Các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển đổi số doanh nghiệp: Mô hình nghiên cứu và thang đo

Bài viết này nhằm hệ thống lại lý thuyết về chuyển đổi kỹ thuật số, so sánh các nghiên cứu có liên quan, kết hợp với điều kiện thực tiễn và ý kiến của các chuyên gia để xây dựng mô hình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi kỹ thuật số của doanh nghiệp phù hợp nhất.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nhân tố ảnh hưởng đến chuyển đổi số doanh nghiệp: Mô hình nghiên cứu và thang đo CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHUYỂN ĐỔI SỐ DOANH NGHIỆP: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ THANG ĐO TS. Nguyễn Thị Kim Ánh, Nguyễn Thị Xuân Nương Trường Đại học Quy Nhơn Tóm tắt: Bài viết này nhằm hệ thống lại lý thuyết về chuyển đổi kỹ thuật số, so sánh các nghiên cứu có liên quan, kết hợp với điều kiện thực tiễn và ý kiến của các chuyên gia để xây dựng mô hình nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi kỹ thuật số của doanh nghiệp phù hợp nhất. Đồng thời, nghiên cứu đề xuất thang đo của các nhân tố bên trong doanh nghiệp ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi kỹ thuật số của doanh nghiệp. Ngoài ra, nghiên cứu cũng đề cập đến các yếu tố thuộc đặc điểm của doanh nghiệp là các biến kiểm soát của mô hình nghiên cứu. Từ khóa: Chuyển đổi số, các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi số, thang đo và mô hình nghiên cứu đề xuất FACTORS AFFECTING THE DIGITAL TRANSFORMATION CAPABILITIES OF ENTERPRISES: PROPOSED RESEARCH MODEL AND SCALE Abstract: This article aims to systematize the theory of digital transformation, compare relevant studies, combine with practical conditions and experts' opinions to build the most appropriate research model on the factors affecting the digital transformation capabilities of enterprises. At the same time, the study also proposes a scale of internal factors affecting the digital transformation capabilities of enterprises. In addition, the study also mentions that the factors belonging to the characteristics of the enterprise are the control variables of the research model. Keywords: Digital transformation, factors affecting the digital transformation capabilities, proposed research model and scale 1. Giới thiệu Chuyển đổi kỹ thuật số (sau đây gọi là chuyển đổi số) là một vấn đề được quan tâm nhiều trong thực tiễn hoạt động của các chính phủ, các doanh nghiệp và cả trong nghiên cứu khoa học thời gian gần đây. Chuyển đổi số được hiểu là một chuỗi các hoạt động, là một quá trình hoàn chỉnh áp dụng số hóa và ứng dụng số hóa nhưng ở một cấp độ cao hơn để tạo ra phương thức, cách thức làm việc mới. Theo cách hiểu này, chuyển đổi số trải qua ba cấp độ: số hóa (digitization), ứng dụng số hóa - hoạt động số (digitalization) và chuyển đổi số (digital transformation). Về lý luận, một số nghiên cứu tập trung vào chiến lựợc chuyển đổi số của doanh nghiệp như nghiên cứu của Matt (2015), Zinder (2016), Ross (2016), Hess và cộng sự (2016). Các nghiên cứu khác tập trung vào tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến quá trình chuyển đổi số như các nghiên cứu của Nguyen và cộng sự (2015); Hein và cộng sự (2019), Eller và cộng sự (2020). Về 143 thực tiễn, với sự phát triển trong ứng dụng công nghệ kỹ thuật số và sự gia tăng số lượng người dùng, các doanh nghiệp ở hầu hết các lĩnh vực đã và đang không ngừng nỗ lực để khai thác lợi ích từ sự phát triển này. Nhiều doanh nghiệp tiên phong trong ứng dụng công nghệ số đã thành công và trở thành những doanh nghiệp lớn đầy quyền lực khi chuyển đổi mô hình hoạt động, đáp ứng tốt hơn nhu cầu khách hàng và quản lý hiệu quả hơn các nguồn lực. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số cần có những lộ trình nhất định và các doanh nghiệp cũng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Chuyển đổi số là tất yếu trong bối cảnh kinh doanh mới nhưng thực tế không phải doanh nghiệp nào cũng thành công. Do đó, việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi số để có những bước chuẩn bị cần thiết là vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó, các nghiên cứu đến hiện thời chủ yếu tập trung vào hệ thống các cách tiếp cận về chuyển đổi số như: các quan điểm về chuyển đổi số, quá trình của chuyển đổi số, các yếu tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi số mà chưa có nhiều các nghiên cứu thực nghiệm về vấn đề này. Bài viết này sẽ hệ thống lại lý thuyết và tổng quan các nghiên cứu có liên quan đến các vấn đề về chuyển đổi số trong doanh nghiệp, đồng thời đề xuất mô hình nghiên cứu và xây dựng thang đo các nhân tố bên trong ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi số của doanh nghiệp. Đây sẽ là tiền đề quan trọng cho các nghiên cứu thực nghiệm về chuyển đổi số trong doanh nghiệp. 2. Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở lý thuyết về chuyển đổi số trong doanh nghiệp, nghiên cứu tiến hành hệ thống lại để làm rõ khái niệm, các thành phần và ý nghĩa của chuyển đổi số. Sau đó, nghiên cứu tiến hành thu thập các tài liệu trong và ngoài nước để tìm ra dữ liệu có liên quan đến nghiên cứu này, chủ yếu là các sách, các báo cáo nghiên cứu và các kết quả nghiên cứu đã được công bố trên các tạp chí khoa học trong nước và trên thế giới. Trên cơ sở các tài liệu thu thập được, nghiên cứu tiến hành tập hợp theo thời gian để thấy những thay đổi và những bước tiến mới trong nghiên cứu về chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Bài viết cũng tiến hành phân loại các nghiên cứu về chuyển đổi số theo các quan điểm khác nhau. Từ đó, so sánh để thấy được các quan điểm và các phương pháp tiếp cận khác nhau trong các nghiên cứu về chuyển đổi số của doanh nghiệp. Ngoài ra, nghiên cứu cũng tiến hành tìm kiếm các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng chuyển đổi số của doanh nghiệp. Nghiên cứu sắp xếp theo nhóm yếu tố, trong đó có một nhóm biến độc lập thuộc môi trường bên trong doanh nghiệp ảnh hưởng đến khả năng chuyển đối số của doanh nghiệp và một nhóm biến kiểm soát thuộc về đặc điểm doanh nghiệp. Bên cạnh đó, nghiên cứu tìm hiểu về một số thông tin doanh nghiệp, kết hợp với khảo sát chuyên gia và thảo luận nhóm để đưa ra mô hình nghiên cứu đề xuất và xây dựng thang đo các nhân tố cho các biến của mô hình. Thảo luận nhóm được tiến hành với nhóm 5 người, trong đó có 1 chuyên gia lĩnh vực dịch vụ tư vấn chuyển đổi số, 2 quản lý làm việc trong doanh ng ...