Các giải pháp giảm thiểu tác động của dòng chảy kiệt, chống hạn và ngăn mặn vùng hạ lưu sông Cả

Bài báo phản ảnh tình hình hạn hán và xâm nhập mặn và đề xuất m ột số giải pháp giảm thiếu ảnh hưởng của dòng chảy kiệt để chống hạn và ngăn mặn phục vụ sản xuất nông nghiệp và thủy sản cho vùng hạ lưu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các giải pháp giảm thiểu tác động của dòng chảy kiệt, chống hạn và ngăn mặn vùng hạ lưu sông CảKHOA HỌC CÔNG NGHỆ CÁC GIẢI PHÁP GIẢM THIỂU TÁC ĐỘNG CỦA DÒNG CHẢY KIỆT, CHỐNG HẠN VÀ NGĂN MẶN VÙNG HẠ LƯU SÔNG CẢ PGS.TS Nguyễn Q uang Trung Viện Nước Tưới tiêu và Môi trường ThS. Nguyễn Q uang An BQL Trung ương các Dự án Thủy lợiTóm tắt: Sông Cả là lưu vực lớn cung cấp tài nguyên nước cho phát tiển kinh tế, xã hội, dânsinh của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh với tổng diện tích tự nhiên vùng hạ lưu là 506.010 ha(Nghệ An: 405.642 ha, Hà Tĩnh: 100.368,41 ha ). Tuy nhiên, trong những năm gần đây, do ảnhhưởng nặng nề từ biến đổi khí hậu, các hiện tượng bất thường của thời tiết đã tác động đến chếđộ dòng chảy, nhất là về m ùa kiệt, m ực nước trên sông hạ thấp ảnh hưởng đến các công trìnhlấy nước như trạm bơm , cống lấy nước từ song gây nên hạn hán trên diện rộng và xâm nhậpm ặn ngày càng sâu trong nội đồng. Bài báo phản ảnh tình hình hạn hán và xâm nhập m ặn và đềxuất m ột số giải pháp giảm thiếu ảnh hưởng của dòng chảy kiệt để chống hạn và ngăn m ặn phụcvụ sản xuất nông nghiệp và thủy sản cho vùng hạ lưu.Từ khóa. Hạ lưu sông Cả; hạn hán; xâm nhập mặn; hệ thống thủy lợi; cống ngăn mặn, giữngọt; giải pháp chống hạn; giải pháp nông nghiệpSummary: Ca river is a large river basin, which supply water for developm ent of econom icsectors of Nghe An and Ha Tinh provinces with the lower basin area is 506.010ha (Nghe An:405.642 ha, Ha Tinh: 100.368,41 ha) However, in recent years due to effective climate change toriver flow, especially in dry season water level drops down very low causing difficulty tooperation of gates and pum ping stations along the river bank so a large agricultural area isdraught, sea water intrusion to island. This paper shows situation of drought and sea waterintrusion and recom mendation of measures to reduce effectiveness of low water level in dryseason to supply water for agricultural and aqueduct developm ent.Key words: Lower river basin of Ca river; Draught; sea water intrusion; Irrigation system ; seawater intrusion prevention gate; measures for draught control; Agricultural measures.I. TÌNH HÌNH HẠN HÁN, XÂM NHẬP MẶN nghiêm trọng hơn trong đó có thể thống kêVÙNG HẠ DU SÔNG CẢ1 những đợt hạn hán nặng như hạn năm 1983,Trong những năm gần đây, tình hình hạn hán 1987, 1988, 1990, 1992, 1993, 1998, 2003,tại hạ lưu sông Cả diễn ra gay gắt. Lượng mưa 2004, 2010 và đặc biệt hạn rất nghiêm trọngm ùa khô liên tục giảm mạnh, năm sau thấp vào năm 1993, 1998 và năm 2010.hơn năm trước. Cùng với tác động của gió Lào Theo Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phátnên hạn hán tại vùng này càng khốc liệt hơn. triển Nông thôn tỉnh Nghệ An tháng 6 nămTheo thống kê , trong giai đoạn từ năm 1960 2010 toàn tỉnh có 12.689ha trong số 55.000 hatrở về đây số năm bị hán hán là 36 năm chiếm kế hoạch lúa hè thu không thể gieo cấy do75%, với các m ức độ hạn khác nhau (hạn vụ thiếu nước. Lớn nhất là huyện Nghi Lộc phảiĐông xuân 13 năm, vụ m àu 11 năm , vụ Hè thu chuyển 3.000 ha lúa hè thu sang sản xuất vụ12 năm). Trong khoảng 15 năm gần đây, tình m ùa, huyện Đô Lương 1.450 ha ở các xã Lamhình hạn hán xảy ra thường xuyên hơn, Sơn, Trù Sơn, Hiến Sơn... không gieo cấy được và huyện Yên Thành cũng phải chuyển 1.300 ha lúa hè thu sang vụ mùa... Tại Hà TĩnhNgười phản biện: PGS.TS Nguyễn Thế Quảng,Ngày nhận bài: 15/1/2014, Ngày thông qua phản biện: riêng m ùa khô năm 2010 có 82/262 xã và25/3/2014, Ngày duyệt đăng: 06/5/2014 khoảng 290.000 người thiếu nước sinh hoạt,24 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 21 - 2014 KHOA HỌC CÔNG NGHỆ20 nghìn ha lúa màu, ngô, đậu và hàng nghìn Ba vùng sản xuất nông nghiệp chính thuộc hạha cây ăn quả bị chết do hạn hán. Toàn tỉnh có lưu là vùng Đô Lương, Diễn - Yên - Quỳnh;3.000 ha ruộng lúa chuyển sang trồng cây Vùng Nam Hưng Nghi (Nghệ An) và vùng sôngtrồng cạn. Vụ Hè thu năm 2010 đã có Nghèn (Hà Tĩnh) nguồn nước chính phục vụ cho14.156ha/39.900ha toàn tỉnh bị cạn nước và sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và cấphạn, trong đó có 7.014 ha bị hạn nặng. nước cho các ngành kinh tế khác được lấy từ sông Cả, căn cứ theo điều ...