CÁC BIẾN CHỨNG CỦA TIỂU ĐƯỜNG

Tuần trước, chúng ta đã có dịp bàn luận về nguyên nhân, triệu chứng của bệnh tiểu đường, cùng cách truy tìm căn bệnh. Hôm nay, chúng ta trò chuyện tiếp về các biến chứng (complications) hay xảy ra khi bị tiểu đường. Tiểu đường có thể gây nhiều biến chứng lắm. Có biến chứng cấp thời, đe dọa tính mạng ngay bây giờ, có những biến chứng xa, làm giảm tuổi thọ, làm ta thấy đời kém vui.. Bệnh xảy ra càng sớm, càng gây nhiều biến chứng. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC BIẾN CHỨNG CỦA TIỂU ĐƯỜNG CÁC BIẾN CHỨNG CỦA TIỂU ĐƯỜNGTuần trước, chúng ta đã có dịp bàn luận về nguyên nhân, triệu chứng của bệnh tiểuđường, cùng cách truy tìm căn bệnh. Hôm nay, chúng ta trò chuyện tiếp về cácbiến chứng (complications) hay xảy ra khi bị tiểu đường.Tiểu đường có thể gây nhiều biến chứng lắm. Có biến chứng cấp thời, đe dọa tínhmạng ngay bây giờ, có những biến chứng xa, làm giảm tuổi thọ, làm ta thấy đờikém vui.. Bệnh xảy ra càng sớm, càng gây nhiều biến chứng.Chúng ta đã biết, tiểu đường có 2 loại: loại 1 xảy ra sớm, trước tuổi 40, do thiếuchất insulin trong cơ thể, loại 2 thường xảy ra muộn hơn, sau tuổi 40, do các tế bàokhông sử dụng được chất insulin, dù insulin có sẵn đấy. Tiểu đường loại 1 gâynhiều biến chứng hơn loại 2.Chúng ta sẽ lần lượt đi qua những biến chứng của tiểu đường.Biến chứng cấp thời1. Hôn mê do đường máu lên quá cao:Đường trong máu lên cao quá có thể gây hôn mê, nguy đến tính mạng.Hôn mê do đường máu quá cao hay xảy ra ở người bị tiểu đường loại 1, khi họquên chích insulin. Hôn mê có khi cũng xảy ra khi người bệnh gặp những căngthẳng về tinh thần (buồn bực, âu lo) hay thể chất (bị bệnh nhiễm tr ùng, sau khi giảiphẫu, ...), dù vẫn đang dùng thuốc chích insulin đều mỗi ngày. Hôn mê do đườngmáu lên quá cao được báo hiệu bằng các triệu chứng tiêu hóa: ăn không ngonmiệng, buồn nôn, ói mửa, đau bụng, đi tiểu nhiều. Người bệnh cần được nhập việnngay để chữa trị, nếu không, sẽ đâm mất sáng suốt rồi đi dần vào hôm mê. Khi thửmáu, thường thấy đường máu cao đến 500 mg/dl.Người bị tiểu đường loại 2 cũng có khi bị hôn mê khi đường máu lên quá cao(thường 1.000 mg/dl), tuy theo một cơ chế khác.2. Hôn mê do đường máu xuống quá thấp:Đường máu xuống quá thấp cũng gây hôn mê. Đường xuống thấp do ta dùngthuốc, nhưng có hôm vui quá, quên cả ăn, hoặc có hôm hăng quá, vận động hơinhiều. Có khi đường xuống thấp chẳng vì lý do nào rõ rệt.Nếu đường xuống thấp ban ngày, ta thấy đói lắm, đến toát mồ hôi, run cả tay chân,nóng nảy, nổi quạu. Đ ường xuống thấp ban đêm, có khi không gây triệu chứng, cókhi khiến ta gặp ác mộng, toát mồ hôi, hoặc bị nhức đầu buổi sáng lúc mới thức.Rủi đường xuống thấp thêm nữa, đầu óc ta bắt đầu mất sáng suốt, có những hànhvi khác thường, và rồi hôn mê, hoặc giật kinh phong.Sự chữa trị cần khẩn cấp. Không khó. Nếu còn tỉnh, hãy dùng ngay bất cứ thứ gìcó đường: kẹo, các thức uống ngọt. Nếu không còn tỉnh, trong môi trường nhàthương, bác sĩ sẽ truyền ngay vào tĩnh mạch cho ta một ống thuốc chứa n ướcđường. Chỉ vài phút sau, ta lại mở mắt, vui vẻ chuyện trò với bác sĩ. Cũng nên trữsẵn ở nhà thuốc chích glucagon. Khi chưa kịp gọi 911, một mũi thuốc chíchglucagon 1 mg thường rất được việc, giúp ta qua cơn nguy khốn (glucagon là chấtcó tác dụng ngược với insulin, làm đường tăng cao trong máu).Các biến chứng xaCó người may mắn không bao giờ bị những biến chứng xa, về lâu về dài của tiểuđường, ngược lại có người bị, và bị nhiều biến chứng cùng lúc. Nói chung, cácbiến chứng thường xảy ra 15-20 năm sau khi bệnh định ra.1. Các biến chứng tim mạch:Tiểu đường hay làm hư hoại các mạch máu, đưa đến bệnh ở nhiều cơ quan khácnhau. Nếu bệnh làm hư hoại các mạch máu ngoại biên dẫn máu đến nuôi chân, cácmạch máu này tắc nghẽn, gây chứng đau các bắp thịt chân khi đi đứng, chứng hoạithư (gangrene) bàn chân. Nếu bệnh làm hỏng mạch máu dẫn máu đến cơ quan sinhdục, bệnh gây chứng bất lực ở đàn ông.Hậu quả hẹp tắc các động mạch tim (coronary artery disease) và tai biến mạchmáu não (stroke) cũng hay xảy ra. Bệnh hẹp tắc các động mạch dẫn máu đến nuôitim có thể đưa đến chết cơ tim cấp tính (hay được gọi nôm na “heart attack”).Thường chết cơ tim cấp tính gây đau ngực dữ dội, song, người tiểu đường có khikhông cảm thấy đau vì những thần kinh dẫn truyền cảm giác từ tim cũng đã hưhoại mất rồi. Sự định bệnh chết cơ tim cấp tính ở người tiểu đường khó khăn hơnở người không mang bệnh tiểu đường. Tiểu đường còn có thể làm sưng cơ tim,gây suy tim.Bạn biết rồi, thuốc lá, cao áp-huyết cũng gây bệnh hẹp tắc động mạch tim. Thuốclá làm nghẽn luôn các mạch máu ngoại biên. Người tiểu đường, đã có sẵn nhữnghư hoại gây do tiểu đường, tuyệt đối nên giã từ thuốc lá. Nếu người tiểu đườngcũng có cao áp huyết, để cứu vãn mọi sự, việc chữa trị bệnh cao áp-huyết cần sớmvà mạnh. Tiểu đường và cao áp huyết lại hay đi đôi với nhau. Thuốc chữa cao áphuyết nhiều loại. Có loại làm đường cao thêm trong máu, do ngăn cản sự tiếtinsulin từ tụy tạng. Có loại làm mỡ trong máu (cholesterol, triglycerides) lên cao.Thường bác sĩ sẽ tránh dùng những loại thuốc này cho bạn, nếu bạn vừa cao áphuyết, vừa bị tiểu đường.2. Biến chứng ở mắt:Mắt giống một máy ảnh, giúp ta nhìn thấy các hình ảnh của thế giới bên ngoài.Trong mắt có một màng lót nằm ở phía sau gọi là võng mạc (retina), hoạt độngnhư phim của máy ảnh. Võng mạc nối liền với thần kin ...