Các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí tuân thủ thuế của các doanh nghiệp FDI trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định và đo lường các nhân tố ảnh hưởng chi phí tuân thủ thuế (CPTTT) của các doanh nghiệp (DN) FDI trên địa bàn TP.HCM. Mẫu khảo sát gồm 285 cá nhân là đại diện lãnh đạo của các DN FDI tại TP.HCM.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí tuân thủ thuế của các doanh nghiệp FDI trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh 21. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHI PHÍ TUÂN THỦ THUẾ CỦACÁC DOANH NGHIỆP FDI TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH FACTORS AFFECTING TAX COMPLIANCE COSTS OF FDI ENTERPRISESIN HO CHI MINH CITY CN. Phan Công Luận* * Trường đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH) Tóm tắt Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định và đo lường các nhân tố ảnh hưởng chiphí tuân thủ thuế (CPTTT) của các doanh nghiệp (DN) FDI trên địa bàn TP.HCM. Mẫukhảo sát gồm 285 cá nhân là đại diện lãnh đạo của các DN FDI tại TP.HCM. Thông quaviệc sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng bằng việc sửdụng mô hình hồi quy đa biến, kết quả cho thấy các nhân tố Quy định thuế của Nhànước về chính sách thuế; Công tác quản lý thuế của cơ quan thuế (CQT); Quy trình, quychuẩn của DN; Đội ngũ nhân viên của DN làm việc liên quan đến thuế tác động ngượcchiều đến CPTTT và chỉ có 1 nhân tố Ngân sách hoạt động của DN tác động cùng chiềuđến CPTTT của các DN. Từ khóa: chi phí tuân thủ thuế, doanh nghiệp FDI; Thành phố Hồ Chí Minh. Abstract This study was conducted to identify and measure factors affecting tax compliancecosts of FDI enterprises in Ho Chi Minh City. The survey sample included 285individuals representing leaders of FDI enterprises in Ho Chi Minh City. Through thecombined use of qualitative and quantitative research methods using a multivariateregression model, the results show that the factors of State tax regulations on taxpolicy; Tax management of tax authorities; Enterprise procedures and standards;Enterprise staff working related to tax have an inverse impact on tax compliance costsand only one factor Enterprise operating budget has a positive impact on taxcompliance costs of enterprises. Keywords: Tax compliance costs, FDI enterprises; Ho Chi Minh City. JEL Classifications: M10, M21, M29 1. Giới thiệu Trong hoạt động kinh doanh của DN thì CPTTT có vai trò hết sức quan trọng, quyếtđịnh kết quả hoạt động của DN. CPTTT là những chi phí mà người nộp thuế (NNT) phátsinh do thực hiện việc tuân thủ các quy định của pháp luật về thuế. Chi phí này bao gồmcả thời gian và tiền bạc mà NNT phải bỏ ra để hoàn thành các quy định của pháp luật 1thuế yêu cầu (Sandford và công sự, 1995). Về thời gian bao gồm thời gian tiêu tốn đểhoàn thành các báo cáo thuế, thời gian nộp hồ sơ khai thuế, thời gian nghiên cứu chínhsách pháp luật thuế; Về tiền bạc bao gồm chi phí thuê nhân viên kế toán, thuê chuyên giatư vấn thuế, chi phí nộp thuế, nộp tiền phạt do không thực hiện theo quy định của phápluật thuế,... CPTTT là một trong những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến hành vi tuân thủ củaNNT. TP.Hồ Chí Minh - trung tâm kinh tế lớn nhất của cả nước, nơi có nhiều thuận lợitrong việc phát triển kinh tế, thu hút các nguồn lực tài chính, nguồn nhân lực, ứng dụngcông nghệ khoa học đa dạng, phong phú tạo điều kiện thuận lợi để các DN phát triển hoạtđộng sản xuất kinh doanh. Đặc biệt là các DN kinh doanh bất động sản có nhiều điềukiện để phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, theo đánh giá tình hình kê khai, nộp thuế của cácDN FDI trên địa bàn TP.HCM vẫn còn thấp, chưa phản ánh đúng thực tế hoạt động kinhdoanh, chưa tương xứng với quy mô cũng như kỳ vọng nộp thuế vào Ngân sách Nhànước (NSNN). 2. Cơ sở lý thuyết 2.1. Khái niệm về chi phí tuân thủ thuế Trên thế giới, có khá nhiều khái niệm về CPTTT, trong đó có một số khái niệm phảikể tới như sau: Theo Sandford, Godwin và Hardwick (1989), CPTTT được nảy sinh ra do khu vựccông, và nó sẽ không xảy ra nếu thuế không tồn tại (hay nói cách khác CPTTT sẽ khôngxuất hiện nếu thuế bị bãi bỏ). Vì vậy, họ định nghĩa CPTTT là những chi phí phát sinhbởi những NNT hoặc các bên thứ ba (ví dụ như các DN) để đáp ứng những yêu cầu đặt ravới họ nhằm tuân thủ luật thuế với quy định và mức độ đã đưa ra. Sandford (1995), CPTTT là chi phí phát sinh bởi NNT để đáp ứng những yêu cầu củaluật thuế và CQT. Những chi phí này vượt ra khỏi số tiền thuế phải chi trả và những chiphí do những biến dạng vốn có trong bản chất của thuế. Theo Chris Evans (2006), mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi về việc xác định chi phíđược đưa vào tính toán CPTTT nhưng có thể xác định những chi phí cốt lõi không thểphủ nhận được để tuân thủ các yêu cầu của thuế như sau: - Những chi phí của lao động hoặc thời gian sử dụng để hoàn thành các hoạt độngliên quan đến thuế. Ví dụ, thời gian để một nhân viên đạt được những hiểu biết cần thiếtđể xử lý các quy định về thuế như Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN), Thuế Giá trị gia tăng(GTGT) ... thời gian cần thiết để thu thập chứng từ, ghi chép số liệu để có thể hoàn thànhviệc hoàn thuế … - Những chi phí thuê chuyên gia bên ngoài để hỗ trợ việc hoàn thành các hoạt độngvề thuế. Ví dụ như, phí trả cho chuyên gia tư vấn thuế. 2 - Những chi phí không thường xuyên phát sinh trong khi hoàn thành các hoạt độngvề thuế, bao gồm phần mềm máy tính, cước bưu điện, phí đi lại... Ngoài những chi phí chủ yếu kể trên, còn có một số chi phí cần phải kể đến như chiphí tâm lý do hệ thống thuế. NNT chịu áp lực, lo lắng, thất vọng là kết quả của việc cốgắng tuân thủ các quy định của thuế. Tuy nhiên, những chi phí tâm lý này khó đo lườngđược. Vì vậy, một số chi phí xã hội khác khó đo lường cũng được lờ đi khỏi nghiên cứu. Tóm lại, CPTTT là những chi phí mà NNT (bao gồm cả cá nhân và DN) phát sinh doviệc tuân thủ các quy định về luật thuế gây ra. Chi phí này bao gồm thời gian và tiền bạcmà NNT bỏ ra để hoàn thành các yêu cầu theo quy định của luật thuế. Về tiền bạc, phảikể đến chi phí thuê nhân viên kế toán, chi phí thuê chuyên gia tư vấn bên ngoài, chi phítiền phạt do thực h ...