CÁC BỆNH TÂM CĂN, CÁC RỐI LOẠN LIÊN QUAN ĐẾN STRESS VÀ CÁC RỐI LOẠN DẠNG CƠ THỂ

Rối loạn phân ly (hoặc chuyển di) là một nhóm các hội chứng tâm thần đặc trưng bởi sự rối loạn xảy ra đột ngột và tạm thời trong các chức năng vốn được kết hợp với nhau thành một thể thống nhất bình thưòng giữa trí nhớ quá khứ, ý thức về đặc tính cá nhân với những cảm giác trực tiếp, và sự kiểm soát hành vi vận động của cơ thể làm cho một phần nào đó của các chức năng này bị mất đi.Các rối loạn này trước đây được xếp vào các thể khác...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC BỆNH TÂM CĂN, CÁC RỐI LOẠN LIÊN QUAN ĐẾN STRESS VÀ CÁC RỐI LOẠN DẠNG CƠ THỂ CÁC BỆNH TÂM CĂN, CÁC RỐI LOẠN LIÊN QUAN ĐẾN STRESS VÀ CÁC RỐI LOẠN DẠNG CƠ THỂ (F40-F49) 3 V.CÁC RỐI LOẠN PHÂN LY Rối loạn phân ly (hoặc chuyển di) là một nhóm các hội chứng tâm thần đặctrưng bởi sự rối loạn xảy ra đột ngột và tạm thời trong các chức năng vốn được kếthợp với nhau thành một thể thống nhất bình thưòng giữa trí nhớ quá khứ, ý thứcvề đặc tính cá nhân với những cảm giác trực tiếp, và sự kiểm soát hành vi vậnđộng của cơ thể làm cho một phần nào đó của các chức năng này bị mất đi. Các rối loạn này trước đây được xếp vào các thể khác nhau của“Hysteria chuyển dạng” nhưng theo khuynh hướng chung hiện nay nên tránh dùngthuật ngữ “hysteria” càng nhiều càng tốt vì nó có nhiều ý nghĩa rất thay đổi. -Các rối loạn phân ly được mô tả ở đây được xem là có căn nguyên tâmlý nghĩa là có sự liên hệ rõ rệt về thời gian với các chấn thương tâm lý. -Từ “chuyển dạng” được dùng rộng rãi cho một số các rối loạn này và cónghĩa là cảm xúc khó chịu gây ra bởi các vấn đề xung đột mà bệnh nhân khônggiải quyết được sẽ chuyển thành các triệu chứng. - Các trạng thái phân ly thường được khởi đầu và kết thúc đột ngột.Chúng có khuynh hướng phục hồi sau ít tuần hoặc ít tháng, đăc biệt nếu sự khởiđầu có liên quan đến một sự kiện sang chấn trong đời sống. -Các trạng thái mãn tính hơn, đặc biệt là liệt và mất cảm giác có thể xuấthiện (đôi khi chậm hơn) nếu kết hơp với những vấn đề hoặc khó khăn trong quanhệ với người khác không giải quyết được. Các trạng thái phân ly đã kéo dài trên 1-2 năm trước khi đến khám tâm thần thường đề kháng với sự điều trị. Các nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán: Để chẩn đoán quyết định phải có những điểm sau: - Các biểu hiện lâm sàng biệt định cho các rối loạn cá nhân trong F44. - Không có bằng chứng của một rối loạn c ơ thể nào có thể giải thích cáctriệu chứng. - Bằng chứng có căn nguyên tâm lý- dưới dạng kết hợp rõ rệt về thời gianvới sự kiện gây sang chấn và những vấn đề hoặc các mối quan hệ bị rối loạn. Bằngchứng thuyết phục về nguyên nhân tâm lý có thể khó nhận thấy, mặc dù rất đángnghi. Khi có các rối loạn đã biết của hệ thần kinh trung ương hay ngoại vi. Việcchẩn đoán rối loạn phân ly phải rất thận trọng. Khi không có bằng chứng nguy ênnhân tâm lý, chẩn đoán phải xem như tạm thời, và đòi hỏi phải tiếp tục xem xét cảhai khía cạnh cơ thể và tâm lý. Theo ICD-10 rối loạn phân ly gồm có các loại chính sau : 1. Quên phân ly 1.1.Lâm sàng -Đặc điẻm cơ bản của rối loạn này là quên và thường là quên nhữngsự kiện quan trọng của bản thân xảy ra gần đây mà không do rối loạn tâm thầnthực thể và vượt quá một sự quên thông thường hoặc do mệt mỏi. -Đây là thể hay gặp nhất của rối loạn phân ly, thường gặp trong thời kỳchiến tranh và trong lúc có thiên tai. Rối loạn thường xảy ra ở thiếu niên và thanhniên và gặp ở nữ nhiều hơn. -Rối loạn thường bắt đầu đột ngột và bệnh nhân thường biết mình bị mất trínhớ. Một số bệnh nhân cảm thấy bực mình vì mất nhớ nhưng một số khác lại tỏ rakhông quan tâm hoặc thờ ơ. Quên có thể xảy ra dưới một trong các thể sau : - Quên khu trú : là thể hay gặp nhất, đặc trưng bởi sự mất trí nhớ về nhữngsự việc xảy ra trong một khoảng thời gian nhắn từ vài giờ đến vài ngày.- Quên toàn thể : là mất trí nhớ trong toàn bộ thời gian. - Quên chọn lọc: (còn gọi là quên có hệ thống) là không nhớ được một sốsự việc (chứ không phải tất cả) trong một khoảng thời gian ngắn. - Quên liên tục: đặc trưng bởi sự quên từng sự việc liên tiếp khi nó xảy ramặc dù bệnh nhân nhận biết đầy đủ những gì đang xảy ra chung quanh vào lúc đó. 1.2.Nguyên tắc chỉ đạo chẩn đoán Để chẩn đoán xác định cần có : - Quên, một phần hoặc toàn thể những sự kiện mới xảy ra có tính chất gâystress ( các sự kiện này chỉ được biết rõ khi có người khác cung cấp thông tin ).-Không có rối loạn tâm thần thực thể, nhiễm độc hoặc mệt mỏi quá mức. 1.3. Điều trị Việc sử dụng các Barbiturate có tác dụng tức thời và ngắn như Thiopentalvà Sodium Amobarbital (Amytal) tiêm tĩnh mạch có thể giúp bệnh nhân phục hồitrí nhớ của mình. Ám thị trong giắc ngủ thôi miên có thể dùng chủ yếu để thư giãn ngườibệnh, giúp họ nhớ lại những gì đã quên. Người bệnh sẽ được đưa vào trạng tháingủ gà (Somnolence), ở thời điểm đó sự ức chế tâm thần được giảm đi, những gìbị dồn nén sẽ xuất hiện lại trong ý thức và được nhớ lại. Một khi trí nhớ đã phụchồi, tâm lý liệu pháp thường được dùng để giúp bệnh nhân đương đầu với các cảmxúc đi kèm. 2. Cơn bỏ đi phân ly 2.1.Lâm sàng -Là cơn bỏ đi xảy ra đột ngột, thường bắt đầu từ nhà hoặc nơi làm việc. ...