Các thuốc điều trị tăng huyết áp

Đây là một trong những bệnh thường gặp nhất và là nguyên nhân tử vong hàng đầu, với các biến chứng nặng như tai biến mạch máu não, suy tim, suy thận, thiếu máu cơ tim.Theo phân loại bệnh tăng huyết áp mới (the JNC 7 report) ta cần lưu ý đến giai đoạn tiền tăng huyết áp (prehypertension), thể hiện huyết áp trên 120-139 và huyết áp dưới 80-90, giai đoạn này cần phải thay đổi lối sống (ăn nhạt, vận động thể lực). Có nhiều thuốc trị cao huyết áp đang được sử dụng ở nước ta, chia...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các thuốc điều trị tăng huyết áp Các thuốc điều trị tăng huyết ápĐây là một trong những bệnh thường gặp nhất và lànguyên nhân tử vong hàng đầu, với các biến chứng nặngnhư tai biến mạch máu não, suy tim, suy thận, thiếu máucơ tim.Theo phân loại bệnh tăng huyết áp mới (the JNC 7 report)ta cần lưu ý đến giai đoạn tiền tăng huyết áp(prehypertension), thể hiện huyết áp trên 120-139 vàhuyết áp dưới 80-90, giai đoạn này cần phải thay đổi lốisống (ăn nhạt, vận động thể lực).Có nhiều thuốc trị cao huyết áp đang được sử dụng ởnước ta, chia thành nhiều nhóm với một số đặc tính nhưsau:1. Nhóm thuốc lợi tiểu:- Gồm có Hydroclorothiazid, Indapamid, Furosemid,Spironolacton, Amilorid, Triamteren... - Cơ chế của thuốc là làm giảm sự ứ nước trong cơ thể,tức làm giảm sức cản của mạch ngoại vi, dẫn đến làm hạhuyết áp.- Dùng đơn độc khi bị huyết áp nhẹ, có thể phối hợp vớithuốc khác khi cao huyết áp nặng thêm. Cần lựa chọn loạiphù hợp do có loại làm thải nhiều kali, loại giữ kali, tăngacid uric trong máu, tăng cholesterol máu.2. Nhóm thuốc tác động lên hệ thần kinh trung ương:- Gồm có Reserpin, Methyldopa, Clonidin...- Cơ chế của thuốc là hoạt hóa một số tế bào thần kinhgây hạ huyết áp. -- Hiện nay ít dùng do tác dụng phụ gâytrầm cảm, khi ngừng thuốc đột ngột sẽ làm tăng vọt huyếtáp.3. Nhóm thuốc chẹn alpha:- Gồm có Prazosin, Alfuzosin, Terazosin, Phentolamin...- Cơ chế của thuốc là ức chế giải phóng noradrenalin tạiđầu dây thần kinh (là chất sinh học làm tăng huyết áp), dođó làm hạ huyết áp.- Có tác dụng phụ gây hạ huyết áp khi đứng lên (hạ huyếtáp tư thế đứng), đặc biệt khi dùng liều đầu tiên.4. Nhóm thuốc chẹn beta:- Gồm có Propanolol, Pindolol, Nadolol, Timolol,Metoprolol, Atenolol, Labetolol, Acebutolol...- Cơ chế của thuốc là ức chế thụ thể beta - giao cảm ở tim,mạch ngoại vi, do đó làm chậm nhịp tim và hạ huyết áp.- Thuốc dùng tốt cho bệnh nhân có kèm đau thắt lưng,ngực hoặc nhức nửa đầu.- Chống chỉ định đối với người có kèm hen suyễn, suytim, nhịp tim chậm.5. Nhóm thuốc đối kháng calci:- Gồm có Nifedipin, Nicardipin, Amlodipin, Felodipin,Isradipin, Verapamil, Diltiazem...- Cơ chế của thuốc là chặn dòng ion calci không cho đivào tế bào cơ trơn của các mạch máu, vì vậy gây giãnmạch và từ đó làm hạ huyết áp. - Dùng tốt cho bệnh nhâncó kèm đau thắt ngực, hiệu quả đối với bệnh nhân caotuổi, không ảnh hưởng đến chuyển hóa đường, mỡ trongcơ thể.6. Nhóm thuốc ức chế men chuyển:- Gồm có Captopril, Enalapril, Benazepril, Lisinopril,Perindopril, Quinepril, Tradola-pril...- Cơ chế của thuốc là ức chế một enzym có tên là menchuyển angiotensin (angiotensin converting enzym, viếttắt ACE). Nhờ men chuyển angiotensin xúc tác mà chấtsinh học angiotensin I biến thành angiotensin II và chínhchất sau này gây co thắt mạch làm tăng huyết áp. - Nếumen chuyển ACE bị thuốc ức chế (làm cho không hoạtđộng) sẽ không sinh ra angiotensin II, gây ra hiện tượnggiãn mạch và làm hạ huyết áp.- Thuốc hữu hiệu trong 60% trường hợp khi dùng đơn độc(tức không kết hợp với thuốc khác).- Là thuốc được chọn khi bệnh nhân bị kèm hen suyễn(chống chỉ định với chẹn beta), đái tháo đường (lợi tiểu,chẹn beta). Tác dụng phụ: làm tăng kali huyết và gây hokhan.7. Nhóm thuốc mới ức chế thụ thể angiotensin:- Những thuốc dùng trị huyết áp thuộc các nhóm kể trênvẫn còn nhiều nhược điểm về mặt hiệu quả cũng như cáctác dụng phụ, vì vậy việc nghiên cứu tìm những thuốcmới vẫn tiếp tục được đặt ra. - Ðặc biệt, nhóm thuốc ức chế men chuyển xuất hiện từđầu những năm 1980 (được công nhận là thuốc không thểthiếu trong điều trị cao huyết áp) đã thúc đẩy các nhàkhoa học tìm ra những thuốc mới tác động đến menchuyển ACE.- Các nghiên cứu gần đây nhận thấy nếu tác dụng chínhvào men chuyển ACE, làm cho men này bất hoạt thì thuốcsẽ gây nhiều tác động phụ như ho khan (là tác dụng phụkhiến nhiều người bệnh bỏ thuốc không tiếp tục dùng).Nguyên do là vì men chuyển ACE không chỉ xúc tác biếnangiotensin I thành angiotensin II gây tăng huyết áp màcòn có vai trò trong sự phân hủy một chất sinh học kháccó tên là bradykinin ...