BỮA ĐẠI TIỆC MỸ THUẬT NỮ QUYỀN

Một hôm, nhà hảo tâm Elizabeth Sackler bước vào phòng làm việc của Arnold Lehman, Giám đốc Viện Bảo tàng Brooklyn, New York, và đặt phịch trên bàn của ông một cuốn sách về tác phẩm điêu khắc đồ sộ JUDY CHICAGO-bữa tiệc tối-sắp đặt (megasculpture) Bữa Tiệc Tối (The Dinner Party) của Judy Chicago. - “Ông có thích không?” – Bà hỏi ông giám đốc. - “ồ, cảm ơn”, ông đáp. “Tôi không có cái đó.” - “Không phải là cuốn vựng tập” Sackler nói. “Tôi muốn nói là chính tác phẩm Bữa tiệc tối cơ”....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BỮA ĐẠI TIỆC MỸ THUẬT NỮ QUYỀN BỮA ĐẠI TIỆC MỸ THUẬT NỮ QUYỀN Một hôm, nhà hảo tâm Elizabeth Sackler bước vào phòng làm việc của Arnold Lehman, Giám đốc Viện Bảo tàng Brooklyn, New York, và đặt phịch trên bàn của ông một cuốn sách về tác phẩm điêu khắc đồ sộ (megasculpture) Bữa Tiệc TốiJUDY CHICAGO-bữa tiệc tối-sắp đặt (The Dinner Party) của Judy Chicago.- “Ông có thích không?” – Bà hỏi ông giám đốc.- “ồ, cảm ơn”, ông đáp. “Tôi không có cái đó.”- “Không phải là cuốn vựng tập” Sackler nói. “Tôi muốn nói là chínhtác phẩm Bữa tiệc tối cơ”.Lehman sững sờ phải mất một hồi lâu mới trấn tĩnh lại được. Bữa TiệcTối là một tuyệt tác mỹ thuật điêu khắc môi trường. ở giữa là một chiếcbàn hình tam giác dài 16m có bày các đĩa thức ăn của các thực kháchgồm 39 người phụ nữ nổi tiếng trong lịch sử hoặc trong huyền thoại.Không những khổng lồ về kích cỡ, tuyệt tác này còn gây nên cuộctranh cãi suốt từ khi nó ra mắt công chúng lần đầu tại Viện Bảo tàngMỹ thuật Hiện đại San Francisco, Bang Califorrnia, năm 1979 đến tậnhôm nay ...Những gì đặc biệt khiến các nhà phê bình bị kích động nhất đó chính lànhững chiếc đĩa 3 cạnh hình “yoni” của phụ nữ. Tuy nhiên, Bữa TiệcTối được nhiều người ngưỡng mộ, cả già lẫn trẻ, và nổi tiếng trong đợttriển lãm năm 1980 tại Viện Bảo tàng Brooklyn tới mức người ta phảigia hạn trưng bày nhiều lần.Và có lẽ đó cũng là một trong những lý do tại sao Lehman nói “Có”.Ngoài ra, Sackler không chỉ hiến tặng Bữa Tiệc Tối cho Viện Bảo tàng– bà còn tài trợ cho việc kiến thiết cả một khu mới của viện bảo tàngkhai trương năm 2006 đặt tên là Trung tâm Mỹ thuật Nữ quyềnElizabeth A. Sackler.Trung tâm được thiết kế bởi Susan T. Rodriguez thuộc Liên đoàn Kiếntrúc sư Hợp tác Polshek. Khu mới này trải rộng trên một diện tích8.300 feet vuông, trên tầng 4 của tòa nhà nổi tiếng này, bao gồm mộtgiảng đường nhỏ, một không gian trưng bày triển lãm, khu lưu trữ, mộtcơ sở dữ liệu về lịch sử phong trào phụ nữ và, hy vọng có cả một bộsưu tầm thường trực về mỹ thuật nữ quyền. Vì hơn 30 năm qua, mỹthuật nữ quyền vẫn ít có cơ hội được triển lãm, cho nên Trung tâmSackler xuất hiện như là một thí điểm cấp tiến trong khoa bảo tàng học.Holland Cotter, nhà phê bình mỹ thuật của tờ Thời báo New York, đãghi nhận: “Trong số các phong trào giải phóng cuối thế kỷ 20 mà ngườita sẽ ghi nhớ mãi mãi, ít có phong trào nào lại có tính chất tệ hại(disparaged) như phong trào nữ quyền.”Ông nói thêm rằng nhiều người trong giới mỹ thuật “hình như khôngthể nói đến (mỹ thuật nữ quyền) nếu không hạ thấp mình, như thể nó làmột câu chuyện hớ hênh của người lớn, tốt hơn hết là nên quên nó đi.”Bản thân tác phẩm Bữa Tiệc Tối cũng phải âm thầm nằm chết dí trongkho ở bang New Mexico trong gần hai thập kỷ.Bà Sackler, một tiến sĩ về lịch sử công cộng, người vẫn họat động tíchcực trong việc hồi hương những hiện vật thuộc nghi thức hành lễ củaThổ dân châu Mỹ, đã làm bạn với Judy Chicago năm 1988, và sau đótrở thành một trong những người chủ trương tìm kiếm một mái nhà cốđịnh cho tác phẩm mà nhiều người coi là tuyệt tác có tính chất hìnhtượng nhất của phong trào mỹ thuật nữ quyền.Người ta hy vọng rằng với tuyệt tác Bữa Tiệc Tối là “con ace chủ bài”,Trung tâm Sackler gây sự chú ý được chờ đợi từ lâu tới những năm1970, một kỷ nguyên trong đó hàng chục phụ nữ khác cũng sáng tácnhững tác phẩm nữ quyền quan trọng không kém.“Phòng tiểu sử”, nằm ngay gần kề phòng trưng bày tuyệt tác này, nêubật vấn đề hơi xa với mỹ thuật một chút, thuộc lĩnh vực rộng lớn hơnvề lịch sử phong trào phụ nữ, với những cuộc trưng bày hàng năm cáctác phẩm được phân chia thành nhóm, về 1.038 nhân vật cả huyền thoạilẫn những người nổi tiếng được ghi danh trong Bữa Tiệc Tối.“Nữ Hoàng, Nữ Chúa và Nữ Thần”, cuộc trưng bày đầu tiên thuộc loạinày, đi sâu tìm hiểu những đóng góp văn hóa của các nhân vật nữ thờixa xưa đã mượn được 25 tác phẩm từ bộ sưu tầm phong phú về cổ vậtcủa Viện Bảo tàng Brooklyn. Các thiết bị đầu cuối của hệ thống máytính tại chỗ tạo điều kiện cho khách thăm quan bảo tàng có thể truy cậpcác trang sinh động do bộ xử lý dữ liệu trung tâm cung cấp về các nhânvật phụ nữ trong Bữa Tiệc Tối và phong trào nữ quyền nói chung.Trung tâm Sackler quyết tâm đưa mỹ thuật nữ quyền vào vị thế chủđạo, và người tài trợ cho nó nhanh nhảu nói thêm “Tôi không muốnTrung tâm để mất tinh thần dám nghĩ, dám làm của nó”.Cuộc triển lãm khai trương nêu bật những tác phẩm của xu hướng Tânnữ quyền (neo-feminism). Được tổ chức ...