Các tiêu chí đánh giá tác động hạn chế cạnh tranh trong tập trung kinh tế

Nhằm kiểm soát các hành vi tập trung kinh tế một cách hiệu quả, Dự thảo Luật Cạnh tranh (sửa đổi)1 đã có các quy định mới, đặc biệt là các tiêu chí đánh giá tác động của hành vi tập trung kinh tế đối với thị trường. Bài viết bàn về các tiêu chí đánh giá trong Dự thảo dựa trên các phân tích kinh tế và kinh nghiệm của pháp luật nước ngoài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các tiêu chí đánh giá tác động hạn chế cạnh tranh trong tập trung kinh tế BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG HẠN CHẾ CẠNH TRANH TRONG TẬP TRUNG KINH TẾ Phạm Hoài Huấn* * ThS, GV Khoa Luật Thương mại - Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Dự thảo Luật Cạnh tranh, Cùng với việc phát triển nền kinh tế thị trường, sức ép cạnh tranh làm tác động hạn chế cạnh tranh, tập cho các hành vi tập trung kinh tế ngày càng phổ biến, gây những tác trung kinh tế. động khác nhau đến cạnh tranh và người tiêu dùng. Nhằm kiểm soát Lịch sử bài viết: các hành vi tập trung kinh tế một cách hiệu quả, Dự thảo Luật Cạnh Nhận bài: 28/05/2017 tranh (sửa đổi)1 đã có các quy định mới, đặc biệt là các tiêu chí đánh giá tác động của hành vi tập trung kinh tế đối với thị trường. Bài viết Biên tập: 21/07/2017 bàn về các tiêu chí đánh giá trong Dự thảo dựa trên các phân tích kinh Duyệt bài: 28/07/2017 tế và kinh nghiệm của pháp luật nước ngoài. Article Infomation: Abstract: Keywords: Bill on competition, Along with the development of the market economy in Vietnam, competition restricting impacts; its competitive pressure have made the prevailing economic economic concentration concentration more popular, which generates different impacts to both the competition and consumers. For the best effective control of the Article History: economic concentration, the Bill on Competition has been formulated Received: 28 May 2017 with new provisions, particularly the criteria for assessment of the Edited: 21 Jul. 2017 impacts of the economic concentration on markets. This article Appproved: 28 Jul. 2017 provides the discussion on the criteria in the Bill on Competition, based on the economic analysis and experience of foreign laws. Dự thảo Luật Cạnh tranh (sửa đổi) đã (ii) Khía cạnh tích cực của TTKT; có một quy định riêng để xác định các tiêu (iii) Đánh giá chi tiết Điều 29; chí đánh giá trong quá trình thẩm định hồ sơ tập trung kinh tế (TTKT)2. Nhằm đánh giá (iv) Góp ý hoàn thiện Dự thảo. tính phù hợp của các tiêu chí thẩm định được 1. Khía cạnh tác động hạn chế cạnh tranh quy định tại Điều 29 của Dự thảo, chúng tôi sẽ tiếp cận vấn đề dựa trên bốn khía cạnh: Nhìn từ góc độ chuỗi sản xuất, các hành vi TTKT có thể diễn ra ở các hình thức (i) Bản chất kinh tế của các tác động hạn tập trung theo chiều ngang, tập trung theo chế cạnh tranh (HCCT) của TTKT; chiều dọc và TTKT hỗn hợp. Trong đó, dạng 1 Xem Dự thảo Luật Cạnh tranh (sửa đổi) trên https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Luat-canh- tranh-2017-345182.aspx. 2 Sau đây gọi tắt là tiêu chí thẩm định. Số 15(343) T8/2017 37 BAÂN VÏÌ DÛÅ AÁN LUÊÅT TTKT theo chiều ngang luôn được xác định trường tồn tại một số lượng lớn các doanh là dạng TTKT có khả năng tác động HCCT nghiệp có quy mô tương đối bằng nhau và cao nhất3, bên cạnh những dạng TTKT theo đạt tối đa là 10.000 điểm khi thị trường bị chiều dọc hoặc hỗn hợp. So với Luật Cạnh kiểm soát bởi một công ty duy nhất. tranh hiện hành chỉ kiểm soát các hành vi Chỉ số HHI tăng cả khi số lượng doanh TTKT theo chiều ngang, sự thay đổi về nghiệp trên thị trường giảm và cũng như sự phương thức tiếp cận như cách Dự thảo chênh lệch về kích thước giữa các doanh đang xây dựng là phù hợp. nghiệp này tăng lên4. Doanh nghiệp sau TTKT chỉ có thể Một thị trường có hệ số tập trung cao gây tổn hại cho người tiêu dùng thông qua cũng đồng nghĩa với việc thị trường tồn việc tăng, duy trì giá bán trên mức giá cạnh tại một số lượng ít các doanh nghiệp. Điều tranh hoặc giảm chất lượng, sản lượng dưới đó chứng tỏ rằng doanh nghiệp trong thị mức cạnh tranh mà vẫn thu được lợi nhuận khi nó có được một sức mạnh thị trường trường có sức mạnh thị trường. Tuy nhiên, đáng kể. Nhưng doanh nghiệp chỉ có thể đạt nếu không có những chế tài nghiêm khắc từ được điều đó khi nó là doanh nghiệp duy Nhà nước, đó sẽ là yếu tố thuận lợi cho các nhất hoặc là một doanh nghiệp có sức mạnh hành vi lạm dụng sức mạnh thị trường. Ở đáng kể nằm trong một cấu trúc thị trường một khía cạnh khác, thị trường có mức độ độc quyền nhóm và tồn tại nhiều rào cản gia tập trung cao cũng là một cấu trúc thị trường nhập thị trường. lý tưởng để tiến hành các thỏa thuận HCCT5. Như trên đã đề cập, bản thân hành vi TTKT 1.1 Mức độ tập trung của thị trường chưa gây ra thiệt hại cho cạnh tranh. Nhưng Bản chất của các hành vi TTKT là ...