Buổi 14: CHIẾC LƯỢC NGÀ - Nguyễn Quang Sáng

Nguyễn Quang Sáng 1932, quê ở An Giang. Ông là nhà văn quân đội trưởng thành trong quân ngũ từ hai cuộc kháng chiến của dân tộc. - T/phẩm của ụng chuyên viết về cuộc sống và con người Nam Bộ. - T/P chính:Chiếc lược ngà, Bông cẩm thạch, Mùa gió chướng, Người quê hương - Được tăng giải thưởng HCM về VHNT năm 2000 2. Tác phẩm “Chiếc lược ngà”. a. Nội dung: Truyện đó diÔN tả một cóh cảm động tình cha con thắm thiết, sõu nặng của cha con ụng Sỏu trong hoàn cảnh éo le...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Buổi 14: CHIẾC LƯỢC NGÀ - Nguyễn Quang SángBuổi 14 CHIẾC LƯỢC NGÀ - Nguyễn Quang Sỏng-A. TÓM TẮT KIẾN THỨC CƠ BẢN: 1. Tác giả: - Nguyễn Quang Sáng 1932, quê ở An Giang. Ông là nhà văn quân độitrưởng thành trong quân ngũ từ hai cuộc kháng chiến của dân tộc. - T/phẩm của ụng chuyên viết về cuộc sống và con người Nam Bộ. - T/P chính:Chiếc lược ngà, Bông cẩ m thạch, Mùa gió chướng, Người quêhương - Được tăng giải thưởng HCM về VHNT năm 2000 2. Tác phẩm “Chiếc lược ngà”. a. Nội dung: Truyện đó diÔN tả một cóh cảm động tình cha con thắm thiết, sõu nặng của cha con ụng Sỏu trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. Qua đó tác giả khẳng định và ca ngợi tình cảm cha con thiờng liờng như một giá trị nhân bản sâu sắc, nó càng cao đẹp trong những cảnh ngộ khó khăn. b. Nghệ thuật: Cốt truyện chặt chẽ, tình huống bất ngờ nhưng hợp lý. Truyện thànhcụng trong việc miờu tả tõm lớ và xõy dựng tính cóh nhõn vật. c . C h ủ đề : Tình cha con sõu sắc và cảm động của người chiến sĩ Cách mạng trongcuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược, bảo vệ Tổ quốc. B. CÁC DẠNG ĐỀ: 1. Dạng đề 2 đến 3 điểm: Đề 1: Chi tiết bé Thu trong truyện “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sángkhông nhận cha khi anh Sáu đi kháng chiến trở về thăm nhà gợi cho em suy nghĩgỡ? Gợi ý: a, Mở đoạn - Giới thiệu vài nột về Nguyễn Quang Sỏng và truyện ngắn “Chiếc lược ngà”. b, Thân đoạn - Hoàn cảnh của câu chuyện: Do chiến tranh hai cha con chưa bao giờ gặp mặt,tám năm sau, ông Sáu về thăm nhà trước khi đi nhận công tác mới, ông được gặpcon, nhưng bé Thu nhất định không nhận ông Sáu là cha. - Tình cảm của ụng Sỏu dành cho con. - Tình cảm của bộ Thu dành cho ụng Sỏu. c, Kết đoạn - Khỏi quỏt nội dung và nghệ thuật của truyện. - Nờu suy nghĩ của bản thõn. 2. Dạng đề 5 đến 7 điểm: Đề 1: Phỏt biểu cảm nghĩ của em về nhõn vật bộ Thu trong truyện ngắn “Chiếclược ngà’’ của Nguyễn Quang Sáng. 1. Mở bài: - Giới thiệu được tác giả, tác phẩm và nhân vật bé Thu với tài năng miêu tả tâm lý nhõn vật. - Cảm nhận chung về nhõn vật bộ Thu. 2. Thõn bài: Phõn tớch diÔN biến tõm lý của nhõn vật bộ Thu - nhân vật chính của đoạntrích “Chiếc lược ngà’’ một cô bé hồn nhiên ngây thơ, có cá tính bướng bỉnhnhưng yêu thương ba sâu sắc. - Khái quát được cảnh ngộ của gia Đình bộ Thu, đất nước có chiến tranh, cha đicông tác khi Thu chưa đầy một tuổi, lớn lên em chưa một lần gặp ba được ba chămsóc yêu thương, tình yờu Thu dành cho ba chỉ gửi trong tấm ảnh ba chụp chungcựng mỏ. - DiÔN biến tõm lý của bộ Thu trước khi nhận anh Sáu là cha: + Yêu thương ba nhưng khi gặp anh Sáu, trước những hành động vội vó thỏ iđộ xúc động, nôn nóng của cha…Thu ngạc nhiên lạ lùng, sợ hói và bỏchạy….những hành động chứa đựng sự lảng tránh đó lại hoàn toàn phù hợp vớ itâm lí trẻ thơ bởi trong suy nghĩ của Thu anh Sáu là người đàn ông lạ lại có vếtthẹo trên mặt giần giật dễ sợ. + Trong hai ngày sau đó Thu hoàn toàn lạnh lùng trước những cử chỉ đầy yêuthương của cha, nó cự tuyệt tiếng ba một cách quyết liệt trong những cảnh huốngmời ba vào ăn cơm, xử lí nồi cơm sôi, và thái độ hất tung cái trứng cá trong bữacơm…Từ cự tuyệt nó đó phản ứng mạnh mẽ….nú căm ghét cao độ người đàn ôngmăt thẹo kia, nó tức giận, và khi bị đánh nó đó bỏ đi một cách bất cần…. đó làphản ứng tâm lí hoàn toàn tự nhiên của một đứa trẻ có cá tính mạnh mẽ… Hànhđộng tưởng như vô lễ đáng trách của Thu lại hoàn toàn không đáng trách mà cũnđáng thương, bởi em cũn quỏ nhỏ chưa hiểu được những tình thế khắc nghiệt ộo lecủa đời sống. Đằng sau những hành động ấy ẩn chứa cả tình yờu thương ba,sự kiêuhónh của trẻ thơ về một tình yờu nguyờn vẹn trong sỏng mà Thu dành cho ba. - DiÔN biến tõm lý của Thu khi nhận ba: + Sự thay đổi thái độ đến khó hiểu của Thu, không ương bướng mà buồn rầ unghĩ ngợi sâu xa, ánh mắt cử chỉ hành động của bé Thu như thể hiện sự ân hận, sựnuối tiếc, muốn nhận ba nhưng e ngại vỡ đó làm ba giận. + Tình yờu thương ba được bộc lộ hối hả ào ạt mónh liệt khi anh Sỏu núi “Thụiba đi nghe con”. Tình yờu ấy kết đọng trong âm vang tiếng Ba trong những hànhđộng vội vó: Chạy nhanh như con sóc, nhảy thót lên, hôn ba nó cùng khắp, tronglời ước nguyện mua cây lược, tiếng khóc nức nở…Đó là cuộc hội ngộ chia tay đầ yxúc động, thiêng liêng đó Tác động sâu sắc đến bác Ba, mọi người … + Sự lý giải nguyờn nhõn việc hiểu lầm của bộ Thu đựợc tác giả thể hiện thậtkhéo léo đó là do vết thẹo trên mặt người ba khi hiểu ra sự thực Thu “nằm im lănlộn thở dài như người lớn”. Vết thẹo không chỉ gây ra nỗi đau về thể xác mà cũnhằn nờn nỗi đau về tinh thần gây ra sự xa cách hiểu lầm giữa cha con bé Thu.Nhưng chiến tranh dự cú tàn khốc bao nhiờu thỡ tình cảm cha con anh Sỏu càngtrở lờn thiờng liờng sõu lặng. - Khẳng định lại vấn đề: Ngũi bỳt miờu tả tõm lý khắc hoạ tính cóh nhõn vậttinh tế thể hiện được ở bé Thu một cô bé hồn nhiên ngây thơ, mạnh mẽ cứng cỏ iyêu ghột rạch rũi. Trong sự đối lập của hành động thái độ trước và sau khi nhân balại là sự nhất quán về tính cách về tình yờu thương ba sâu sắc. - Những năm tháng sống gắn bó với mảnh đất Nam Bộ, trái tim nhạy cảm,nhân hậu, am hiểu tâm lý của trẻ thơ đó giỳp Tác giả xõy dựng thành cụng nhõnvật bộ Thu. - Suy nghĩ về đời sống tình cảm gia Đình trong chiến tranh, trõn trọng tìnhcảm gia Đình trong cuộc sống hụm nay. 3. Kết bài: Khẳng định thành công, đồng thời bộc lộ ấn tượng sâu đậm nhất về nhân vậtcũng như toàn bộ tác phẩ m. C. BÀI TẬP VỀ NHÀ: 1. Dạng đề 2 đến 3 điểm Đề 1: TÓM tắt truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng. Gợi ý: Anh Sáu thoát li đi kháng chiến từ l ...