Bồi thường thiệt hại ô nhiễm dầu trong sự cố tràn dầu Hebei Spirit và bài học cho Việt Nam

Bài viết này sẽ phân tích việc khắc phục và bồi thường thiệt hại ô nhiễm dầu tàu trong sự cố tràn dầu Hebei Spirit, từ đó rút ra những bài học giúp Việt Nam hoàn thiện hơn nữa chế độ trách nhiệm pháp lý dân sự đối với thiệt hại ô nhiễm dầu từ tàu gây ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bồi thường thiệt hại ô nhiễm dầu trong sự cố tràn dầu Hebei Spirit và bài học cho Việt NamCHÚC MỪNG NĂM MỚI 2019BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI Ô NHIỄM DẦU TRONG SỰ CỐ TRÀN DẦUHEBEI SPIRIT VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAMCOMPENSATION FOR OIL POLLUTION DAMAGE CAUSED BY SHIPS IN THEHEBEI SPIRIT INCIDENT AND LESSONS FOR VIETNAMPHẠM VĂN TÂNKhoa Hàng hải, Trường Đại học Hàng hải Việt NamEmail liên hệ: phamvantan@vimaru.edu.vnTóm tắtĐặc điểm của ô nhiễm dầu từ tàu là thường gây thiệt hại trên phạm vi rộng, việc tính toán thiệthại ô nhiễm dầu để yêu cầu bồi thường thiệt hại thỏa đáng là phức tạp, khó khăn và liên quanđến nhiều chủ thể khác nhau. Do đó, mỗi quốc gia cần phải có một hệ thống pháp luật rõ ràngvà đầy đủ về trách nhiệm pháp lý dân sự đối với thiệt hại ô nhiễm dầu tàu. Tuy nhiên, chế độtrách nhiệm pháp lý dân sự của Việt Nam trong lĩnh vực này vẫn còn thiếu và yếu. Do vậy,chúng ta cần phải nghiên cứu học hỏi kinh nghiệm để hoàn thiệt hơn nữa vấn đề này. Chúngta có thể học hỏi từ các quốc gia có kinh nghiệm và có hệ thống pháp luật hoàn thiện tronglĩnh vực này, hoặc chúng ta có thể nghiên cứu học hỏi từ những vụ bồi thường thiệt hại ônhiễm dầu tàu điển hình trên thế giới. Một trong những vụ bồi thường điển hình đó là sự cố ônhiễm dầu Hebei Spirit. Bài báo này sẽ phân tích việc khắc phục và bồi thường thiệt hại ônhiễm dầu tàu trong sự cố tràn dầu Hebei Spirit, từ đó rút ra những bài học giúp Việt Namhoàn thiện hơn nữa chế độ trách nhiệm pháp lý dân sự đối với thiệt hại ô nhiễm dầu từ tàugây ra.Từ khóa: Ô nhiễm dầu tàu, sự cố tràn dầu Hebei Spirit, bồi thường thiệt hại.AbstractThe oil pollution can cause damage to wide scale, the satisfactory calculation of such claimfor compensation for damage is difficult, complex and involving many people. Therefore, statesshould have a clear and complete civil liability regime in this field. However, the compensationfor oil pollution damage of Vietnam is weak. Thence, we need to study the experience toimprove the civil liability regime for compensation for oil pollution damage caused by ships.We can learn from experienced countries in this field, or learn from the typical claims in theworld. One of the typical claims is the Hebei Spirit incident. This article will analyze theremediation and compensation in the Hebei Spirit incident, thereby the author offers somelessons to help Vietnam improve the civil liability regime for compensation for oil pollutiondamage caused by ships.Keywords: Ship’s oil pollution, Hebei Spirit incident, compensation for damage.1. Giới thiệu về sự cố tràn dầu Hebei SpiritNgày 07/12/2007, tàu chở dầu Hebei Spirit đăng ký tại Hồng Kông chở khoảng 209.000 tấnthô, trong lúc đang neo tại bờ biển phía Tây của Hàn Quốc đã bị sà lan cần cẩu Samsung No.1 đâmvào. Hậu quả của vụ tai nạn là 10.900 tấn dầu thô từ tàu Hebei Spirit đã tràn ra biển, làm cho 375kmđường bờ biển bị ô nhiễm.Sà lan cần cẩu được kéo bởi hai tàu kéo,Samsung T-5 và Samho T-3, nhưng bất ngờ dâylai của tàu lai bên trái Samsung T-5 bi đứt, và vớiđiều kiện thời tiết xấu sà lan cần cẩu bị trôi dạtbởi gió mạnh và đâm vào tàu chở dầu HebeiSpirit, làm thủng 3 hầm hàng chứa dầu là hầm số1, 2 và 3. Sự kiện này được ghi nhận là sự cố ônhiễm dầu nghiêm trọng nhất trong lịch sử HànQuốc về lượng dầu tràn và quy mô thiệt hại.Chính phủ Hàn Quốc tuyên bố các khu vực bị ảnhhưởng bởi dầu là các khu thiên tai cấp quốc gia.Hình 1. Vi trí sự cố tràn dầu Hebei spirit2. Tác động của sự cố tràn dầu Hebei SpiritHậu quả của sự cố tràn dầu Hebei Spirit đã ảnh hưởng tới 350 km bờ biển phía tây của 3 tỉnh,Chungchongnam-Do, Chollanam-Do và Chollabuk-Do, 101 hòn đảo, 15 bãi biển và 35.000 ha cáctrang trại nuôi trồng thủy sản và các cơ sở khác bị thiệt hại, tổng số hộ gia đình bị ảnh hưởng bởiTạp chí khoa học Công nghệ Hàng hảiSố 57 - 01/201993CHÚC MỪNG NĂM MỚI 2019sự cố tràn dầu là khoảng 40.000 hộ. Dầu tràn đã ảnh hưởng tới phần lớn các cơ sở nuôi trồng thủysản, làm ô nhiễm phao, dây chằng buộc, lưới và các sản phẩm khác. Ngay sau sự cố tràn dầu HebeiSpirit Chính phủ Hàn Quốc tuyên bố cấm đánh bắt cá trên các vùng bị ảnh hưởng bởi sự cố tràndầu, hạn chế thu hoạch và quản lý chặt chẽ các sản phẩm biển từ các khu vực bị ảnh hưởng. Dầucũng đã ảnh hưởng đến những bãi biển du lịch và các khu vực khác của Vườn quốc gia Taean. Bánđảo Taean là một địa điểm du lịch với khoảng 20 triệu du khách mỗi năm. Để làm sạch được bờbiển bị ô nhiễm đã cần tới hơn 1,2 triệu tình nguyện viên cùng cư dân địa phương, các công ty vệsinh. Hầu hết các hoạt động làm sạch được hoàn thành vào ngày 10/10/2008, nhưng các hoạt độngdọn sạch bổ sung vẫn thực hiện tới nửa đầu năm 2009. Nguồn nhân lực, thiết bị và vật liệu đượcsử dụng để khắc phục sự cố tràn dầu này là rất lớn (Bảng 1).Bảng 1. Thống kể nguồn lực đã sử dụng khắc phục sự cố tràn dầu Hebei SpiritTàuPhao dây ngăn dầu Vật liệu thấm Chất làm phânhút dầu (tấn) tán dầu (kl)(chiếc)(km)Tổng s ...