CÁC LOẠI MÃ

Trong các hệ thống điện tử số (máy tính, điện thoại số..), dữ liệu đ¬ợc truyền hay xử lý ở dạng nhị phân gồm các bit 0 và 1. Vì vậy phải biến đổi các chữ cái, chữ số, ký tự đặc biệt,.. thành dạng nhị phân.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC LOẠI MÃBµi 1-2: c¸c lo¹i M·I- Kh¸i niÖm 1- §Æt vÊn ®Ò - Trong c¸c hÖ thèng ®iÖn tö sè (m¸y tÝnh, ®iÖn tho¹i sè..), d÷ liÖu ®-îc truyÒn hay xö lý ë d¹ng nhÞ ph©n gåm c¸c bit 0 vµ 1. V× vËy ph¶i biÕn®æi c¸c ch÷ c¸i, ch÷ sè, ký tù ®Æc biÖt,.. thµnh d¹ng nhÞ ph©n. - ViÖc biÕn ®æi c¸c ch÷ c¸i, ch÷ sè,.. (gäi chung lµ c¸c phÇn tö mangtin) thµnh sè nhÞ ph©n nhw trªn gäi lµ qu¸ tr×nh m· hãa. - Mét sè nhÞ ph©n n bit cã thÓ biÓu diÔn cho 2 n phÇn tö tin kh¸c nhauvíi gi¸ trÞ thËp ph©n tõ: 0 ÷ 2n-1. C¸c sè nhÞ ph©n (hay mét nhãm) n bit ®ãgäi lµ m· (code) cña phÇn tö tin tøc. 2- Ph©n lo¹i Cã nhiÒu lo¹i m· ®îc t¹o ra ®Ó thùc hiÖn c¸c môc ®Ých vµ nhiÖm vôkh¸c nhau.Thêng chia thµnh ba nhãm c¬ b¶n: + C¸c lo¹i m· dïng ®Ó m· hãa c¸c ký tù sè; + C¸c lo¹i m· dïng ®Ó m· hãa c¸c ký tù kh¸c; + C¸c lo¹i m· ph¸t hiÖn vµ söa sai; Ta chØ xÐt mét sè m· th«ng dôngII- C¸c lo¹i m· 1- M· sè - Thêng dïng c¸c lo¹i m·: nhÞ ph©n; nhÞ - thËp ph©n (BCD: BinariyCoded Decimal); thõa 3; Gray; 7 ®o¹n;... - Ngoµi ra cßn chia thµnh hai lo¹i: cã träng sè (träng sè cña c¸c ký hiÖunhÞ ph©n phô thuéc vµo vÞ trÝ cña chóng trong tõ m·) vµ kh«ng cã träng sè(träng sè cña c¸c ký hiÖu nhÞ ph©n kh«ng phô thuéc vµo vÞ trÝ cña chóngtrong tõ m·) . - B¶ng 1 lµ mét sè lo¹i m· sè ®iÓn h×nh. a) M· nhÞ ph©n Dïng sè nhÞ ph©n n bit ®Ó biÓu diÔn c¸c sè thËp ph©n, vÝ dô: sè nhÞph©n 4 bit cã c¸c tõ m· 0000 ÷ 1111 biÓu diÔn sè thËp ph©n tõ 0 ÷ 15. Cãträng sè s¾p xÕp tõ thÊp ®Õn cao (tÝnh tõ ph¶i sang tr¸i) lµ: 8, 4, 2, 1. b) M· BCD (Binary Coded Decimal) - Dïng tõ m· nhÞ ph©n cã ®é dµi 4 bit ®Ó m· hãa cho 10 ch÷ sè thËpph©n. - Tïy theo c¸ch sö dông 10 trªn 16 tæ hîp m· nhÞ ph©n 4 bit mµ ta cã c¸cläai m· BCD kh¸c nhau. - Mét sè m· BCD thêng gÆp: 1 + BCD - Norman (NBCD) lµ m· BCD ®¬n trÞ vµ cã träng sè (8,4,2,1)nªn cßn gäi lµ m· BCD 8421. + Trong kü thuËt cßn sö dông m· BCD cã träng sè kh¸c, nh: 2421, 5121,5421, 7421,... Sè thËp M· nhÞ M· BCD M· thõa 3 M· Gray Gray d 3 M· 7 ®o¹n ph©n ph©n abcdefg 0 0000 0000 0011 0000 0010 1111110 1 0001 0001 0100 0001 0110 0110000 2 0010 0010 0101 0011 0111 1101101 3 0011 0011 0110 0010 0101 1111001 4 0100 0100 0111 0110 0100 0110011 5 0101 0101 1000 0111 1100 1011011 6 0110 0110 1001 0101 1101 1011111 7 0111 0111 1010 0100 1111 1110000 8 1000 1000 1011 1100 1110 1111111 9 1001 1001 1100 1101 1010 1111101 10 1010 1111 1011 11 1011 1110 1001 12 1100 1010 1000 13 1101 1011 0000 14 1110 1001 0001 15 1111 1000 0011 c) M· d 3 (thõa 3) §îc t¹o ra tõ m· nhÞ ph©n b»ng c¸ch céng thªm 3 ®¬n vÞ (tøc 0011) vµotõ m· BCD 8421 t¬ng øng. d) M· Gray +Lµ lo¹i kh«ng cã träng sè, c¸c tõ m· kÒ cËn nhau chØ kh¸c nhau ë métbiÕn sè. + §îc suy ra tõ m· BCD8421, kÓ tõ 0÷ 1 lµ gièng nhau, tõ 2 ÷ 9 ë BCD8421 cø sè nµo ®øng bªn ph¶i sè 1 khi sang Gray ph¶i ®æi sang 0 (ngîc l¹i). d) M· Gray d 3 §îc t¹o ra tõ m· Gray b»ng c¸ch lÖch ®i 3 hµng. V× vËy nã cã ®Æc®iÓm gièng nh m· Gray. e) M· 7 ®o¹n - §é dµi tõ m· lµ 7 bit, thêng dïng ®Ó ®iÒu khiÓn 7 thanh ph¸t s¸ng (®i«tph¸t s¸ng: LED) cßn gäi lµ ®Ìn LED 7 ®o¹n. - §Ìn LED ®îc cÊu t¹o t¬ng øng víi c¸c sè thËp ph©n nh h×nh 1. - M· 7 ®o¹n thêng dïng trong kü thuËt ®o lêng, ®Ó chØ thÞ c¸c phÐp®o. 2 a f g b e c d H×nh 1: §Ìn LED 7 ®o¹n vµ c¸c sè t¬ng øng 2- M· ký tù Ngoµi c¸c lo¹i m· ch÷ sè cßn c¸c m· ch÷ c¸i vµ kÝ tù ®Æc biÖt (c¸c lo¹idÊu, kÝ tù ®å häa ...). HiÖn nay dïng phæ biÕn hai lo¹i m· sau a) M· ASCII + M· ASCII (American Standard Code for Information Interchange): m·trao ®æi th«ng tin theo tiªu chuÈn Mü, dïng 8 bit ®Ó m· hãa cho mét ký tù,trong ®ã 7 bit biÓu thÞ c¸c tin tøc, bÝt thø 8 lµ bit kiÓm tra (parity) ch½n lÎ ®Óph¸t hiÖn vµ söa lçi khi truyÒn tin. + M· ASCII ®¦îc dïng phæ biÕn trong kü thuËt m¸y tÝnh vµ c¸c hÖ thèngth«ng tin sè. + VÝ dô: m· ASCII cho ch÷ c¸i vµ mét sè kÝ tù ®Æc biÖt nh b¶ng 2. KÝ tù ...