Các nguyên tắc Paris về tính độc lập của cơ quan nhân quyền quốc gia và việc áp dụng ở Việt Nam

Bài viết phân tích quy định về tính độc lập của các cơ quan nhân quyền quốc gia trong các nguyên tắc Paris và bình luận về khả năng áp dụng ở Việt Nam. Theo các tác giả, cơ quan nhân quyền quốc gia có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và thúc đẩy các quyền con người.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nguyên tắc Paris về tính độc lập của cơ quan nhân quyền quốc gia và việc áp dụng ở Việt Nam NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT CAÁC NGUYÏN TÙÆC PARIS VÏÌ TÑNH ÀÖÅC LÊÅP CUÃA CÚ QUAN NHÊN QUYÏÌN QUÖËC GIA VAÂ VIÏÅC AÁP DUÅNG ÚÃ VIÏÅT NAM Lã Khánh Tùng* Vũ Công Giao** * TS. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. ** PGS,TS. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khoá: Bài viết phân tích quy định về tính độc lập của các cơ quan nhân quyền cơ quan nhân quyền quốc gia; quốc gia trong các nguyên tắc Paris và bình luận về khả năng áp dụng ở các Nguyên tắc Paris; tính độc Việt Nam. Theo các tác giả, cơ quan nhân quyền quốc gia có vai trò quan lập; tính đa dạng; quyền con trọng trong việc bảo vệ và thúc đẩy các quyền con người. Dù theo nhiều người. mô hình khác nhau, cộng đồng quốc tế thường sử dụng các Nguyên tắc Paris về địa vị của các cơ quan nhân quyền quốc gia (1993) làm căn cứ để đánh giá, phân loại các cơ quan này. Các tác giả chỉ ra rằng, theo các nguyên Lịch sử bài viết: tắc Paris, các cơ quan nhân quyền quốc gia - bên cạnh các yêu cầu về căn Nhận bài: 08/10/2016 cứ pháp lý (được thành lập bởi Hiến pháp hoặc luật), phải có sự đa dạng về Biên tập: 23/11/2016 thành phần, đồng thời có thẩm quyền càng rộng càng tốt. Hơn nữa yêu cầu về tính độc lập là một tất yếu. Nhưng dù độc lập, các cơ quan này vẫn phải Duyệt bài: 29/11/2016 tuân thủ pháp luật và chịu sự giám sát của công chúng. Do đó, việc thiết lập cơ quan nhân quyền quốc gia tại Việt Nam phù hợp với các Nguyên tắc Paris là một kế hoạch khả thi. Article Infomation: Abstract: Keywords: National human The article provides analysis of the independent principles of national rights institutions; the Paris human rights institutions (NHRIs) in the Paris Principles and gives Principles; independence; plu- discussions on the possibility for application of these principles in Vietnam. ralism; human rights. According to the authors, NHRIs play an important role in protection and promotion of the human rights in several countries. While they are followed by a number of models in the world, the Paris Principles relating to the Article History: status of national institutions (1993) are used as the standards benchmark Received: 08 Otc. 2016 for evaluation and classify these NHRIs. As demonstrated by the authors, Edited: 23 Nov. 2016 under the Paris Principles, the NHRIs, along with the requirements on the Approved: 29 Nov. 2016 legal status (under the Constitution or the laws) should be in a pluralism and have broad mandates as possible. Moreover, their independence is required as an indispensable principle. While being as an independent entity, they have to comply with the law and under the public supervision. Thus, it is a feasible scheme to establish a national human rights institution complying with the Paris Principles in Vietnam. NGHIÏN CÛÁU Söë 10(338) T5/2017 LÊÅP PHAÁP 11 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT 1. Các nguyên tắc Paris và yêu cầu về tính Đến nay, cơ chế quốc gia về bảo vệ và độc lập của cơ quan nhân quyền quốc gia thúc đẩy quyền con người tuy được hiểu 1.1 Sự hình thành và nội dung chính theo các nghĩa rộng, hẹp khác nhau tại các của các nguyên tắc Paris quốc gia, nhưng đều hướng tới thực hiện Ngay từ năm 1946, Hội đồng Kinh tế những nghĩa vụ của nhà nước được nêu - Xã hội của Liên hiệp quốc (ECOSOC) đã trong hiến pháp, pháp luật quốc gia, cũng đề nghị các quốc gia “xem xét khả năng như trong các văn kiện quốc tế về quyền con thành lập các nhóm thông tin hoặc ủy ban người. Nòng cốt của cơ chế này chính là các quyền con người quốc gia để hợp tác trong cơ quan quốc gia về bảo vệ và thúc đẩy nhân các hoạt động trên lĩnh vực này với Ủy ban quyền (National Institution on the Protection Quyền con người Liên hiệp quốc (LHQ)”1. and Promotion of Human Rights, hoặc Trong các thập niên 1960 và 1970, trên diễn national human rights institutions - NHRIs). đàn LHQ đã diễn ra nhiều cuộc thảo luận về Các nguyên tắc Paris có vai trò như một cơ quan nhân quyền quốc gia (CQ NQQG), “luật mềm” điều chỉnh việc xây dựng và vận trong đó tập trung vào phương thức làm việc hành của các cơ quan này. của các cơ quan này trong việc thực thi các chuẩn mực quốc tế về quyền con người. Về tổ chức của CQ NQQG, các Năm 1978, Ủy ban Quyền con người LHQ nguyên tắc Paris khuyến nghị cần bảo đảm đã tổ chức một cuộc hội thảo nhằm soạn ra sự đa dạng của cơ quan này, thể hiện qua các hướng dẫn cho việc tổ chức và hoạt việc c ...