Các 'phương thuốc' chữa thoát vị đĩa đệm

Vòng sợi bao quanh bị rách, nhân nhầy thoát ra ngoài khỏi vị trí giữa hai đốt sống, thường là về phía sau gây chèn ép tủy sống hoặc các rễ thần kinh - Hiện tượng này gọi là thoát vị đĩa đệm. Theo nhiều nghiên cứu, thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chủ yếu, chiếm tới 80% các trường hợp đau cột sống thắt lưng. Nguyên nhân Có nhiều nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống, trong đó phải kể đến các nguyên nhân hàng đầu là các chấn thương cột sống, sau đó là các...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các “phương thuốc” chữa thoát vị đĩa đệm Các “phương thuốc” chữa thoát vị đĩa đệmVòng sợi bao quanh bị rách, nhân nhầy thoát ra ngoài khỏi vị trígiữa hai đốt sống, thường là về phía sau gây chèn ép tủy sốnghoặc các rễ thần kinh - Hiện tượng này gọi là thoát vị đĩa đệm.Theo nhiều nghiên cứu, thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chủyếu, chiếm tới 80% các trường hợp đau cột sống thắt lưng.Nguyên nhânCó nhiều nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống, trong đóphải kể đến các nguyên nhân hàng đầu là các chấn thương cộtsống, sau đó là các tư thế xấu trong lao động. Các chấn thươngvào vùng cột sống như ngã ngồi đập mông xuống đất, chấnthương tác động trực tiếp vào vùng cột sống hoặc các tư thế xấunhư cúi, nghiêng hay xoay người nhấc vật nặng, đặc biệt nhấcvật nặng ở cách xa người dễ gây thoát vị đĩa đệm. Sở dĩ như vậyvì lúc đó có một lực ép tác động nên các đốt sống và đĩa đệmvới phân bố lực không đều: khe giữa hai đốt sống ở phía trướckhép lại ép nhiều vào phần trước đĩa đệm trong khi ở phía saukhe lại mở rộng ra dẫn đến đẩy nhân nhày chui ra khỏi lỗ ráchvòng sợi về phía sau, chui vào ống sống gây chèn ép rễ thầnkinh hay tủy sống.Phương pháp điều trị bệnhTùy theo tính chất tổn thương, vị trí, biến chứng cũng như mứcđộ ảnh hưởng tới khả năng vận động, lao động và sinh hoạt củangười bệnh mà cân nhắc tới các biện pháp điều trị bảo tồn vàđiều trị can thiệp phẫu thuật. Điều trị bảo tồn bao gồm các biệnpháp như: nghỉ ngơi; vật lý trị liệu xoa bóp, tắm suối khoáng,đắp bùn; chiếu đèn hồng ngoại, sóng ngắn, điện phân, đắp dầuparaphin... Có thể dùng các biện pháp như tác động cột sống,kéo giãn cột sống trong điều trị bệnh. Ở một vài tuần đầu tiên,khi tổn thương thoát vị đĩa đệm còn mới chưa bị xơ hóa, việc tácđộng cột sống làm giãn các mâm sống và dịch chuyển phần đĩađệm bị lồi trở lại vị trí bình thường. Kéo giãn cột sống bằngdụng cụ cũng có tác dụng tương tự, chỉ định cho lồi hoặc thoátvị đĩa đệm. Mặc áo nẹp cột sống có tác dụng cố định tạm thời,hạn chế các động tác lên vùng cột sống tổn thương, qua đó giảmlực tác động lên đĩa đệm.Biện pháp dùng thuốc bao gồm các thuốc giảm đau đơn thuầnnhư paracetamol; giảm đau chống viêm không steroid nhưdiclofenac, meloxicam... uống, tiêm hoặc bôi tại chỗ. Lưu ý cácthuốc trên dùng đường toàn thân có thể ảnh hưởng tới dạ dày,chức năng gan, thận... Các thuốc giãn cơ như mydocalm,myonal được chỉ định trong trường hợp co cứng cơ cạnh cộtsống. Có thể bổ sung các thuốc bổ thần kinh như vitamin B1,B6, B12; các thuốc giảm đau thần kinh như neurontin. Nhìnchung không có chỉ định dùng thuốc giảm đau chống viêm loạisteroid như prednisolon, dexamethason... đường toàn thân vì cónhiều tác dụng phụ. Một số trường hợp hãn hữu như đau nhiềukhông đáp ứng với các biện pháp trên, đặc biệt kèm phù tủy cóthể methylprednisolon đường tĩnh mạch liều cao, ngắn ngày,giảm liều nhanh nhưng phải có chỉ định của bác sĩ chuyên khoavà phải được theo dõi chặt chẽ các biến chứng. Đối với đau thầnkinh tọa do thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, có thể áp dụngbiện pháp dùng thuốc tại chỗ là tiêm ngoài màng cứng bằnghydrocortison với liệu trình mỗi đợt 3 mũi, mỗi mũi cách nhau3-7 ngày cũng cho hiệu quả giảm đau khá tốt. Tuy nhiên, việctiêm ngoài màng cứng phải được thực hiện tại cơ sở chuyênkhoa khớp có kinh nghiệm, trong điều kiện tuyệt đối vô khuẩn.Gần đây, người ta bắt đầu sử dụng tia laser, sóng radio qua da đểđiều trị đau do thoát vị đĩa đệm. Đây là các phương pháp antoàn, tuy nhiên chỉ có hiệu quả khi chỉ định trong những trườnghợp nhẹ, nhân nhầy mới chỉ lồi vào ống sống và không có cáctổn thương kèm theo như gai xương, xẹp trượt đốt sống hay phốihợp dày dây chằng vàng.Phương pháp phẫu thuật ngoại khoa được chỉ định trong cáctrường hợp sau: thoát vị đĩa đệm gây hội chứng đuôi ngựa (biểuhiện bí đại tiểu tiện, mất cảm giác đau xung quanh hậu môn vàbộ phận sinh dục); có liệt chi; đau quá mức, các thuốc giảm đaukhông hoặc rất ít tác dụng; sau khoảng 6 tháng áp dụng các biệnpháp điều trị nội khoa không có kết quả. Phẫu thuật nhằm giảiphóng rễ thần kinh khỏi bị chèn ép, bao gồm các biện pháp:Kinh điển là mổ cắt cung sau lấy bỏ khối thoát vị - nhìn chung làcan thiệp rộng, nhiều biến chứng về sau, đặc biệt là tái phát đaudo vết mổ cũ xơ dính. Về sau, các kỹ thuật được cải tiến hơnnhư phẫu thuật mở nhỏ (mini- open); cắt bỏ đĩa đệm qua da; mổnội soi lấy nhân thoát vị; mổ nội soi hút nhân nhầy... Trườnghợp tổn thương có trượt đốt sống phối hợp gây mất vững có thểcố định cột sống bằng khung kim loại. Phẫu thuật thay đĩa đệmmới nhìn chung ít được chỉ định. Cách nhận biết bệnh thoát vị đĩa đệm Ðau cột sống và đau rễ thần kinh là các triệu chứng nổi bật nhất của bệnh. Ðau thường là dấu hiệu xuất hiện đầu tiên, đau tăng khi làm các động tác gây căng dây thần kinh, đau khi vận động, giảm khi nằm nghỉ. Khi đau, người bệnh có tư thế ngay lưng hay ...