Các vấn đề cơ bản về chứng khoán

Chứng khoán là chứng chỉhoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền là lợi ích hợp pháp củangười sở hữu chứng khoán đối với tài sản và vốn của tổchức phát hành. Chứng khoán bao gồm cả cổ phiếu, tráiphiếu, quyền mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư và các loạichứng khoán khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các vấn đề cơ bản về chứng khoánNHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHỨNG KHOÁN TS. Lê Vũ NamGiảng viên khoa kinh tế ĐHQG Tp HCMTS. Lê Vũ Nam - Giảng viên Khoa Kinh tế ĐHQG TP. HCM. . CHỨNG KHOÁNKhái niệmĐặc điểmPhân loại KHÁI NIỆM CHỨNG KHOÁN TRÊN THẾ GIỚITheo Luật về TTCK của Mỹ (1934), “Thuật ngữ chứng khoán nghĩalà bất kỳ giấy nợ, cổ phần, chứng khoán tồn tại, trái phiếu, giấy vaynợ không có đảm bảo, chứng chỉ về quyền lợi hoặc dự phần trongbất kỳ thỏa thuận chia lợi nhuận nào, hoặc trong bất kỳ khoản tiềnhoặc hợp đồng thuê mỏ dầu, mỏ khí hay các mỏ nào khác; bất kỳchứng chỉ ủy thác thế chấp, chứng chỉ chi phí tiền tổ chức hoặcchứng chỉ đăng ký mua chứng khoán mới phát hành, cổ phần có thểchuyển nhượng, hợp đồng dầu tư, chứng chỉ ủy thác bỏ phiếu,chứng chỉ ủy thác…”.Luật về TTCK của Liên Bang Nga năm 1996:“Chứng khoán pháthành là bất kỳ chứng khoán nào, kể cả chứng khoán phi vật chấtmang đồng thời các dấu hiệu sau đây:Ghi nhận các quyền tài sản và phi tài sản cho phép người sở hữuxác nhận, chuyển nhượng và thực hiện vô điều kiện các quyền trêntheo luật định;Được phân phối bằng những đợt phát hành;Có số lượng quyền và thời hạn thực hiện quyền như nhau đối vớicùng một đợt phát hành”. KHÁI NIỆM CHỨNG KHOÁN TẠI VIỆT NAMTheo Nghị định 144/NĐ-CP: “Chứng khoán là chứng chỉhoặc bút toán ghi sổ xác nhận quyền là lợi ích hợp pháp củangười sở hữu chứng khoán đối với tài sản và vốn của tổchức phát hành. Chứng khoán bao gồm cả cổ phiếu, tráiphiếu, quyền mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư và các loạichứng khoán khác”.Theo Luật chứng khóan năm 2006: “Chứng khoán là bằngchứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sởhữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành.Chứng khoán được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, búttoán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử, bao gồm các loại sau đây:Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ;Quyền mua cổ phần, chứng quyền, quyền chọn mua, quyềnchọn bán, hợp đồng tương lai, nhóm chứng khoán hoặc chỉsố chứng khoán”. ĐẶC ĐIỂM CHỨNG KHOÁNTính giá trị (mệnh giá, thưgiá, thị giá)Tính sinh lờiTính rủi roTính thanh khoản (chuyểnnhượng)Tính chặt chẽ về hình thức PHÂN LOẠI CHỨNG KHOÁNCổ phiếu.Trái phiếu.Chứng chỉ quỹ đầu tư.Các chứng khoán phái sinh. CỔ PHIẾU Khái niệmTheo Luật chứng khóan năm 2006: Cổ phiếu làloại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợppháp của người sở hữu đối với một phần vốn cổphần của tổ chức phát hành.Trong khoa học kinh tế - tài chính: Cổ phiếu làchứng khoán do công ty cổ phần phát hành xácnhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần củacông ty đó. Cổ phiếu được phát hành khi công tycổ phần huy động vốn để thành lập công ty hoặckhi công ty huy động thêm vốn để phục vụ sảnxuất, kinh doanh. Số vồn đó được chia thành nhiềuphần bằng nhau gọi là cổ phần. Người sở hữu cổphiếu gọi là cổ đông. Cổ phiếu có thể ghi danhhoặc không ghi danh. CỔ PHIẾU Đặc điểmCổ phiếu là hình thức xác nhận cổ phần, là bằng chứngcho việc góp vốn vào CTCP.Người nắm giữ (cổ động) là chủ sở hữu CTCP, có quyềntham gia quản lý, điều hành, chia tài sản còn lại khi công tybị phá sản sau trái chủ.Có thu nhập không ổn định.Có độ rủi ro cao.Gía cả thường biến động mạnh.Không có thời gian đáo hạn và tồn tại song song vớiCTCP. CỔ PHIẾU Phân lọaiCăn cứ vào đặc điểm:Cổ phiếu thường (cổ phiếu phổ thông): Là cổ phiếu xác nhậncổ phần phổ thông, là loại CP cơ bản của CTCP, cho phépcổ đông được hưởng các quyền lợi thông thường trongCTCP; phát hành ra đầu tiên và thu hồi về cuối cùng. Cổđông có các quyền:Nhận cổ tứcQuyền mua cổ phiếu mớiQuyển biểu quyếtNgoài ra còn có các quyền khác: như quyền tự do Chuyểnnhượng, hưởng giá trị tài sản tăng lên của công ty cổ phần,được chia lại tài sản khi công ty phá sản hoặc giải thể saukhi đã thanh toán các khoản nợ, được cung cấp thông tin… CỔ PHIẾU Phân lọaiCổ phiếu ưu đãi: Là loại cổ phiếu xác nhận cổ phần ưu đãiđược, cho phép người nắm giữ được hưởng một số quyềnlợi ưu đãi hơn so với cổ đông thường. Có một số loại cổphiếu ưu đãi sau đây:CP ưu đãi biểu quyết: Là cổ phiếu có số phiếu biểu quyếtnhiều hơn số phiếu của cổ phiếu thường và thường doĐiều lệ công ty quy định, không được chuyển nhượng.Cổ phiếu ưu đãi cổ tức: Là cổ phiếu được trả cổ tức caohơn so với mức cổ tức của cổ phiếu thường hoặc mức ổđịnh hàng năm. Cổ phiếu loại này không cho phép ngườinắm giữ có quyền biểu quyết hay tham dự ĐHĐ cổ đông.Có CP ưu đãi cổ tức tích lũy và không tích lũy.Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại: Là loại cổ phiếu cho phép cổđông được yêu cầu CTCP mua lại bất cứ lúc nào và khiCTCP phá sản được chia tài sản trước cổ đông thường. CỔ PHIẾU Phân lọaiCăn cứ vào cơ chế lưu thông ...