Trong chúng ta ai cũng đã phải dùng đến thuốc. Thế nhưng có mấy ai biết rằng khi vào cơ thể thuốc có những cách tác dụng nào?Tác dụng tại chỗ và tác dụng toàn thân Tác dụng tại chỗ là tác dụng của thuốc ngay tại nơi thuốc tiếp xúc. Ví dụ như các thuốc bôi ngoài da, thuốc bao bọc niêm mạc đường tiêu hóa (kaolin, hydroxyd nhôm)... Còn tác dụng toàn thân là tác dụng xảy ra sau khi thuốc đã được hấp thu vào máu qua đường hô hấp, đường tiêu hóa hay đường tiêm......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách tác dụng của thuốc trong cơ thể Cách tác dụng của thuốc trong cơ thể Trong chúng ta ai cũng đã phải dùng đến thuốc. Thế nhưng có mấy ai biếtrằng khi vào cơ thể thuốc có những cách tác dụng nào? Tác dụng tại chỗ và tác dụng toàn thân Tác dụng tại chỗ là tác dụng của thuốc ngay tại nơi thuốc tiếp xúc. Ví dụnhư các thuốc bôi ngoài da, thuốc bao bọc niêm mạc đường tiêu hóa (kaolin,hydroxyd nhôm)... Còn tác dụng toàn thân là tác dụng xảy ra sau khi thuốc đãđược hấp thu vào máu qua đường hô hấp, đường tiêu hóa hay đường tiêm... Nhưvậy, tác dụng toàn thân của thuốc không có nghĩa là thuốc tác dụng khắp cơ thểmà chỉ là thuốc đã vào máu để đi khắp cơ thể phát huy tác dụng. Tác dụng chính và tác dụng phụ Trong các tờ hướng dẫn sử dụng thuốc thường thấy có ghi tác dụng hoặcchỉ định điều trị của thuốc đó và tác dụng phụ của thuốc. Vậy tác dụng chính củathuốc là tác dụng để điều trị bệnh. Khi uống thuốc vào bệnh sẽ được chữa khỏi.Song bên cạnh tác dụng điều trị này, thuốc còn có thể gây nên nhiều tác dụng kháccòn gọi là các tác dụng không mong muốn (ADR) do thuốc gây ra. Các ADR nàycó thể từ nhẹ, chỉ gây khó chịu cho người dùng như: chóng mặt, buồn nôn, mấtngủ... đến nặng như loét dạ dày tá tràng, tụt huyết áp, sốc phản vệ... Ví dụ, aspirin là thuốc hạ nhiệt, chống viêm, giảm đau (tác dụng chính),nhưng lại gây chảy máu tiêu hóa (tác dụng không mong muốn). Các tác dụngkhông mong muốn này thậm chí xảy ra ở ngay liều điều trị. Vì vậy, trong điều trịngười ta thường tìm cách để khắc phục tác dụng phụ và làm tăng tác dụng chínhcủa thuốc như phối hợp thuốc, thay đổi đường dùng... Tác dụng hồi phục và không hồi phục Sau khi vào cơ thể làm xong nhiệm vụ của mình thuốc bị thải trừ. Khi đóchức phận của cơ quan lại trở về bình thường. Đó là tác dụng hồi phục của thuốc.Ví dụ, bệnh nhân cần phẫu thuật phải dùng thuốc gây mê. Sau cuộc phẫu thuật đó(sau khi thuốc mê đã thải trừ hết ra khỏi cơ thể) người bệnh lại trở lại trạng tháitỉnh táo bình thường. Bên cạnh đó cũng có những tác dụng phụ của thuốc có thể hồi phục. Ví dụ,uống rifampicin trong điều trị lao, nước tiểu bệnh nhân thường có màu đỏ sẫmnhưng khi ngừng thuốc hiện tượng này sẽ hết (còn gọi là tác dụng phụ không gâynguy hiểm cho người bệnh). Tác dụng không hồi phục nghĩa là thuốc làm mất hoàn toàn chức phận củatế bào, cơ quan. Ví dụ, cloramphenicol có tai biến gây suy tủy xương, tetracyclingây vàng răng... Tác dụng chọn lọc Tác dụng chọn lọc của thuốc là tác dụng điều trị xảy ra sớm nhất, rõ rệtnhất. Digitalis gắn vào tim, não, gan, thận... nhưng với liều điều trị chỉ có tác dụngtrên tim; albuterol (salbutamol, ventolin) trong điều trị hen phế quản chỉ kích thíchchọn lọc receptor b2 adrenergic... Chính vì tác dụng chọn lọc của thuốc này làmcho việc điều trị trở nên dễ dàng hơn, hiệu quả hơn, tránh được nhiều tác dụngkhông mong muốn do thuốc gây ra. Kém hấp thu, điều trị thế nào? Kém hấp thu được xem như là một hội chứng có trong nhiều bệnh đã làmthương tổn quá trình hấp thu. Các nguyên nhân có thể gặp là do tổn thương củaruột non, do thiếu men tiêu hoá của dạ dày, gan, mật... làm sự tiêu hoá không hoànthành nên không hấp thu tốt được, cũng có thể hoặc có thể không rõ lý do. Hậuquả của quá trình này có thể dẫn đến kém hấp thu nước, điện giải, các chất dinhdưỡng, các muối mật, sinh tố, các yếu tố vi lượng... nếu không điều trị kịp thời sẽảnh hưởng đến sức khỏe nghiêm trọng do thể trạng suy sụp do thiếu dinh dưỡng,thiếu máu... Để điều trị bệnh này, trước hết phải điều trị triệu chứng, rồi tìm nguyênnhân để điều trị. Trong thư, chị không nói rõ bác sĩ kết luận chị kém hấp thu donguyên nhân gì nên chúng tôi không thể tư vấn cụ thể được. Tuy nhiên, chúng tôicũng đưa ra một số phương pháp điều trị kém hấp thu với từng trường hợp bệnh lýsau: - Nếu thiếu men tiêu hoá, suy tụy ngoại tiết, sau cắt dạ dày thì phải dùngenzym tuỵ, pepsin, HCl. - Nếu do uống thuốc: (neomyxin, cholestyramin...) thì phải ngừng thuốcngay. - Nếu nhiễm khuẩn đường tiêu hóa dùng kháng sinh thích hợp kết hợp sinhtố. - Nếu do điều trị tia xạ bụng lúc mới đầu: ngừng điều trị. - Thiếu vitamin (B12, A, D, E, K) hay một số chất Fe, Ca... bổ sung bằngtiêm hoặc uống các chất đó. - Nếu chứng kém hấp thu nguyên phát: chủ yếu điều trị triệu chứng, nếugiảm gamma globulin gluten thì dùng corticoid, kháng sinh và tiêmgammaglobulin. Trường hợp của chị đã được bác sĩ khám, làm các xét nghiệm và kết luận làkém hấp thu, chị cần đến bác sĩ đã khám cho chị để được nghe tư vấn, tìm hiểunguyên nhân. Từ đó mới có hướng điều trị đúng mà không gây ảnh hưởng gì đếnsức khỏe. Còn nếu chỉ dựa vào kết luận mà tự uống thuốc thì hiệu quả chữa bệnhkhông cao, có khi còn gây hại. ...