Về loài hoa đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, truyền thuyết của người Thái kể rằng: Thưởu ấy, có một chàng trai tên là Khum đem lòng yêu cô gái tên là Ban Khum vừa giỏi làm nương, lại có tài săn bắn. Ban thì khóe tay dệt vải lại có giọng hát làm say đắm nhiều chàng trai. Thế nhưng, cha nàng Ban vì ham giàu nên đã đem gả nàng cho con trai nhà tạo mường, vốn là một thanh niên lười nhác, lại có tật gù lưng....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các lễ hội truyền thống của Việt Nam 1LÏÎ HÖÅI TRUYÏÌN THÖËNG VIÏÅT NAM Muåc luåcVuâng Têy Bùæc - Viïåt Bùæc ..........................................................................2 Lïî höåi gêìu taâo ........................................................................................5 Lïî höåi cêìu an baãn mûúâng ...................................................................12 Höåi Àooåc Moong ngûúâi Mûúâng úã xaä Phong Phuá ...............................18 Lïî höåi cuáng rûâng .................................................................................22 Lïî höåi lêåp tõch......................................................................................29Vuâng Chêu thöí Bùæc Böå ...........................................................................39 Höåi chuâa Hûúng...................................................................................39 Lïî höåi Lim............................................................................................50 Höåi Baåch Haåc.......................................................................................57 Höåi àïìn An Dûúng Vûúng...................................................................64 Höåi phuã Giêìy .......................................................................................72 Lïî höåi àïìn Baâ Têëm ..............................................................................79 Lïî höåi laâng Miïng Haå .........................................................................86http://www.ebooks.vdcmedia.com 2LÏÎ HÖÅI TRUYÏÌN THÖËNG VIÏÅT NAM Vuâng Têy Bùæc - Viïåt Bùæc Hùçng nùm, cûá vaâo dõp thaáng 2 êm lõch, thúâi tiïët nùæng êëm, úãvuâng Têy Bùæc hoa ban bùæt àêìu núã trùæng nuái, trùæng rûâng. Luác naâycuäng laâ thúâi kyâ luáa chiïm gùåp mûa xuên, xanh mún múãn trïn caáccaách àöìng luáa nûúác. Vïì loaâi hoa àùåc trûng cuãa nuái rûâng Têy Bùæc, truyïìn thuyïët cuãangûúâi Thaái kïí rùçng: Thuúã êëy, coá möåt chaâng trai tïn laâ Khum àemloâng yïu cö gaái tïn laâ Ban. Khum vûâa gioãi laâm nûúng, laåi coá taâi sùnbùæn. Ban thò kheáo tay dïåt vaãi laåi coá gioång haát laâm say àùæm nhiïìuchaâng trai. Thïë nhûng, cha naâng Ban vò ham giaâu nïn àaä àem gaãnaâng cho con trai nhaâ taåo mûúâng, vöën laâ möåt thanh niïn lûúâi nhaác,laåi coá têåt guâ lûng. Mùåc cho cö gaái hïët lúâi van xin, ngûúâi cha vêîn khöng tûâ boã yáàõnh, vaâ öng àaä baân baåc cuâng vúái nhaâ taåo mûúâng sûãa soaån laâm lïî cûúáicho hai ngûúâi. Trong bûúác àûúâng cuâng, naâng Ban àaä chaåy sang baãncuãa Khum gùåp chaâng àïí cêìu cûáu. Nhûng chùèng may khi àïën nhaâKhum, thò àûúåc tin chaâng àaä theo cha ài mua trêu úã baãn xa. Naângbeân lêëy chiïëc khùn piïu cuãa mònh, buöåc vaâo núi cêìu thang nhaâ ngûúâiröìi bûún baã ài tòm chaâng. Naâng ài hïët nuái naây, rûâng khaác, goåi tïnngûúâi yïu àïën khaãn caã gioång, nhûng chaâng úã xa naâo coá nghe thêëy.Cuöëi cuâng kiïåt sûác naâng ngaä guåc sau khi vûúåt qua möåt daäy nuái cao.Núi naâng nùçm xuöëng sau àoá moåc lïn möåt cêy hoa mang buáp trùængnhû buáp tay ngûúâi con gaái. Vaâ chùèng bao lêu, loaâi hoa êëy moåc lan rakhùæp nuái rûâng Têy Bùæc, vaâ hùçng nùm cûá möîi àöå xuên vïì, hoa núãtrùæng nhû böng. Ngûúâi ta àùåt tïn loaâi hoa àoá laâ hoa ban.http://www.ebooks.vdcmedia.com 3LÏÎ HÖÅI TRUYÏÌN THÖËNG VIÏÅT NAM Vïì phêìn Khum, sau khi vïì àïën nhaâ, thêëy chiïëc khùn piïu cuãangûúâi yïu vùæt núi cêìu thang, biïët laâ c oá chuyïån chùèng laânh, beân vöåi vaäài tòm naâng. Doâ hoãi baâ con bïn baãn ngûúâi yïu, Khum biïët àûúåc laânaâng àaä boã nhaâ ra ài, coân ài àêu thò khöng roä. Thïë laâ chaâng trai lïnàûúâng ài tòm ngûúâi yïu, ài maäi hïët mûúâng naây, baãn khaác maâ vêînkhöng tòm thêëy boáng ngûúâi yïu. Cuöëi cuâng, chaâng kiïåt sûác, ngaäxuöëng. Sau khi chïët, chaâng hoaá thaânh con chim söëng leã loi trongrûâng, vaâ cûá àïën muâa hoa ban núã, laåi hoát vang nhû tiïëng goåi ngûúâi yïutha thiïët tûâ nùm naâo. Sún La, cûá xuên sang, hoa ban núã trùæng trïn caác sûúân nuái, thònam nûä thanh niïn trong caác baãn mûúâng laåi ruã nhau ài höåi chúi nuái,haái hoa mûâng xuên. Àêy cuäng laâ dõp nam nûä thanh niïn vui chúi, cahaát, àaánh àaân tñnh, thöíi keân, muáa xoeâ, trao vaâ àoán nhêån tònh yïu. Tûâ saáng tinh mú cuãa ngaây höåi, tiïëng tröëng, tiïëng chiïng, êmvang truyïìn lan nuái rûâng. Caác bïëp nhaâ saân bêåp buâng lûãa àoã: àöì xöi,luöåc gaâ, thaái mùng; coá nhaâ möí lúån baây cöî. Rûúåu cêìn tûâng voâ lúán, nhoãàûúåc bï ra àïí chuêín bõ àaäi khaách. Àoá laâ nhûäng cön ...