Bước đầu phẫu thuật khối u mũi xoang xâm lấn sàn sọ trước qua nội soi

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm áp dụng kỹ thuật phẫu thuật nội soi để lấy bỏ khối u mũi xoang xâm lấn sàn sọ trước. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: mô tả hàng loạt ca. Khảo sát các triệu chứng lâm sàng, mô bệnh học và mô tả kỹ thuật lấy bỏ u qua nội soi mũi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu phẫu thuật khối u mũi xoang xâm lấn sàn sọ trước qua nội soiY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011Nghiên cứu Y họcBƯỚC ĐẦU PHẪU THUẬT KHỐI U MŨI XOANG XÂM LẤN SÀN SỌTRƯỚC QUA NỘI SOITrần Minh Trường**, Trần Phan Chung Thủy*, Nguyễn Hữu Dũng**, Nguyễn Quảng Đại*, Ngô Văn Công*TÓM TẮTMục tiêu nghiên cứu: áp dụng kỹ thuật phẫu thuật nội soi để lấy bỏ khối u mũi xoang xâm lấn sàn sọtrước.Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: mô tả hàng loạt ca. Khảo sát các triệu chứng lâm sàng, mô bệnhhọc và mô tả kỹ thuật lấy bỏ u qua nội soi mũi.Kết quả: từ 09/ 2009 – 2/ 2011, có 9 trường hợp được phẫu thuật lấy bỏ u xâm lấn sàn sọ trước qua nội soitại khoa Tai Mũi Họng Bệnh Viện Chợ Rẫy. Tình trạng bệnh được cải thiện, không có biến chứng.Kết luận: phẫu thuật nội soi lấy u mũi xoang xâm lấn vùng sàn sọ trước là phẫu thuật ít xâm lấn, giúpquan sát rõ phẫu trường, lấy được toàn bộ khối u cũng như giúp bảo tồn các chức năng của mũi xoang.Từ khóa: sàn sọ trước, u hốc mũi.ABSTRACTTHE INITIAL ENDOSCOPIC SURGERY FOR SINONASAL TUMORS INVADE INTO ANTERIORSKULL BASETran Minh Truong, Tran Phan Chung Thuy, Nguyen Huu Dung, Nguyen Quang Dai, Ngo Van Cong* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 4 - 2011:81 - 85Objectives: Application of endoscopic surgery to remove tumors of the nose and paranasal sinuses invadingthe anterior skull base.Materials and Methods: Case series study. To investigate clinical symptoms, histology and describe thetechniques of endoscopic surgery to remove the anterior skull base tumors.Results: From Sep, 2009 until Feb, 2011; 9 patients were examined and performed endoscopic surgery toremove tumors of the anterior skull base at ENT Department of Cho Ray Hospital. Using endoscopic surgery,totally removal of anterior skull base tumors was performed successfully.Conclusion: The endoscopic surgery removal of tumors of the nose and paranasal sinuses invading anteriorskull base is a minimal invasive technique, which has clear visualization. In some circumstances, this techniquecan preserve the functions of the nose and paranasal sinuses.Key words: anterior skull base, nose neoplasms.ĐẶT VẤN ĐỀCác khối u mũi xoang xâm lấn sàn sọ trướclà bệnh lý ít phổ biến. Trước đây các khối u mũixoang xâm lấn sàn sọ trước thường được phẫuthuật bởi các phẫu thuật viên tai mũi họng hoặckết hợp giữa tai mũi họng và ngoại thần kinh.Một số đường mổ kinh điển của tai mũi họng đểlấy khối u mũi xoang xấm lấn sàn sọ như làđường cạnh mũi, Weber – Furgussion, FacialDegloving, Cald- Well Luc...Từ khi phẫu thuật nội soi ra đời ở nhữngthập niên 70, phẫu thuật nội soi được pháttriển và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực trongđó có ngành tai mũi họng, phát triển mạnh* Khoa TMH- Bệnh Viện Chợ Rẫy** Khoa - Bộ môn TMH – Bệnh Viện Chợ RẫyTác giả liên lạc: PGS.TS.Trần Minh Trường, ĐT: 0903726280.Email: tranminhtruong@choray.vnHội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 201181Nghiên cứu Y họcY Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 4 * 2011nhất là phẫu thuật nội soi mũi xoang. Ngàynay, với sự phát triển của phương tiện và kỹthuật của phẫu thuật nội soi nên đã bắt đầuứng dụng phẫu thuật nội soi để điều trị cácbệnh lý vùng sàn sọ, đặc biệt là các bệnh tíchliên quan đến sàn sọ trước.Bệnh viện Chợ Rẫy là một trong bệnh việnlớn, có nhiều chuyên khoa sâu phối hợp, cótương đối đầy đủ phương tiện nội soi nên chúngtôi đã tiến hành ứng dụng kỹ thuật nội soi quamũi để lấy bỏ khối u mũi xoang xâm lấn vùngsàn sọ trước có chọn lọc.ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨUThiết kế nghiên cứuMô tả hàng loạt ca.Đối tượng nghiên cứuBệnh nhân được chẩn đoán u mũi xoangxâm lấn vùng sàn sọ trước:+ Có ranh giới rõ giữa u và màng não.+ Có ranh giới rõ giữa u và ổ mắt.Phương tiện và dụng cụ nghiên cứu- Bộ dụng cụ phẫu thuật nội soi mũi xoang.- Bộ dụng cụ mở ngách trán và xoang bướm.Tiến hành nghiên cứu: (4),(5)- Phương pháp vô cảm: chúng tôi thực hiệnphẫu thuật dưới gây mê toàn than, hốc mũiđược đặc thuốc co mạch và tiêm Lidocaine 1%có pha epinephdrine 1/ 100.000.- Giảm khối khối u ở hốc mũi: sau khi chíchtê, chúng tôi dùng bipolar để đốt xung quanhkhối u, sau đó cắt giảm khối 1 phần khối u tronghốc mũi để xác định các mốc cấu trúc trong mũi:cuốn mũi, vách ngăn, khe mũi,…- Bộc lộ ranh giới của khối u và các mốc giảiphẫu liên quan trong phẫu thuật: ngách trán,mặt trước xoang bướm, lỗ thông xoang bướm,xương giấy,….- Tái tạo sàn sọ trước.82Trong thời gian nghiên cứu, chúng tôi theodõi trường hợp dài nhất 15 tháng, thực hiệnphẫu thuật cho 9 bệnh nhân với khối u mũixoang xâm lấn vùng sàn sọ trước và không cóbiến chứng sau mổ như: chảy máu, chảy dịchnão tủy; trong đó có 3 nam và 6 nữ.Tuổi bệnh nhânTrung bình là 50 tuổi, nhỏ nhất là 13 tuổi,lớn nhất là 76 tuổi, hầu hết là bệnh nhân lớntuổi.Bảng 1: Triệu chứng lâm sàng.Triệu chứngNghẹt mũiChảy mũiChảy máu mũiGiảm khứu/ mất khứuLồi mắtĐau đầuĐau ...