Các yếu tố tiên lượng ở bệnh nhân hội chứng suy hô hấp cấp nguy kịch (ARDS)

Tình hình nghiên cứu và mục tiêu của đề tài trình bày về: ARDS là tình trạng gia tăng tính thấm của màng phế nang - mao mạch, dẫn đến phù nề mô kẽ phổi, ngập lụt phế nang gây giảm oxy máu nặng. Tỉ lệ tử vong của ARDS cao, có thể đến 58%. Và mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích một số yếu tố liên quan đến dự hậu bệnh nhân ARDS bao gồm nguyên nhân gây ARDS, mức độ nặng của bệnh, tình trạng suy đa cơ quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các yếu tố tiên lượng ở bệnh nhân hội chứng suy hô hấp cấp nguy kịch (ARDS) Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG Ở BỆNH NHÂN HỘI CHỨNG SUY HÔ HẤP CẤP NGUY KỊCH (ARDS) Phan Thị Xuân* TÓM TẮT Mục tiêu: ARDS là tình trạng gia tăng tính thấm của màng phế nang – mao mạch, dẫn ñến phù nề mô kẽ phổi, ngập lụt phế nang gây giảm oxy máu nặng. Tỉ lệ tử vong của ARDS cao, có thể ñến 58%. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích một số yếu tố liên quan ñến dự hậu bệnh nhân ARDS bao gồm nguyên nhân gây ARDS, mức ñộ nặng của bệnh, tình trạng suy ña cơ quan. Phương pháp: nghiên cứu tiền cứu mô tả, thực hiện tại khoa Hồi Sức Cấp Cứu, bệnh viện Chợ Rẫy từ ngày 01/06/2007 ñến 31/05/2008. KẾT QUẢ: có 52 trường hợp ARDS nằm trong nhóm nghiên cứu, tỉ lệ tử vong 38,5%. Viêm phổi và dập phổi là 2 nguyên nhân hàng ñầu gây ARDS. Tỉ lệ tử vong của viêm phổi là 59%, dập phổi là 6,3%, sốc nhiễm khuẩn là 50%, sốc phản vệ là 50%. Viêm phổi cộng ñồng có tỉ lệ tử vong 50%, chỉ xác ñịnh ñược tác nhân gây bệnh trong 25% trường hợp. Viêm phổi bệnh viện có tỉ lệ tử vong 83,3% do nhiễm vi khuẩn ña kháng thuốc. Nhóm bệnh nhân sống (n = 32) ñiểm APACHE II trung bình là 18,72 ± 5,86 và ở nhóm tử vong (n = 20) ñiểm APACHE II trung bình là 24,55 ± 5,48 (p = 0,004). Nguy cơ tử vong của bệnh nhân có ñiểm APACHE II > 20 so với bệnh nhân có ñiểm APACHE II ≤ 20 là 3,7 (p < 0,01, OR = 3,7, 95% CI = 1,5 - 8,9). Bệnh nhân suy 2 cơ quan có nguy cơ tử vong gấp 2,7 lần so với chỉ bị suy hô hấp ñơn thuần (p < 0,05, OR = 2,7, 95% CI = 5,7 – 16,6). Bệnh nhân suy 3 cơ quan có nguy cơ tử vong gấp 4,6 lần so với chỉ bị suy hô hấp ñơn thuần (p < 0,05, OR = 4,6, 95% CI = 4,0 – 23,5). Bệnh nhân suy 4 cơ quan có nguy cơ tử vong gấp 7,2 lần so với chỉ bị suy hô hấp ñơn thuần (p < 0,01, OR = 7,2, 95% CI = 2,7 – 42,2). KẾT LUẬN: Viêm phổi là nguyên nhân hàng ñầu gây ARDS và tỉ lệ tử vong cao 59%, khó khăn ñối với viêm phổi cộng ñồng là tìm tác nhân gây viêm phổi, còn ñối với viêm phổi bệnh viện là tình trạng nhiễm vi khuẩn ña kháng thuốc. Điểm APACHE II càng cao và số lượng cơ quan suy càng nhiều tử vong càng cao. Từ khóa: Hội chứng suy hô hấp cấp nguy kịch (ARDS); thang ñiểm APACHE II, Suy ña cơ quan. ABSTRACT PROGNOSTIC FACTORS IN ACUTE RESPIRATORY DISTRESS SYNDROME Phan Thi Xuan * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 14 - Supplement of No 2 - 2010: 503 - 509 Objective: ARDS is a condition of increased permeability of the alveolar–capillary barrier. Interstial edema and alveolar space flooding cause severe PaO2 decrease. Mortality rate of ARDS is still high, up to 58%. The purpose of this study was to analyze some prognostic factors in ARDS patients including ARDS causes, severity, multi-organ failure. Method: We performed a prospective study at Intensive Care Unit, Cho Ray hospital from 01 June 2007 to 31 May 2008. Results: 52 patients enrolled in the study, mortality rate was 38.5%. Pneumonia and lung contusion rank the first and the second causes of ARDS. Mortality rate of pneumonia was 59%, lung contusion was 6.3%, septic shock was 50%, anaphylactic shock was 50%. Mortality rate of community acquired pneumonia was 50%, only 25% of community acquired pneumonia cases could determine microbiological causes. Mortality rate of hospital acquired pneumonia was 83.3%, most of cases were infected by multi-drug resistant bacteria. Mean APACHE II score of survivor group was 18.72 ± 5.86 (n = 32) and mortality group was 24.55 ± 5.48 (n = 20), p = 0.004. Mortality risk of patients with APACHE II score > 20 was 3.7 fold those with APACHE II score ≤ 20 (p < 0.01, OR = * Khoa Hồi Sức Cấp Cứu – Bệnh viện Chợ Rẫy Tác giả liên hệ: BS. Phan Thị Xuân ĐT: Email: Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Chợ Rẫy Năm 2010 503 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 2 * 2010 Nghiên cứu Y học 3.7, 95% CI = 1.5 – 8.9). When compare with respiratory failure alone, mortality risk of patients with 2 organ failure was 2.7 fold (p < 0.05, OR = 2.7, 95% CI = 5.7 – 16.6), 3 organ failure was 4.6 fold (p < 0.05, OR = 4.6, 95% CI = 4.0 – 23.5), 4 organ failure was 7.2 fold (p < 0.01, OR = 7.2, 95% CI = 2.7 – 42.2). Conclusion: pneumonia was the most common cause of ARDS with high mortality 59%. The difficulty of community acquired pneumonia was determination of microbiological causes and with hospital acquired pneumonia was multi-drug resistant bacteria. The higher APACHE II score and the more organ failure resulted in the higher mortality. Keywords: ARDS (acute respiratory distress syndrome); APACHE II score; Multi-organ failure. ĐẶT VẤN ĐỀ ARDS là một phản ứng viêm tại phổi gây ra tăng tính thấm của màng phế nang – mao mạch, dẫn ñến phù nề mô kẽ phổi, ngập lụt phế nang gây giảm oxy máu nặng. Mặc dù có nhiều tiến bộ về thông khí cơ học nói riêng và chuyên ngành hồi sức nói chung, tử vong của bệnh nhân ARDS vẫn còn cao, từ 25% ñến 58% tùy theo nguyên nhân gây ARDS(5,6). Các n ...