Bốn điểm ngược đời của chứng khoán Việt

Nhận diện những điểm ngược quy luật Thị trường chứng khoán vốn là biểu trưng của sự công bằng, minh bạch, nhưng thị trườngViệt Nam trong hơn 12 năm qua vẫn chưa xử lý được tồn tại lớn nhất là thiếu công bằng và thiếu minh bạch. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến những bê bối của các công ty chứng khoán, công ty niêm yết, dẫn đến người đầu tư đã và đang từng bước rút khỏi thị trường. Không công bằng trong giao dịch bây giờ là chuyện nhỏ, nhưng không công bằng giữa các cổ đông...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bốn điểm ngược đời của chứng khoán Việt Bốn điểm ngược đời của chứng khoán ViệtNhận diện những điểm ngược quy luậtThị trường chứng khoán vốn là biểu trưng của sự công bằng, minh bạch, nhưng thịtrườngViệt Nam trong hơn 12 năm qua vẫn chưa xử lý được tồn tại lớn nhất làthiếu công bằng và thiếu minh bạch. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến những bêbối của các công ty chứng khoán, công ty niêm yết, dẫn đến người đầu tư đã vàđang từng bước rút khỏi thị trường.Không công bằng trong giao dịch bây giờ là chuyện nhỏ, nhưng không công bằnggiữa các cổ đông trong cùng công ty niêm yết là câu chuyện lớn. Thị trường chứngkhoán Việt Nam hoạt động trên một nền tảng các chuẩn mực quản trị công ty cổphần đại chúng, nhưng tại nhiều công ty niêm yết và công ty đại chúng, phươngcách quản trị cơ bản vẫn như là doanh nghiệp Nhà nước, hoặc như là doanh nghiệptư nhân. Nhiều người đầu tư nhỏ (cổ đông thiểu số) như bị bỏ rơi, quyền lợi hợppháp của họ bị xâm phạm. Ủy ban Chứng khoán Nhà nước với vị trí pháp lý và bộmáy như hiện nay, dù đã có nhiều nỗ lực, nhưng chưa làm được vai trò ngườitrọng tài, người bảo vệ lợi ích hợp pháp cho mọi cổ đông trong công ty đại chúng.Nhiều người đầu tư nhỏ nhìn thấy sự lép vế, thua thiệt, tất yếu họ phải tìm cách rútkhỏi thị trường.Trong khi đó, dù đã ở tuổi 13, nhưng thị trường Việt Nam vẫn nghèo nàn về chứngkhoán và đơn điệu về giao dịch. Số chứng khoán niêm yết tại 2 Sở giao dịch đếnnay là 705 mã, chưa phải là con số đáng kể ở một đất nước hơn 85 triệu dân vàtrên 400.000 doanh nghiệp đang hoạt động. Những đơn vị kinh tế lớn thuộc cácngành kinh tế chủ chốt vẫn thuộc sở hữu Nhà nước, đang nằm ngoài thị trườngchứng khoán.Số chứng khoán và giá trị vốn niêm yết thấp, thì giá trị giao dịch thấp là một vấnđề. Các loại chứng khoán giao dịch trên thị trường đến nay vẫn chỉ đơn điệu là cổphiếu phổ thông, rất nhiều loại cổ phiếu khác, Luật Doanh nghiệp đ ã cho phépphát hành, nhưng vẫn chưa được doanh nghiệp phát hành, hoặc phát hành chưađúng chuẩn. Nhiều loại chứng khoán phái sinh, là những công cụ đầu cơ thôngminh, an toàn, kích hoạt giá trị giao dịch rất mạnh mẽ, thị trường chứng khoán thếgiới đã giao dịch hàng trăm năm, thị trường Việt Nam vẫn chưa có. Thực tế trêncác thị trường thế giới cho thấy, khi mà nền kinh tế có vấn đề, giao dịch cổ phiếu,trái phiếu bị chững lại, thì thị trường chứng khoán vẫn giao dịch sôi động từ cácloại chứng khoán phái sinh, công ty chứng khoán vẫn có thu nhập.Tiếp đến, các loại chứng khoán phái sinh, như hợp đồng về quyền lựa chọn, hợpđồng tương lai... là những công cụ tốt cho giới đầu tư và kinh doanh chứng khoánchuyên nghiệp. Giao dịch chứng khoán phái sinh có giá trị kích hoạt giao dịch cổphiếu. Lịch sử phát triển của thị trường chứng khoán thế giới cho thấy, chưa có thịtrường nào mà giao dịch chứng khoán phái sinh làm cản trở giao dịch cổ phiếu.Thị trường Mỹ trong 2 năm 2008 - 2009 bị suy giảm nghiêm trọng do khủnghoảng tài chính, có một giai đoạn họ cấm giao dịch bán khống, nhưng không cấmgiao dịch chứng khoán phái sinh. Hiểu thấu đáo bản chất của các công cụ phái sinhsẽ thấy được vị trí quan trọng của nó trên thị trường chứng khoán. Rất tiếc cho thịtrường Việt Nam trong bối cảnh “chợ chiều” hiện nay, khi những công cụ kíchhoạt tính thanh khoản thiếu vắng hoặc chưa đủ quy chuẩn pháp lý để thực hiện.Thứ ba, các yếu tố kinh tế vĩ mô, như là tỷ giá, lãi suất, lạm phát, thuế thu nhập từđầu tư chứng khoán đang bất lợi cho đầu tư chứng khoán. Lạm phát và tỷ giákhông ổn định, biến động theo hướng giảm giá trị của đồng Việt Nam so với cácngoại tệ mạnh, thì rất khó thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Lãi suất ngân hàng caohơn lợi nhuận bình quân của nền kinh tế luôn là điểm bất lợi cho đầu tư chứngkhoán. Với lãi suất ngân hàng hiện nay, người đầu tư sẽ thoái vốn ở thị trườngchứng khoán để gửi ngân hàng, vì thu nhập cao hơn, an toàn và đơn giản hơn.Thứ tư, thuế thu nhập cá nhân không đánh vào tiền gửi tiết kiệm, mà đánh vào đầutư chứng khoán là một chuyện ngược đời (!), nhất là trong tình hình tài chínhdoanh nghiệp đang rất yếu kém hiện nay. Người dân có 100 triệu đồng gửi ngânhàng, ngân hàng dùng số tiền đó cho vay, nền kinh tế sẽ nhận được 90 triệu đồngvốn kinh doanh ngắn hạn (trừ 10% dự trữ bắt buộc). Số vốn đó hình thành vốn nợcủa đơn vị vay. Ngược lại, nếu người đó đầu tư cổ phiếu, nền kinh tế sẽ nhận đượcđầy đủ 100 triệu đồng và số vốn đó hình thành vốn cổ phần (vốn chủ), gọi là vốntự có.Cơ cấu tài chính doanh nghiệp Việt Nam nói chung còn rất yếu, vốn nợ chiếm trên70%, vốn chủ không quá 30%. Để lành mạnh tài chính doanh nghiệp, phải lậtngược con số đó, vốn chủ/vốn nợ xấp xỉ 70/30. Làm được như vậy, nền kinh tế sẽcó sự thay đổi về chất, từ đó giảm được lãi suất ngân hàng (cả lãi suất huy động vàlãi suất cho vay), doanh nghiệp có vốn tích lũy đầu tư phát triển. Vì vậy, nên bỏthuế thu nhập cá nhân từ đầu tư cổ phiếu. Bỏ thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư cổphiếu lúc này còn l ...