Các phương pháp theo dõi huyết áp trong hồi sức cấp cứu

Huyết áp động mạch (HA) là thông số quan trọng nhất trong chẩn đoán và theo dõi đáp ứng điều trị ở bệnh nhân rối loạn huyết động. Sự chính xác của số đo huyết áp là cơ sở để bác sĩ lâm sàng theo dõi diễn tiến cũng như chỉ định các biện pháp điều trị thích hợp. Bài viết trình bày các phương pháp theo dõi huyết áp trong hồi sức cấp cứu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các phương pháp theo dõi huyết áp trong hồi sức cấp cứuY Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 24 * Số 3 * 2020 Tổng Quan CÁC PHƯƠNG PHÁP THEO DÕI HUYẾT ÁP TRONG HỒI SỨC CẤP CỨU Lê Hữu Thiện Biên1, Đặng Vạn Phước2TÓM TẮT Huyết áp động mạch (HA) là thông số quan trọng nhất trong chẩn đoán và theo dõi đáp ứng điều trị ở bệnhnhân rối loạn huyết động. Sự chính xác của số đo huyết áp là cơ sở để bác sĩ lâm sàng theo dõi diễn tiến cũng nhưchỉ định các biện pháp điều trị thích hợp. Các phương pháp đo HA gián tiếp truyền thống mặc dù không đòi hỏitrang thiết bị phức tạp nhưng không cho phép theo dõi HA liên tục. Phương pháp đo HA trực tiếp cho phép theodõi HA liên tục do đó có thể phát hiện rối loạn huyết động hơn nhưng lại là thủ thuật xâm lấn. Một số phươngpháp đo HA gián tiếp gần đây đã có thể theo dõi HA liên tục. Các phương pháp đo HA dựa trên nguyên lý kỹthuật khác và đều có những hạn chế nhất định. Hiểu rõ nguyên lý kỹ thuật và sai số của từng phương pháp đoHA sẽ giúp việc biện luận các số đo HA chính xác hơn. Từ khóa: huyết áp động mạchABSTRACT METHODS OF BLOOD PRESSURE MONITORING IN CRITICAL CARE Le Huu Thien Bien, Dang Van Phuoc * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 24 - No. 3 - 2020: 60 - 69 Blood pressure (BP) is the most basic hemodynamic parameter regularly used not only in the diagnosis ofshock but guiding its therapeutic interventions as well. The accuracy of BP readouts is essential to clinicain totrack patient response and tailor hemodynamic support measures. The classic indirect blood pressuremeasurement methods requires simple equipment and training, however does not provide continuous BPmonitoring. Direct BP monitoring via arterial canual is considered as gold standard of BP measurement carriesrisk of invasive procedure. New techniques of BP monitoring has developed recently allows tracking BP beat-by-beat noninvasively. Every BP measurement method based on differrent physical principle with inherentapplication and limitation. Understanding these physical background and clinical accuracy provide moreinsightful interpretation of BP value whilst managing patients with unstable hemodynamic state. Key words: blood pressure (BP)TỔNG QUAN gần đây một số phương pháp mới cho phép theo dõi HA liên tục xâm lấn/không xâm lấn cho Huyết áp động mạch (HA) là một trong phép theo dõi HA liên tục giúp phát hiện rốinhững chỉ số được theo dõi thường xuyên nhất ở loạn huyết động sớm hơn. Mặc dù được sửbệnh nhân nội trú, nhất là trong hồi sức cấp cứu dụng khá rộng rãi, nhưng nguyên lý kỹ thuật(HSCC) trên bệnh nhân có rối loạn huyết động, của các phương pháp đo huyết áp phần nàolúc này, HA không những được dùng để phát chưa được quan tâm đầy đủ. Việc nắm vững cáchiện sốc mà còn được dùng để hướng dẫn các nguyên lý kỹ thuật, từ đó biết được ưu điểm vàbiện pháp ổn định huyết động. Bên cạnh các hạn chế của từng phương pháp sẽ giúp việc sửphương pháp theo dõi huyết áp truyền thống dụng các số đo HA chính xác hơn, đặc biệt trongthường chỉ theo dõi được HA không liên tục,Bộ môn Hồi sức – Cấp cứu – Chống độc, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.1Khoa Y, Đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh2Tác giả liên lạc: TS. Lê Hữu Thiện Biên ĐT: 0903644931 Email: bien.le@ump.edu.vn60 Chuyên Đề Gây Mê Hồi SứcTổng Quan Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 24 * Số 3 * 2020hồi sức cấp cứu khi HA là một trong những có thể ảnh hưởng không đáng kể đến số đothông số huyết động quan trọng nhất. HA (theo đơn vị mmHg).Một số vấn đề chung Một điểm nữa cũng cần đề cập là độ chính Huyết áp là lực tác động của máu trên thành xác của các phương pháp/dụng cụ đo huyết ápmạch gồm có hai thành phần là thành phần tĩnh phải được đánh giá theo chuẩn thống nhất. Gầnbao gồm thể tích, khối lượng và độ đậm đặc và đây, ủy ban phối hợp của Hiệp hội trang thiết bịthành phần động là các sóng huyết áp do co bóp y khoa (AAMI), Hội tăng huyết áp châu Âucó chu kỳ của tim tạo ra. Sóng huyết áp di (ESH) và Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO)chuyển dọc theo hệ thống động mạch với tốc độ đã đưa ra một bộ tiêu chuẩn trong đó một5 – 10 m/giây. Khi đến các chỗ phân nhánh với phương pháp/dụng cụ đo huyết áp đạt chuẩncác mạch máu có đường kính và kháng lực khác phải có 85% lần đo sai số thấp hơn 10 mmHg sonhau, một phần sóng huyết áp sẽ bị dội về tim. với phương pháp chuẩn. Đồng thời khác biệtNhư vậy biểu đồ sóng huyết áp ghi nhận được ở giữa hai phương pháp phải được biểu diễn bằngđộng mạch ngoại biên là tổng hợp của sóng tới biểu đồ Bland-Altman với độ chính xác (sai số(forward wave) và sóng phản hồi (reflected giữa hai phương pháp) 5 mmHg và độ tin cậywave) (Hình 1)(1). (độ lệch chuẩn của sai số) 8 mmHg(4). Phương pháp nghe (auscultation method) ...