Các nhân tố ảnh hưởng tài chính học hành vi đến quyết định đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh

Bài viết Các nhân tố ảnh hưởng tài chính học hành vi đến quyết định đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh nghiên cứu và đo lường mức độ ảnh hưởng các nhân tố tài chính học hành vi đến quá trình ra quyết định và hiệu quả đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nhân tố ảnh hưởng tài chính học hành vi đến quyết định đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 35 – Tháng 4/2023 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TÀI CHÍNH HỌC HÀNH VI ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐẦU TƯ CÁ NHÂN TRÊN SÀN GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Factors affecting financial behaviors on personal investment decisions on HCMC stock exchange 1 Nguyễn Thị Thùy Linh Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An, Long An, Việt Nam nguyenlinhjp7@gmail.com Tóm tắt — Tài chính học hành vi là lĩnh vực tài chính sử dụng các lý thuyết cơ bản dựa trên tâm lý con người để giải thích nhưng bất thường trên thị trường chứng khoán, là một kiểu tài chính mới giúp bổ sung vào các lý thuyết tài chính cơ bản bằng cách giải thích về hành vi của quá trình ra quyết định. Nghiên cứu và đo lường mức độ ảnh hưởng các nhân tố tài chính học hành vi đến quá trình ra quyết định và hiệu quả đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả đã dựa vào cơ sở lý thuyết và mô hình của các nghiên cứu liên quan trước để đề xuất ra mô hình cho nghiên cứu này, gồm các nhân tố độc lập: yếu tố thị trường, yếu tố kinh nghiệm, yếu tố kỳ vọng, yếu tố tâm lý bầy đàn; và một nhân tố phụ thuộc là hiệu quả đầu tư của nhà đầu tư cá nhân. Abstract — Behavioral finance is the field of finance that uses basic theories based on human psychology to explain anomalies in the stock market, is a new type of finance that helps to supplement financial theories. essentially by explaining the behavior of the decision-making process. The study aims to measure the influence of behavioral finance factors on the decision-making process and individual investment performance on the Ho Chi Minh City stock market. The author has relied on the theoretical basis and models of previous related studies to propose a model for this study, including independent factors: market factors, experience factors, and economic factors. expectation factor, herd psychology factor; and a dependent factor is the investment efficiency of individual investors. Từ khóa — Tài chính học hành vi, yếu tố thị trường, behavioral finance, market factor, exchanges. 1. Đặt vấn đề Thị trường chứng khoán ở Việt Nam nói chung và thị trường chứng khoán ở Thành phố Hồ Chí Minh đã chính thức đi vào hoạt động trên 20 năm, thị trường đã trải qua nhiều thăng trầm thể hiện qua sự biến động của chỉ số VN-Index. Những biến động đó cho thấy việc nghiên cứu hành vi nhà đầu tư là hết sức cần thiết. Các bằng chứng về dấu hiệu thị trường “bong bóng” hoặc sụt giảm giá quá mức đã cho thấy các nhà đầu tư không phải luôn luôn hành động một cách sáng suốt và khôn ngoan như mong đợi. Việc áp dụng các lý thuyết tài chính chuẩn mực (standard finance) không thể giải thích được sự biến động thất thường của thị trường chứng khoán của Việt Nam trong thời gian qua. Điều đó có nghĩa là hành vi của chúng ta bị chi phối bởi tâm lý và làm ảnh hưởng đến tình hình tài chính của mỗi cá nhân. Những nhân tố tài chính học hành vi có tính liên thông về mặt học thuật cao hơn so với các lĩnh khác trong tài chính, đặc biệt là trong thị trường tài chính thì yếu tố tâm lý, cảm xúc có tác động khá lớn đến quá trình ra quyết định và hiệu quả đầu tư trên thị trường chứng khoán. Tài chính hành vi (Behavioral Finance) là sự phát triển kết hợp tâm lý học vào tài chính. 2. Giả thuyết nghiên cứu và mô hình nghiên cứu 2.1. Các giả thuyết nghiên cứu - H1: Nhân tố Thị trường có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. 51 TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 35 – Tháng 4/2023 - H2: Nhân tố Kinh nghiệm có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. - H3: Nhân tố Sự kỳ vọng có ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. - H4: Nhân tố Tâm lý đám đông có ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh. 2.2. Mô hình nghiên cứu Sau khi nghiên cứu tổng quan về cơ sở lý thuyết cũng như tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan đến yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán, phù hợp với đặc điểm thị trường chứng khoán trong những năm gần đây. Tác giả đề xuất mô hình nghiên cứu ảnh hưởng các nhân tố tài chính học hành vi đến hiệu quả đầu tư cá nhân trên sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh như sau: Hình 1. Mô hình nghiên cứu Nhân tố Thị trường H1 Nhân tố Kinh nghiệm H2 Quyết định của H3 nhà đầu Nhân tố Sự kỳ vọng tư H4 Nhân tố Tâm lý đám đông Đặc điểm nhà đầu tư ...