Bước đầu đánh giá hiệu quả phác đồ methotrexate liều cao trong điều trị lymphôm não nguyên phát tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2008-2010

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này nhằm bước đầu đánh giá hiệu quả phác đồ methotrexate liều cao trong điều trị lymphôm não nguyên phát tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2008-2010. Nghiên cứu được thực hiện trên các bệnh nhân được chẩn đoán lymphôm não nguyên phát, đồng ý hóa trị phác đồ methotrexate liều cao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu đánh giá hiệu quả phác đồ methotrexate liều cao trong điều trị lymphôm não nguyên phát tại Bệnh viện Chợ Rẫy năm 2008-2010 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011 BƯỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ PHÁC ĐỒ METHOTREXATE LIỀU CAO TRONG ĐIỀU TRỊ LYMPHÔM NÃO NGUYÊN PHÁT TẠI BỆNH VIỆN CHỢ RẪY NĂM 2008-2010 Nguyễn Trường Sơn* Đặt vấn đề: Lymphôm não nguyên phát là một biến thể hiếm gặp của Lymphôm không – Hodgkin ngoài hạch, chủ yếu là dòng tế bào lympho B. Methotrexate liều cao làm tăng tỷ lệ đáp ứng bệnh, tăng thời gian sống, chất lượng cuộc sống bệnh nhân. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Đối tượng: bệnh nhân được chẩn đoán Lymphôm não nguyên phát, đồng ý hóa trị phác đồ Methotrexate liều cao. Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắt ngang. Kết quả: Trong 3 năm 2008 – 2010, chúng tôi điều trị 09 bệnh nhân Lymphôm não nguyên phát bằng phác đồ Methotrexate liều cao ghi nhận kết quả như sau: tỷ lệ đáp ứng hoàn toàn là 55.6%, không đáp ứng là 44.4%. Tác dụng phụ của thuốc: tổn thương niêm mạc mức độ: 3 bệnh nhân, viêm gan: 01 bệnh nhân và viêm phổi 2 bệnh nhân. Kết luận: Methotrexate liều cao làm tăng tỷ lệ đáp ứng điều trị khi sử dụng đơn độc hay khi phối hợp với các phương pháp điều trị khác. Từ khóa: Lymphôm não nguyên phát, Methotrexate liều cao, Đáp ứng hoàn toàn, Đáp ứng hoàn toàn không xác định, Đáp ứng một phần. ABSTRACT PREMILINARY EVALUATION OF THE EFFICACY OF HIGH DOSE METHOTREXATE IN TREATING PRIMARY CEREBRAL LYMPHOMA NON – HODGKIN AT HEMATOLOGY DEPARTMENT IN CHO RAY HOSPITAL 2008 – 2010 Nguyen Truong Son * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 – 2011: 14 - 18 Background: Primary cerebral l ymphoma is an uncommon variant of extranodal non – Hodgkin lymphoma, mainly B – lineage lympho. High – dose Methotrexate improves the response ratio, overall survival and quality of life. Subjects and Research method: Subject: Patients who have been diagnosed to be affected by primary cerebral lymphoma, agreed to use chemotherapy by high – dose Methotrexate regimen. Research method: short cut description. Results: From 2008 to 2010, we have researched 09 patients of primary cerebral lymphoma, treated by highdose Methotrexate regimen (six times of treatment), with following result: The response ratio: Response completely: 55.6%; No response 44.4%. Complication: 03 patients with mucitis; 01 patient suffering from druginduced hepatitis, 02 patients with pneumonia. Conclusion: High – dose Methotrexate increases the propotion of treatment response in using the medicine alone or combined to other methods. Key words: Primary Cerebral Lymphoma, High – dose Methotrexate, Complete Response, complete Response unconfirmed, Partial Response. * Bệnh Viện Chợ Rẫy; Tác giả liên lạc: TS.BS. Nguyễn Trường Sơn 14 ĐT: 08. 38554137 Email truongson@choray.vn Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011 ĐẶT VẤN ĐỀ Lymphôm không – Hodgkin là bệnh lý ác tính của tế bào lympho dòng B hay T, vị trí có thể tại hạch hay cơ quan ngoài hạch. Lymphôm nguyên phát hệ thần kinh trung ương là một biến thể không phổ biến của Lymphôm không – Hodgkin ngoài hạch, chúng có thể ở não, màng não mềm, mắt hay tủy sống mà không có bất kỳ dấu hiệu nào của Lymphôm hệ thống. Theo thống kê hàng năm có khoảng 2.5 – 30 trường hợp / 10 triệu người(1, 5, 7, 8). Lymphôm nguyên phát hệ thần kinh trung ương nếu không điều trị sẽ tử vong nhanh chóng, trung bình 1.5 tháng kể từ sau khi chẩn đoán. Xạ trị toàn bộ não giúp kéo dài thời gian sống khoảng 10 – 18 tháng, kèm theo đó là những biến chứng trễ đặc biệt ở những bệnh nhân lớn tuổi, do đó gây giảm chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên thời gian sống trung bình sẽ tăng lên 42 tháng nếu được hóa trị kết hợp hoặc hóa trị đơn thuần. Mặc dù có nhiều phác đồ hóa trị giúp kéo dài thời gian sống nhưng bệnh vẫn không chữa khỏi vì vậy bệnh có khuynh hướng tái phát và thậm chí gây tử vong. Phác đồ CHOP (Cyclophosphamide, Doxorubicin, Vincristin, Prednisone) – một phác đồ chuẩn trong điều trị Lymphôm hệ thống thì không hiệu quả trong điều trị Lymphôm nguyên phát hệ thần kinh trung ương (do không qua được hàng rào máu não), vì vậy không được sử dụng. Theo tác giả Blay JY, Peterson K, Caincross JG và CS cho rằng thời gian sống được cải thiện cho bệnh nhân Lymphôm nguyên phát hệ thần kinh trung ương nếu được hóa trị khởi đầu so với xạ trị khởi đầu(2, 3, 4, 5). Theo tác giả Ferreri AJ, Shibamoto Y, Joerger M và CS chứng minh rằng nhiều phác đồ phối hợp với Methotrexate liều cao (≥ 500mg/m2) hoặc Methotrexate liều cao đơn thuần có hiệu quả hơn trong việc kéo dài thời gian sống và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Lymphôm nguyên phát hệ thần kinh trung Nghiên cứu Y học ương so với những phác đồ không có Methotrexate(6, 7, 8). Mục tiêu Mục tiêu chủ yếu Đánh giá chẩn đoán và điều trị Lymphôm não nguyên phát với phác đồ Methotrexate liều cao. Mục tiêu cụ thể: Đánh giá đáp ứng bệnh với Methotrex ...