các nền văn hóa thế giới (tập 1: phương Đông): phần 2

sự giao lưu văn hóa đã trở thành nhu cầu nội tại của sự phát triển văn hóa, nhờ đó nền văn hóa của dân tộc được tiếp thu thêm các yếu tố tích cực và được làm giàu thêm để phát triển. mời các bạn cùng tìm hiểu về nền văn hóa Ấn Độ và Ả rập qua phần 2 cuốn sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
các nền văn hóa thế giới (tập 1: phương Đông): phần 2VĂNHOÁẤNĐỘ■ KẾT CẤU CỦA VŨ TRỤQuan niệm của người Ấi Độ cổ đại về cấu trúc thếgiới được phản ánh trong Rigveda một cách tươiĩg đốiđơn giản. Có hai lĩnh vực thế giới - đó là tròi và đất.Chúng thường được quan niệm như hai chiếc chén lớnhướng lòng vào nhau, hoặc như hai chiếc bánh xe ở haiđầu trục bánh. Trên trời có các thần và tổ tiên trú ngụ,ỏ đó m ặt tròi, m ặt trăng và các vì sao luôn chuyển động.Rigveda cho rằng, khoảng cách từ trời xuống đất xa tớimức chim không thể bay lên tận nơi. Đồ hình nàythưòng được phối hỢp với đồ hình khác mà ở đó, thêmvào cặp trời - đất là một yếu tố nữa, đó là khí quyển,bầu không gian không khí. Đồ hình gồm ba thành phầnnhư vậy của th ế giới được gọi là ba th ế giới. Thế giới cótính trậ t tự nhò lu ật th ế giới phi cá nhân - gọi là rita.Các thần cũng phải phục tùng luật này. Rita đảm bảocho tấ t cả đều có vị trí tốt nhất và ý nghĩa ehân chính.Trong ý thức tôn giáo, ý nghĩa của sự đối đầu giữa thầnvà quỷ (asura) ngày càng tăng. Vì thế, cấu trúc bathành phần của th ế giới mang tính đặc tníng khác.Thay cho phần khí quyển là đất với tư cách yếu tố trunggian, còn thấp hơn nó là lĩnh vực lòng đất. Tư tưỏngnghiệp (karma) thay cho tư tưỏng rita. Chúng tôi sẽ giảithích điều này ở các phần tiếp theo.192Theo thần thoại Hindu, Đại vũ trụ là một quả trứngBrahma (Brahmanda - thần sáng tạo). Quả trứng nàychia thành 21 lĩnh vực (do mỗi phần trong ba bộ phận làtrên, giữa và dưới của vũ trụ được chia thành 7). Mặtđất là phần thấp nhất của tầng trên. Trên m ặt đất còn 6phẫn nữa, phần này chồng lên phần kia. Cao nhất làth ế giới của Brahma (Brahmaloca), đó là th ế giới tuyệthảo và nổi trội. Dưới lòng đất có 7 tầng thuộc th ế giớitrung gian - đó là patala, ở đó có các th ần thông tháidạng rắn - Nagi và một số sinh thể khác. Dưới Patala làNaraka, hoặc là địa ngục, nó cũng có 7 tầng theo cácmức độ khổ đau khác nhau. Càng thấp bao nhiêu thìcàng bị hành hình nặng bấy nhiêu. Dưới địa ngục, ncficác sinh thể phải chịu hình phạt vì phạm tội đã làmnhững điều th ất đức, có đại xà Sesa, hay là Ananta(vĩnh hằng).Vậy trái đất nhò vào đâu mà giữ được vị trí củamình? Theo một số tư liệu, nó nhò vào Sesa - đại xà nằmtrên Ivừig con rùa và bơi tron? nước khởi thuỷ. Số khácthì cho rằng, chỗ dựa của trái đất là bốn con voi. Số thứba cho rằng, trái đất nằm trên vai bốn ngưòi khổng lồ,và khi họ đổi vai sẽ xảy ra động đất.Giống như bất kì quả trứng nào, Brahm anda có vỏbọc cách li nó với các th ế giới khác. Thế giới ngoài nó thìnhiều vô kể. Như vậy, những tín đồ H indu giáo hiểu cáivũ trụ phổ quát như là Đại vũ trụ bao la chất đầy vô 8ốcác th ế giới.193Nói đến bản thân trái đất, người ta thường hình dungnó dưới hình thức một chiếc đĩa lớn. Giữa lòng chiếc đĩa đólà ngọn núi thiêng Mera đưỢc hình thành từ vàng và đáquý. Xung quanh ngọn núi này là các hành tinh và các vìsao, trên chiếc đĩa có dòng sông Hằng được chia thành bốnnhánh. Theo các phương trời, núi Mera có bốn lục địa(dvipa) cách biệt lửiau bỏi các đại dương. Con người sống ởlục địa phương Nam có Jambudvipa, vì dấu hiệu đặctrưng của nó là cây Jambu (táo hồng). Theo lời của Visnu purana thì quả của cây này rất to, to như con voi. Khichúng chín thì rụng xuống đất, và nước của quả chảythành sông. Mọi ngưòi uống nưốc đó cảm thấy khoankhoái và khoẻ m ạnh - không hề đổ mồ hôi, không bốcmùi, không bị đau ốm. Lục địa này chia thành một 8ốvùng. Phía Nam cách biệt với các vùng khác bởi dăyHimalaya, gọi là B hataratavarsa (đất nước của các hậuduệ Bharata) - đó chính là nước  i Độ. B hataratavarsađược xem là đất nước tốt nhất, bởi chỉ ỏ đây mới có thểhi vọng vào sự giải phóng tinh thần hoặc lên thiênđưòng nhò kết quả của sự hành thiện. Các nước khác vàcác khu vực khác nặng về trì trệ và tĩnh, những cái đócản trỏ kết quả giải phóng triệt để. Theo hình đồ khác,xung quanh núi Mera không phải là bốn, mà là bảynguồn có hmh cái giếng. Mỗi cái cách nhau bỏi đại dương.Trong lòng đại dương hàm chứa: thứ nhất, nước mặn;thứ hai, dòng chảy; tiếp nữa là rượu, dầu ăn, sữa, w .Đồ hình vũ trụ của đa số các trưòng phái triết họccủa Jaina và P h ật giáo đều có những nét chung của An194Độ, mậc dù chúng có một số nét độc đáo riêng, ở Ấi Độtừng có những quan niệm về cơ cấu vũ trụ được coi lànhững quan niệm khoa học. Thiên văn học An Độ, vốnchịu ảnh hưỏng của thiên văn học Hi Lạp, đã đạt đượcnhững thành tựu nổi tiếng vào giữa thiên niên kỉ 1 tCn.Khi đó, người ta đã biết đến các hành tinh và nhữngc h ù m sa o , h ìn h d u n g đưỢc đ ư òn g tr ò n ơ c l i t (q u a n s á tđược sự vận động của Mặt tròi quanh trá i đất) và nhữngdấu h-.ệu của hoàng đạo, w . Nhà thiên văn học vĩ đạinhất là A riabhata (khoảng 476 - 550) cho rằng, hànhtinh cúa chúng ta có hình cầu. ông là người đầu tiên ỏẤn Độ đề xuất ý kiến cho rằng, Trái đất quay quanhtrục của nó, đồng thời giải thích m ột cách hỢp lí cácnguyên nhân n h ật t ...