Bước đầu điều trị viêm xoang do nấm tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn

Bài viết trình bày viêm xoang do nấm chiếm khoảng 10% trong tổng số người bệnh viêm xoang nhưng còn ít được quan tâm chữa trị đúng mức, do vậy việc điều trị khó thành công. Tại bệnh viện Tai mũi họng Sài Gòn, chúng tôi áp dụng phương pháp điều trị viêm xoang do nấm, bước đầu thu được kết quả khả quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu điều trị viêm xoang do nấm tại Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn BƯỚC ĐẦU ĐIỀU TRỊ VIÊM XOANG DO NẤM TẠI BV TAI MŨI HỌNG SÀI GÒN Hoàng Lương*, Lê Phú Cường** TÓM TẮT Mục tiêu: viêm xoang do nấm chiếm khoàng 10% trong tổng số người bệnh viêm xoang [1],[2] nhưng còn ít ñược quan tâm chữa trị ñúng mức, do vậy việc ñiều trị khó thành công [3]. Tại bệnh viện Tai mũi họng Sài Gòn, chúng tôi áp dụng phương pháp ñiều trị viêm xoang do nấm, bước ñầu thu ñược kết quả khả quan. Phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu tiền cứu, can thiệp lâm sàng trên 54 bệnh nhân viêm xoang do nấm ñược ñiều trị tại bệnh viện. Việc ñiều trị ñược thực hiện kết hợp phẫu thuật triệt căn với chăm sóc sau mổ tích cực. Kết quả: 48 trường hợp khỏi bệnh sau ñợt ñiều trị 2 tháng (88%). 6 trường hợp ñiều trị hỗ trợ khỏi bệnh sau 3 tháng (22%). Kết luận: Viêm xoang do nấm nếu ñược ñiều trị ñúng sẽ khỏi bệnh. Từ khóa: Viêm xoang do nấm, phẫu thuật triệt căn, chăm sóc sau mổ tích cực ABSTRACT INITIAL TREATMENT OF FUNGAL SINUSITIS AT EAR, NOSE AND THROAT SAIGON HOSPITAL Hoang Luong*, Le Phu Cuong** Objective: fungal sinusitis occupies about 10% of sinusitis patients [1],[2], but the appropriate treatment is in little attention, therefore successful treatment is difficult[3]. Ear, nose and throat Saigon hospital (ENT Saigon hospital) has applied the treatment of fungal sinusitis, which initially obtained positive results. Methods: prospective studies, clinical interventions on 54 patients with fungal sinusitis were treated. The treatment is carried out radical surgery combined with postoperative care positively. Results: 48 cases recovered after the first 2 months of treatment (88%). 6 cases recovered from the supportive treatment after 3 months (22%). Conclusion: Acute sinusitis caused by fungus if properly treated will be cured. Keywords: fungal sinusitis, radical surgery, postoperative care. ĐẶT VẤN ĐỀ Viêm mũi xoang là bệnh lý thường gặp, ảnh hưởng khoảng 15% dân số [1],[2], do nhiều tác nhân gây ra. Viêm xoang do nấm thường hiếm gặp, nhưng bệnh này tăng trong hai thập kỷ gần ñây, có thể là do những thuận lợi về kỹ thuật chẩn ñoán như: CT-Scan, nội soi nên tỷ lệ bệnh viêm xoang do nấm ngày càng ñược phát hiện nhiều hơn. Nguyên nhân do chúng ta hít phải các bào tử nấm trong không khí, bụi ñất, các bào tử nấm sẽ bám vào vách mũi, vào trong các xoang gây ra bệnh viêm xoang do nấm[3]. * Đại học Y Dược TPHCM. Liên hệ TS BS Hoàng Lương- ĐT:0903921614Email:bsluong@taimuihongsg.com ** Bệnh viện Tai mũi Họng Sài gòn Ngoài ra yếu tố thuận lợi do bệnh gây giảm hệ thống miễn dịch của người bệnh cũng như do việc tăng sử dụng kháng sinh và steroids[1]. Ở Việt Nam những năm gần dây nhiều bệnh viện có gặp viêm xoang do nấm khi phẫu thuật. Việc ñiều trị viêm xoang do nấm muốn ñạt hiệu quả phải lấy ñi tổ chức nấm triệt ñể trong mũi xoang, ñồng thời bơm rửa thuốc chống nấm, giải quyết những nguyên nhân gây bít tắc xoang như cắt polyp, quá phát cuốn mũi giữa, vẹo vách ngăn[2]. Sự kết hợp phẫu thuật và ñiều trị kháng nấm có hiệu quả. Kết hợp chặt chẽ giữa nội khoa và phẫu thuật là cốt lõi của ñiều trị bệnh lý này. Tuy nhiên việc ñiều trị viêm xoang do nấm tại Việt Nam hiệu quả chưa cao, mỗi bệnh viện ñiều trị theo kinh nghiệm riêng. Do vậy chúng tôi thực hiện nghiên cứu ñiều trị viêm xoang do nấm tại bệnh viện Tai mũi họng Sài Gòn nhằm ñưa ra phác ñồ ñiều trị viêm xoang do nấm. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu: Bệnh nhân bị viêm xoang do nấm, ñược ñiều trị tại bệnh viện tai mũi họng Sài Gòn từ tháng 8 năm 2009 ñến tháng 8 năm 2010. Tiêu chuẩn chọn mẫu - Tuổi ≥ 18. - Được chẩn ñoán viêm mũi xoang mãn tính, có hay chưa phẫu thuật. - CT Scan có hình ảnh mờ các xoang, hình ảnh can xi hoá trong các xoang, kèm theo bóng khí. - Nội soi khe mũi có dịch màu trắng hay màu vàng chảy dài từ khe mũi xuống sàn mũi, xuống họng. - Được phối hợp ñiều trị phẫu thuật lấy sạch polype xoang, tổ chức nấm và kết hợp nội khoa. - Tái khám và theo dõi ít nhất 3 tháng. Phương pháp nghiên cứu: Tiền cứu, mô tả, có can thiệp lâm sàng. Phương tiện nghiên cứu - Dụng cụ phẫu thuật nội soi của bệnh viện - Thuốc chống nấm. Tiến hành nghiên cứu + Chẩn ñoán viêm xoang do nấm - Tiền sử bệnh viêm mũi xoang mãn tính, ñã ñiều trị nhưng không khỏi. Mủ ñặc dai, chảy xuống họng, polype hốc mũi. A B Hình ảnh dịch màu trắng chảy từ khe mũi phải xuống họng A B Hình ảnh Polype mũi ở bệnh nhân viêm xoang do nấm -Nội soi mũi xoang: có mủ ñặc, dai màu trắng hay vàng rỉ sét, ñôi khi kèm theo bọt khí, chảy từ khe mũi ñến sàn mũi xuống họng - CT Scan: có hính ảnh mờ ñặc các xoang, hình ảnh can xi hoá và bóng khí trong các xoang. - Soi tươi: có sợi tơ nấm hiện diện trong dịch lấy từ xoang. A B Hình ảnh nấm trong xoang hàm (p). A B Hình ảnh nấm trong xoang hàm (p) A và nấm xoang bướm B. Phương pháp phẫu thuật Bệnh nhân viêm xoang do nấm ñược phẫu thuật triệt ñể, mở rộng lỗ thông xoang hàm, lỗ thông xoang trán, lỗ thông xoang bướm. Cố gắng lấy s ...