Các phương pháp cân bằng của một phương trình phản ứng

Tham khảo tài liệu các phương pháp cân bằng của một phương trình phản ứng, tài liệu phổ thông, hóa học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các phương pháp cân bằng của một phương trình phản ứng C¸c ph¬ng ph¸p c©n b»ng mét ph¬ng tr×nh ph¶n øng.1/ C©n b»ng ph¬ng tr×nh theo ph¬ng ph¸p ®¹i sè.VÝ dô: C©n b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng P2O5 + H2O -> H3PO4 §a c¸c hÖ sè x, y, z vµo ph¬ng tr×nh ta cã: - C¨n cø vµo sè nguyªn tö P ta cã: 2x = z (1) - C¨n cø vµo sè nguyªn tö O ta cã: 5x + y = z (2) - C¨n cø vµo sè nguyªn tö H ta cã: 2y = 3z (3) 6x Thay (1) vµo (3) ta cã: 2y = 3z = 6x => y = = 3x 2 NÕu x = 1 th× y = 3 vµ z = 2x = 2.1 = 2 => Ph¬ng tr×nh ë d¹ng c©n b»ng nh sau: P2O5 + 3H2O -> 2H3PO4VÝ dô: C©n b»ng ph¬ng tr×nh ph¶n øng.Al + HNO3 (lo·ng) ----> Al(NO3)3 + NO + H2OBíc 1: §Æt hÖ sè b»ng c¸c Èn sè a, b, c, d tríc c¸c chÊt tham gia vµ chÊtt¹o thµnh (NÕu 2 chÊt mµ trïng nhau th× dïng 1 Èn)Ta cã.a Al + b HNO3 ----> a Al(NO3)3 + c NO + b/2 H2O.Bíc 2: LËp ph¬ng tr×nh to¸n häc víi tõng lo¹i nguyªn tè cã sù thay ®æi vÒsè nguyªn tö ë 2 vÕ.Ta nhËn thÊy chØ cã N vµ O lµ cã sù thay ®æi.N: b = 3a + c (I)O: 3b = 9a + c + b/2 (II)Bíc 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh to¸n häc ®Ó t×m hÖ sèThay (I) vµo (II) ta ®îc.3(3a + c) = 9a + c + b/22c = b/2 ----> b = 4c ---> b = 4 vµ c = 1. Thay vµo (I) ---> a = 1.Bíc 4: Thay hÖ sè võa t×m ®îc vµo ph¬ng tr×nh vµ hoµn thµnh ph¬ngtr×nh.Al + 4 HNO3 ----> Al(NO3)3 + NO + 2 H2OBíc 5: KiÓm tra l¹i ph¬ng tr×nh võa hoµn thµnh.2/ C©n b»ng theo ph¬ng ph¸p electron.VÝ dô:Cu + HNO3 (®Æc) -----> Cu(NO3)2 + NO2 + H2OBíc 1: ViÕt PTP¦ ®Ó x¸c ®Þnh sù thay ®æi sè oxi ho¸ cña nguyªn tè.Ban ®Çu: Cu0 ----> Cu+ 2 Trong chÊt sau ph¶n øng Cu(NO3)2Ban ®Çu: N+ 5 (HNO3) ----> N+ 4 Trong chÊt sau ph¶n øng NO2Bíc 2: X¸c ®Þnh sè oxi ho¸ cña c¸c nguyªn tè thay ®æi.Cu0 ----> Cu+ 2N+ 5 ----> N+ 4Bíc 3: ViÕt c¸c qu¸ tr×nh oxi ho¸ vµ qu¸ tr×nh khö. Cu0 – 2e ----> Cu+ 2 N+ 5 + 1e ----> N+ 4Bíc 4: T×m béi chung ®Ó c©n b»ng sè oxi ho¸. Cu0 – 2e ----> Cu+ 21 N+ 5 + 1e ----> N+ 42Bíc 5: §a hÖ sè vµo ph¬ng tr×nh, kiÓm tra, c©n b»ng phÇn kh«ng oxi ho¸- khö vµ hoµn thµnh PTHH.Cu + 2HNO3 (®Æc) -----> Cu(NO3)2 + 2NO2 + H2O + 2HNO3 (®Æc) ----->Cu + 4HNO3 (®Æc) -----> Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O3/ C©n b»ng theo ph¬ng ph¸p b¸n ph¶n øng ( Hay ion – electron) Theo ph¬ng ph¸p nµy th× c¸c bíc 1 vµ 2 gièng nh ph¬ng ph¸pelectron.Bíc 3: ViÕt c¸c b¸n ph¶n øng oxi ho¸ vµ b¸n ph¶n øng khö theo nguyªnt¾c:+ C¸c d¹ng oxi ho¸ vµ d¹ng khö cña c¸c chÊt oxi ho¸, chÊt khö nÕu thuécchÊt ®iÖn li m¹nh th× viÕt díi d¹ng ion. Cßn chÊt ®iÖn li yÕu, kh«ng ®iÖn li,chÊt r¾n, chÊt khÝ th× viÕt díi d¹ng ph©n tö (hoÆc nguyªn tö). §èi víi b¸nph¶n øng oxi ho¸ th× viÕt sè e nhËn bªn tr¸i cßn b¸n ph¶n øng th× viÕt sè echo bªn ph¶i.Bíc 4: C©n b»ng sè e cho – nhËn vµ céng hai b¸n ph¶n øng ta ®îc ph¬ngtr×nh ph¶n øng d¹ng ion.Muèn chuyÓn ph¬ng tr×nh ph¶n øng d¹ng ion thµnh d¹ng ph©n tö ta céng 2vÕ nh÷ng lîng t¬ng ®¬ng nh nhau ion tr¸i dÊu (Cation vµ anion) ®Ó bïtrõ ®iÖn tÝch.Chó ý: c©n b»ng khèi lîng cña nöa ph¶n øng.M«i trêng axit hoÆc trung tÝnh th× lÊy oxi trong H2O.Bíc 5: Hoµn thµnh ph¬ng tr×nh.