Cách nhận thức tác phẩm nghệ thuật từ góc độ tâm lý

Một tác phẩm nghệ thuật là một phần của vũ trụ khi được nhìn thấy qua một tinh khí. - Emile Zola Có như nhiều cách để thưởng thức nghệ thuật cũng như có nhiều khán giả nghệ thuật. Sự đa dạng khổng lồ này là một trong những dấu hiệu cho thấy con người chúng ta có rất nhiều sự sáng tạo khác nhau. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là không có những nguyên tắc phổ quát về mặt cảm giác và nhận thức áp dụng cho tất cả chúng ta khi chúng ta xem xét...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách nhận thức tác phẩm nghệ thuật từ góc độ tâm lý Cách nhận thức tác phẩm nghệ thuật từ góc độ tâm lý Nguồn: The psychology of Art and the Evolution of the Conscious Brain , Robert L. Solo, The MIT Press, Cambridge, Massachusetts, London, England, 2003 Một tác phẩm nghệ thuật là một phần của vũ trụ khi được nhìn thấy qua một tinh khí. - Emile Zola Có như nhiều cách để thưởng thức nghệ thuật cũng như có nhiều khán giả nghệ thuật. Sự đa dạng khổng lồ này là một trong những dấu hiệu cho thấy con người chúng ta có rất nhiều sự sáng tạo khác nhau. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là không có những nguyên tắc phổ quát về mặt cảm giác và nhận thức áp dụng cho tất cả chúng ta khi chúng ta xem xét và đánh giá tác ph ẩm nghệ thuật. Để hướng dẫn khán giả thưởng thức tác các phẩm nghệ thuật, chúng tôi đã cố gắng tìm ra các nguyên tắc chung nhằm giúp các bạn hiểu làm thế nào mà mắt và não nhận thức và giải thích nghệ thuật. Khi chúng ta nhìn vào m ột tác phẩm nghệ thuật, một chuỗi hiện tượng thú vị của thần kinh, cảm nhận và nhận thức xuất hiện thông qua việc nhìn và hiểu các tác phẩm nghệ thuật trong thời gian ngắn, ngắn hơn cả thời gian để đọc những dòng này. Các nhà nghiên cứu thần kinh đã làm sáng tỏ các chuỗi phản ứng hóa sinh thần kinh nhiều thành phần và các tương tác có liên quan đ ến cảm giác về mặt thị giác cũng như các nhà tâm lý học nhận thức đã phát hiện ra một số quy luật cơ bản của nhận thức. Nếu như khoa học giúp chúng ta hiểu kinh nghiệm của chúng ta về nghệ thuật thì nghệ thuật cũng cung cấp cho chúng ta một quan điểm trí tuệ để hiểu nó. Tôi e rằng các bạn sẽ cảm thấy quá tải bởi việc đọc những nghiên cứu thần kinh, khớp thần kinh, máu chảy, sự tiến hóa của não bộ có ý thức…nhưng nó là điều cần thiết để chúng ta không quên rằng nghệ thuật với tất cả các loại hình, là một trong những sự biểu hiện cao quý nhất của cuộc sống. Nó soi sáng con tim, thể hiện niềm hạnh phúc thân thuộc, kích thích suy nghĩ sâu sắc cũng như khơi dậy tất cả các loại cảm xúc. Nghệ thuật vị nghệ thuật là động lực đủ để chúng ta tìm kiếm nó, tận hưởng nó, và hiểu nó. Đồng thời, từ các nghiên cứu khoa học được thảo luận trong cuốn sách này, một số ý tưởng ứng dụng cũng đã xuất hiện. Trong sự hướng dẫn này, tôi chọn ba loại nghệ thuật khác nhau để ví dụ cho cách chúng ta quan sát và giải thích nó. Ví dụ đầu tiên là một bức tranh hiện thực của họa sĩ người Pháp, Théodore Géricault thực hiện vào đầu thế kỷ XIX; ví dụ thứ hai là bức tranh trừu tượng lập thể của Marcel Duchamp được thực hiện trong giai đoạn đầu của thế kỷ hai mươi, và ví dụ thứ ba là về nghệ thuật tối giản của EllsworthKelly ở giữa thế kỷ XX. Mặc dù, mỗi ví dụ minh họa một loại nguyên tắc tâm lý cụ thể nhưng tất cả đều mô tả các nguyên tắc cơ bản của tầm nhìn, nhận thức cũng như cách bộ não con người xử lý và hiểu nghệ thuật. Bằng cách xem xét ba ví dụ khác nhau này, chúng ta sẽ thấy rằng có thể phát triển một sơ đồ chung áp dụng tấ t cả các cách thưởng thức nghệ thuật. cho Nhận thức bẩm sinh và Nhận thức hướng có định Trong những năm qua tôi đã dạy một môn học gọi là Nhận thức và Nghệ thuật thị giác. Tôi đã tìm thấy hai cách để có thể truyền đạt kiến thức sao cho hiệu quả nhất. Thứ nhất là nhận thức bẩm sinh (còn được các nhà khoa học nhận thức gọi là xử lý từ dưới lên bởi vì nó bắt đầu với các kích thích sinh lý cơ bản), xử lý cách làm việc của mắt và não sao cho đồng bộ, phù hợp. Từng loại năng lượng điện từ biến đổi vào những mã phản ứng hóa học trong hệ thần kinh. Cụm từ đó nghe có vẻ mô phạm nhưng cách nói đầy tính kỹ thuật này chính xác lại là những gì sẽ xảy ra. Nhận thức bẩm sinh của những khả năng có thể xảy ra về mặt thị giác dựa trên thực tế là mọi người đều có những cách nhìn thấy những vật gây kích thích thị giác một cách bẩm sinh nhất định, bao gồm nghệ thuật, được thiết lập ban đầu và được nhận thức. Sở dĩ tôi nói như vậy là bởi, nhận thức bẩm sinh được kiểm soát bằng mạch điện điện tử trong hệ thống nhận thức cảm giác. I.1. Théodore Géricault, Chiếc bè của Medusa (1819), Musée du Louvre, Paris Nhìn vào bức tranh ở hình I.1. Những gì bạn cảm giác - những gì bạn nhìn thấy được kích hoạt chỉ bởi năng lượng quang tử phản ánh cái nảy ra từ bức tranh này và được phát hiện bởi các tế bào thần kinh cảm giác trong võng mạc. Tuy nhiên, nguồn gốc giai đoạn ban đầu của nhận thức thị giác làm nổi bật lên một loạt hành động thần kinh và tâm lý phức tạp mà theo ý kiến của của tôi, chuỗi các sự kiện hấp dẫn nhất là do con người. Giai đoạn đầu tiên của nhận thức nghệ thuật phần lớn là kiểm soát có ý thức một cách độc lập, và kết quả là chúng ta bị nô dịch hóa bởi các lượng tử ánh sáng và sinh lý. Ở đây, tất cả chúng ta nhìn thấy cơ bản cùng một điều. Các hình dạng, màu sắc, các mô hình, và cách tổ chức của các hình thức được cảm nhận và xử lý bằng mắt và bộ não của bạn trong cùng một cách như chúng được xử lý bởi người khác. Đó là một vấn đề nhận thức bẩm sinh đơn giản, được quyết định bởi cấu tạo gen di truyền và phản ứng hóa sinh của chúng ta khi chúng được điều chỉnh bởi các phép tắc của thế giới sinh lý. Tôi cảm thấy mình đang lơ lửng giữa sự ngạc nhiên và đáng kinh ngạc vì có quá ít học giả nghệ thuật chú ý đến khía cạnh cơ bản quan trọng của việc nhìn thấy” này. Có rất nhiều điều thú vị xảy ra trong một giai đoạn nhận thức, nhưng nhận thức mang tính cá nhân thực sự sẽ xảy ra trong giai đoạn thứ hai, giai đoạn mà chúng ta gọi là nhận thức có định hướng. Đôi khi các nhà khoa học nhận thức gọi chúng là tiến trình từ trên xuống vì nó được hướng dẫn bởi một ý tưởng tổng thể như những gì mà một người có thể thấy. Nhận thức có định hướng đề cập đến nhận thức dựa trên kiến thức và lịch sử cá nhân của một người. Cách bạn nhìn thấy bức tranh này khác với cách mà những người khác nhìn thấy nó. Chúng ta tập trung (hoặc định hướng nhận thức của ch ...