CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA KHUYẾT TẬT MỐI HÀN

Mục đích của phương pháp kiểm tra chất lượng liên kết hàn là kiểm tra các tính chất cơ học, hoá học, kim loại học và xác định các khuyết tật. Ngoài ra việc kiểm tra chất lượng mối hàn còn được dùng để phân loại các quy trình hàn và trình độ tay nghề thợ hàn. Các phương pháp kiểm tra được chia thành hai phương pháp chính : 1. KIỂM TRA BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHÁ HUỶ 1.1 KIỂM TRA CƠ TÍNH CỦA MỐI HÀN Mục đích của việc kiểm tra này là so sánh cơ tính của liên...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC PHƯƠNG PHÁP KIỂM TRA KHUYẾT TẬT MỐI HÀNMục đích của phương pháp kiểm tra chất lượng liên kết hàn là kiểm tra các tínhchất cơ học, hoá học, kim loại học và xác định các khuyết tật. Ngoài ra việckiểm tra chất lượng mối hàn còn được dùng để phân loại các quy trình hàn vàtrình độ tay nghề thợ hàn.Các phương pháp kiểm tra được chia thành hai phương pháp chính :1. KIỂM TRA BẰNG PHƯƠNG PHÁP PHÁ HUỶ1.1 KIỂM TRA CƠ TÍNH CỦA MỐI HÀNMục đích của việc kiểm tra này là so sánh cơ tính của liên kết hàn để với cơ tínhcủa kim loại cơ bản. Qua đó để đánh giá trình độ tay nghề của người thợ hànmột cách chính xác hơn. Căn cứ vào yêu cầu kỹ thuật, khả năng thiết bị kiểmtra, quy trình hàn được áp dụng mà dùng một hoặc nhiều các phương pháp kiểmtra sau:∗ Kiểm tra thử kéo∗ Kiểm tra thử uốn∗ Kiểm tra độ dai va đậpĐể thử kéo, thử uốn hoặc các phương pháp thử độ dai va đập… các mẫu đượccắt ra từ phần kim loại đắp của liên kết hàn và được gia công cơ khí để đạt đượchình dạng và kích thước theo các tiêu chuẩn được áp dụng…Các mẫu thử kiểmtra với tác dụng của tải trọng tĩnh hoặc tải trọng động.1.2 KIỂM TRA CẤU TRÚC CỦA LIÊN KẾT HÀNGồm có hai dạng là: Kiểm tra thô và kiểm tra tế viKIỂM TRA THÔ - được tiến hành trực tiếp với các mẫu thử kim loại hoặc cácmặt gãy của chúng. Các mẫu thử được cắt ra từ liên kết hàn, mài bóng và tẩysạch bằng dung dịch axit nitric 25% rồi dùng kính lúp hoặc mắt thường để pháthiện khuyết tật của liên kết hàn, có thể khoan lấy mẫu ngay trên kim loại đắp đểnghiên cứu. Mũi khoan lấy mẫu có đường kính rộng hơn chiều rộng của mốihàn 3mm để lấy cả phần kim loại cơ bản và kim loại mối hàn.KIỂM TRA CẤU TRÚC TẾ VI - được tiến hành dưới loại kính lúp có độphóng đại lớn (100-500 lần), nhờ vậy có thể xác định được dễ dàng và chínhxác chất lượng kim loại của liên kết hàn.2. KIỂM TRA BẰNG PHƯƠNG PHÁP KHÔNG PHÁ HUỶ2.1 KIỂM TRA BẰNG MẮT THƯỜNGKiểm tra trước khi hàn∗ Kiểm tra bản vẽ, các tiêu chuẩn đặt ra cho liên kết hàn∗ Kiểm tra chứng chỉ vật liệu được sử dụng có đủ và phù hợp với yêu cầukhông.∗ Kiểm tra gia công gá lắp, khe hở và mép vát có đúng với thiết kế không.∗ Kiểm tra độ sạch của liên kết hànKiểm tra trong khi hàn∗ Kiểm tra các thông số của quy trình hàn.∗ Loại vật liệu hàn tiêu hao.∗ Nhiệt độ nung nóng trước khi hàn (nếu được yêu cầu).∗ Vị trí hàn và chất lượng bề mặt vật hàn.∗ Trình tự hàn.∗ Xử lý các mối hàn đính và vệ sinh giữa các lớp hàn.∗ Kích thước liên kết hàn.∗ Nhiệt độ và thời gian sử lý nhiệt sau khi hàn.Kiểm tra sau khi hàn∗ Làm sạch bề mặt liên kết hàn (bề mặt mối hàn và vùng kim loại cơ bản)∗ Quan sát kỹ bằng mắt thường hoặc bằng kính lúp∗ Kiểm tra kích thước của mối hàn so với bản vẽ thiết kế.2.2 KIỂM TRA BẰNG DUNG DỊCH CHỈ THỊ MÀUĐây là phương pháp sử dụng các dung dịch để thẩm thấu vào các vết nứt, rỗ khínhỏ của liên kết hàn mà không thể quan sát được bằng mắt thường, sau đó dùngcác chất hiển thị màu phát hiện ra vị trí mà dungdịch thẩm thấu còn nằm lại ởcác vết nứt cũng như rỗ khí.Cần lưu ý là : Phương pháp này chỉ phát hiện được các khuyết tật mở ra trên bềmặt vật liệu cần kiểm tra. Thông thường sử dụng 3 loại dung dịch và được tiếnhành theo các bước sau:∗ Dùng dung dịch làm sạch để tẩy sạch bề mặt mối hàn.∗ Phun dung dịch thẩm thấu lên bề mặt mối hàn.∗ Sau khi đủ thời gian để dung dịch thẩm thấu vào các vết nứt, rỗ khí, thì lausạch bề mặt mối hàn.∗ Dùng dung dịch hiển thị màu phun lên vùng mối hàn vừa thực hiện các bướctrên để phát hiện khuyết tật.Phương pháp này có tính ưu việt là đơn giản, dễ thực hiện, phát hiện được cảcác khuyết tật nhỏ không quan sát được bằng mắt thường một cách nhanhchóng, tuy nhiên nó không phát hiện được những khuyết tật nằm bên trong củaliên kết hàn và chiều sâu của khuyết tật.2.3 KIỂM TRA BẰNG TỪ TÍNHDùng bột sắt từ rắc trong trường của nam châm tự nhiên hay điện từ thì nó sẽphân bố theo quy luật của các đường sức từ. Quy luật này trước tiên phụ thuộcvào sự đồng nhất của cấu trúc sắt từ, nếu như trên đường đi các đường sức từgặp phải các vết nứt, khe hở… thì quy luật phân bố của các đường sức từ thayđổi so với những khu vực khác do có sự khác nhau về độ thẩm từ. Khi gặp cáckhuyết tật các đường sức từ tản ra bao xung quanh lấy các khuyết tật đó.Dựa vào nguyên lý đó người ta tiến hành kiểm tra bằng cách rắc bột sắt lên bềmặt mối hàn, sau đó đặt kết cấu hàn vào trong một từ trường rồi nhìn vào sựphân bố các đường sức từ để có thể phát hiện và phân biệt được khuyết tật.Phương pháp này chỉ áp dụng đối với các vật liệu từ tinh, nó cho phép phát hiệncác khuyết tật nứt bề mặt có kích thước rất nhỏ, các khuyết tật ở phía dưới bềmặt liên kết hàn như:∗Nứt ở vùng ảnh hưởng nhiệt∗Hàn không ngấu∗Nứt phía dưới bề mặt∗Rỗ khí, lẫn xỉ.2.4 KIỂM TRA BẰNG TIA PHÓNG XẠ (RƠNGHEN VÀ GAMMA)Tia X và tia Gamma là sóng điện từ có bước sóng rất ngắn, tần số dao động vànăng lượng rất cao có thể đi xuyên qua khối kim loại dày. Một phần bức xạ tiaX và tia gamma bị hấp ...