Các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành về hình phạt cấm cư trú và quản chế

Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích các quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017 về hình phạt cấm cư trú và quản chế, chỉ ra những điểm bất cập, hạn chế và đưa ra kiến nghị hoàn thiện.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các quy định của pháp luật hình sự Việt Nam hiện hành về hình phạt cấm cư trú và quản chế KINH NGHIỆM QUỐC TẾ CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ HÌNH PHẠT CẤM CƯ TRÚ VÀ QUẢN CHẾ Nguyễn Thị Hồng Hạnh, TS. Khoa Luật, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Hình phạt cấm cư trú, Trong phạm vi bài viết này, tác giả phân tích các quy định của Bộ luật Hình hình phạt quản chế, Bộ luật Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017 về hình phạt cấm cư trú và sự năm 2015. quản chế, chỉ ra những điểm bất cập, hạn chế và đưa ra kiến nghị hoàn thiện. Lịch sử bài viết: Nhận bài : 10/09/2021 Biên tập : 12/10/2021 Duyệt bài : 14/10/2021 Article Infomation: Abstract: Keywords: Penalties of residence Within the scope of this article, the author gives out an analysis of the ban, probation, Penal Code of provisions of the Penal Code of 2015 which were amended and supplemented 2015. in 2017 on the penalty of ban from residence and probation, also points out the shortcomings, limitations and provides a number of recommendations for further improvements. Article History: Received : 10 Sep. 2021 Edited : 12 Oct. 2021 Approved : 14 Oct. 2021 1. Các quy định của Bộ luật Hình sự năm nhằm giám sát người phạm tội với mục đích 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017 về ngăn ngừa tái phạm hoặc thực hiện tội phạm hình phạt cấm cư trú và quản chế mới. Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 1985, Hình phạt cấm cư trú và quản chế là các BLHS năm 1999 đã được sửa đổi, bổ sung hình phạt có tính chất hạn chế quyền tự do năm 2009 và BLHS năm 2015 đã được sửa 58 Số 1 (449) - T01/2022 KINH NGHIỆM QUỐC TẾ đổi, bổ sung năm 2017 (BLHS năm 2015) đều phạm tội được tự do sinh sống ở tất cả các địa quy định hai hình phạt này với tính chất là phương khác. hình phạt bổ sung đối với người phạm tội bị áp Theo quy định của BLHS năm 2015, Tòa dụng hình phạt tù. án không được tùy ý áp dụng hình phạt cấm Theo quy định của Điều 42 BLHS năm cư trú hoặc quản chế, mà chỉ được áp dụng 2015, hình phạt cấm cư trú là “buộc người bị nếu như trong điều luật quy định về tội phạm kết án phạt tù không được tạm trú hoặc thường cụ thể có quy định về hình phạt này. Quản chế trú ở một số địa phương nhất định”. Như vậy, được áp dụng đối với người phạm tội xâm hình phạt cấm cư trú có nội dung là cấm người phạm an ninh quốc gia, người tái phạm nguy bị kết án phạt tù sinh sống ở một nơi nhất định hiểm hoặc trong những trường hợp khác do trong một thời hạn nhất định. BLHS quy định. Phần các tội phạm BLHS năm 2015 bao hàm 16 điều quy định về các Theo quy định của Điều 43 BLHS năm trường hợp được lựa chọn áp dụng hình phạt 2015, hình phạt quản chế là “buộc người bị kết cấm cư trú hoặc quản chế, trong đó có 14 điều án phạt tù phải cư trú, làm ăn sinh sống và cải mà cấm cư trú và quản chế được quy định là tạo ở một địa phương nhất định dưới sự kiểm hình phạt bổ sung trong cùng một tội danh do soát, giáo dục của chính quyền và nhân dân Toà án lựa chọn1. địa phương”. Trong thời gian quản chế, người bị kết án không được tự ý ra khỏi nơi cư trú, Như vậy, các trường hợp áp dụng cấm cư bị tước một số quyền công dân theo quy định trú hoặc quản chế không nhiều. Trong khi đó, tại Điều 44 BLHS năm 2015 và bị cấm hành các hình phạt này, đặc biệt là quản chế lại có nghề hoặc làm công việc nhất định. Như vậy, giá trị hỗ trợ rất lớn cho phòng ngừa và giáo hình phạt quản chế là hình phạt buộc người bị dục người phạm tội sau khi chấp hành xong kết án phạt tù phải sinh sống ở một địa phương hình phạt tù. nhất định trong một thời hạn nhất định, ngược Theo quy định của pháp luật hiện hành, lại với hình phạt cấm cư trú, chỉ ngoại trừ một cơ quan giám sát việc thi hành hình phạt cấm hoặc một số nơi bị Toà án cấm cư trú, người cư trú và hình phạt quản chế là Uỷ ban nhân 1 14 điều luật quy định khả năng lựa chọn áp dụng quản chế hoặc cấm cư trú trong thời hạn từ 1 năm đến 5 năm (bao gồm: Điều 123. Tội giết người; Điều 150. Tội mua bán người; Điều 151. Tội mua bán người dưới 16 tuổi; Điều. 168 Tội cướp tài sản; Điều 169. Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; Điều 255. Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; Điều 282. Tội chiếm đoạt tàu bay, tàu thủy; Điều 299. Tội khủng bố; Điều 300. Tội tài trợ khủng bố; Điều 304. Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự; Điều 305. Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ; Điều 306. Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ; Điều 309 .Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, phát tán, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất phóng xạ, vật liệu ...