở các trường sư phạm màchưa đề cập rõ các NL cốt lõi của năng lực dạy học (NLDH), đánh giá (ĐG) mứcđộ tích lũy, phát triển NLDH của mỗi SV; Quá trình hình thành, phát triển NLDHcủa người GV... Như vậy, làm thế nào để hình thành và phát triển NLDH cho SVsư phạm đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới là vấn đề cầnđược quan tâm nghiên cứu từ nhiều bên liên quan trong đó có các cơ sở đào tạo GV.2. Nội dung2.1. Năng lực và năng lực dạy học NLDH của SV được xem xét trên cơ sở tiếp cận khái niệm NL. Có nhiều địnhnghĩa về NL, trong bài viết này tìm hiểu một số khái niệm về NL: Theo DennyseTremblay [7], nhà tâm lý học Pháp cho rằng: “NL là khả năng hành động đạt đượcthành công và chứng minh sự tiến bộ nhờ vào khả năng huy động và sử dụng hiệuquả nhiều nguồn lực tích hợp của cá nhân khi giải quyết vấn đề của cuộc sống”; TheoDeSeCo [8]: “NL là sự kết hợp của tư duy, kĩ năng và thái độ có sẵn hoặc ở dạngtiềm năng có thể học hỏi được của một cá nhân hoặc tổ chức để thực hiện thànhcông nhiệm vụ”; Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể của Bộ Giáo dục và Đàotạo [9] đã xác định: “NL là khả năng thực hiện thành công hoạt động trong một bốicảnh nhất định nhờ sự huy động tổng hợp các kiến thức kĩ năng và các thuộc tínhcá nhân khác như hứng thú, niềm tin, ý chí,... NL của cá nhân được ĐG qua phươngthức và kết quả hoạt động của cá nhân đó khi giải quyết các vấn đề cuộc sống”. Trên cơ sở các khái niệm về NL, nghiên cứu này xác định khái niệm NLDHcủa SV sư phạm đáp ứng yêu cầu chương trình phổ thông mới là khả năng thực hiệncông việc, nhiệm vụ của một cá nhân, được đo lường, ĐG theo chuẩn nghề nghiệpGV phổ thông và được phát triển thông qua các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng vàdạy học phù hợp với các yêu cầu mới trong bối cảnh hiện tại. KỶ YẾU HỘI THẢO QUỐC TẾ: GIÁO DỤC CHO MỌI NGƯỜI 72 PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL CONFERENCE EDUCATION FOR ALL2.2. Những yêu cầu về chuẩn NL nghề nghiệp giáo viên phổ thông Để phát triển NLDH cho SV sư phạm đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dụcph ...