Các yếu tố tiên lượng biến chứng và tử vong trong chấn thương tụy

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu nhằm khảo sát các yếu tố tiên lượng biến chứng và tử vong trong chấn thương tụy (CTT) nhằm mục đích giúp cho các phẫu thuật viên điều trị và theo dõi bệnh bệnh nhân bị chấn thương tụy ngày càng tốt hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các yếu tố tiên lượng biến chứng và tử vong trong chấn thương tụy Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 Nghiên cứu Y học CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG BIẾN CHỨNG VÀ TỬ VONG TRONG CHẤN THƯƠNG TỤY Đỗ Duy Tiền*, Võ Tấn Long* TÓM TẮT Mục đích: Chúng tôi khảo sát các yếu tố tiên lượng biến chứng và tử vong trong chấn thương tụy (CTT) nhằm mục đích giúp cho các phẫu thuật viên điều trị và theo dõi bệnh bệnh nhân bị chấn thương tụy ngày càng tốt hơn. Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu 105 bệnh nhân CTT nhập Bệnh viện Chợ Rẫy từ tháng 01/2002 đến tháng 10/2009 và phân tích các yếu tố tiên lượng biến chứng và tử vong (loại những bệnh nhân CTT đã được mổ ở tuyến trước). Kết quả: 105 bệnh nhân gồm 92 nam và 12 nữ, hầu hết là bệnh nhân trong độ tuổi lao động từ 20 – 40 tuổi, tuổi trung bình 31,2 tuổi. Nguyên nhân thường gặp là tai nạn giao thông 68%. Tỷ lệ biến chứng 53,3% và tử vong 16,2%. Phân tích các yếu tố tiên lượng: Dạng tổn thương vỡ tụy, tổn thương có liên quan đến ống tụy chính (độ III, IV và V theo AAST), phẫu thuật ≥ 2 lần là những yếu tố tiên lượng có biến chứng rò tụy. Tổn thương ống tụy chính, tổn thương phối hợp với các tạng trong ổ bụng (tá tràng và đại tràng), phẫu thuật ≥ 2 lần và các phương pháp phẫu thuật cho tổn thương tụy phối hợp tá tràng là những yếu tố tiên lượng biến chứng áp xe trong ổ bụng, viêm phúc mạc do xì miệng nối. Huyết áp tâm thu lúc nhập viện ≤ 90mmHg, tổn thương ống tụy chính, số tạng tổn thương phối hợp ≥ 2, tổn thương phối hợp với các tạng trong ổ bụng (tá tràng và đại tràng), phẫu thuật ≥ 2 lần và các phương pháp phẫu thuật cho tổn thương tụy phối hợp tá tràng là những yếu tố tiên lượng tử vong cho những bệnh nhân chấn thương tụy. Phân tích đa biến: Số tạng tổn thương phối hợp ≥ 2, phẫu thuật ≥ 2 lần là những yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ biến chứng. Tổn thương phối hợp với tá tràng là yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ tử vong. Vị trí tổn thương và thời gian phẫu thuật sau chấn thương liên quan không có ý nghĩa thống kê với tỷ lệ biến chứng và tử vong. Kết luận: CTT gặp không nhiều trong chấn thương bụng nhưng thường nặng vì kèm thương tổn kết hợp với các tạng khác hoặc trên bệnh nhân đa thương. Tỷ lệ biến chứng và tử vong còn cao. Tổn thương phối hợp với các tạng, phẫu thuật nhiều lần có ảnh hưởng đến tỷ lệ biến chứng. Tổn thương phối hợp với tá tràng có ảnh hưởng đến tỷ lệ tử vong. Từ khóa: chấn thương tụy, tiên lượng và biến chứng chấn thương tụy, tử vong chấn thương tụy. ABSTRACT THE PROGNOSTIC FACTORS MORBIDITY AND MORTALITY IN PANCREATIC TRAUMA Do Duy Tien, Vo Tan Long* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 97 - 102 Background: We study the prognostic factors for morbidity and mortality in pancreatic trauma, aims to help the surgeon follow-up and treatment of traumatic pancreatic patients is better. Methods: Retrospective study of 105 traumatic pancreatic patients at Cho Ray Hospital from 01/2002 to 10/2009 and analysis of prognostic factors for morbidity and mortality, (excluding of patients have been operated at other hospitals). Results: We had 105 patients included 92 males and 12 females, mostly in patients of working age from 20 to 40 years old, average age 31.2 years old. Common causes of traffic accidents was 68%. Morbidity rate 53.3% * Bộ Môn Ngọai, khoa y – Đại học Y Dược TPHCM Tác giả liên lạc: BS. Đỗ Duy Tiền, ĐT: 0914113301, Chuyên Đề Ngoại Khoa Email: tiendoduy@gmail.com 97 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011 and mortality 16.2%. Type break pancreatic lesions, injuries related to the main pancreatic duct (grade III, IV and V according to AAST), the times of surgery ≥ 2 were prognostic factors with pancreatic fistula complications. Injury of the main pancreatic duct, Injuries combinate with other organs in the abdomen (duodenum and colon), the times of surgery ≥ 2 and surgical methods for pancreatic trauma that combinate with duodenal injury were prognostic factors complicated intra-abdominal abscess. Systolic blood pressure at admission ≤ 90mmHg, injury of the main pancreatic duct, combination with other organs ≥ 2, combination with other abdominal organs (duodenum and colon), the times of surgery ≥ 2 and surgical methods for pancreatic trauma that combinate with duodenal injury were factors predict mortality in traumatic pancreatic patients. Multivariate analysis: The number of organ injuried ≥ 2, the times of surgery ≥ 2 were factors predict mortality. Injury combinate with duodenum was factors predict mortality. Location of lesions and the time of surgery after trauma were not associated with morbidity and mortality rate. Conclusions: Pancreatic trauma is rather rate but usually associated with other injuries in abdomen or multi-injured patients. Morbidity and mortality remain high. Injury combinate with other organs, surgery several times that affect the rate of morbidity. Injury combinate with duodenum affect mortality. Keywords: pancreatic traum ...