Cải cách chi tiêu công hướng tới ngân sách bền vững

Nghiên cứu này tiến hành phân tích quy mô và cơ cấu chi ngân sách những năm gần đây và bàn về các vấn đề đặt ra trong cải cách chi ngân sách nhà nước, những thách thức đối với chi tiêu công của Việt Nam trong giai đoạn tới, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm cải cách chi tiêu công, hướng tới ngân sách bền vững.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cải cách chi tiêu công hướng tới ngân sách bền vững TÀI CHÍNH - Tháng 03/2019 CẢI CÁCH CHI TIÊU CÔNG HƯỚNG TỚI NGÂN SÁCH BỀN VỮNG PGS.,TS. VŨ SỸ CƯỜNG - Học viện Tài chính * Nghiên cứu này tiến hành phân tích quy mô và cơ cấu chi ngân sách những năm gần đây và bàn về các vấn đề đặt ra trong cải cách chi ngân sách nhà nước, những thách thức đối với chi tiêu công của Việt Nam trong giai đoạn tới, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm cải cách chi tiêu công, hướng tới ngân sách bền vững. Từ khóa: Chi tiêu công, không gian tài khóa, chi ngân sách, ngân sách bền vững 1, số liệu tính toán không bao gồm chi trả nợ gốc và REFORM IN PUBLIC EXPENDITURE TOWARDS chi chuyển nguồn. Theo Luật NSNN năm 2002 (áp SUSTAINABLE STATE BUDGET dụng đến hết năm ngân sách 2016) có một số khoản Vu Sy Cuong - Academy of Finance chi thuộc NSNN nhưng chưa được đưa vào trong Public spending reform is an urgent task cân đối. Vì vậy, nếu tính tổng chi NSNN, thì mức when fiscal space of Vietnam has become chênh lệnh giữa thu và chi sẽ lớn hơn nhiều. Đây limited. This paper analyzes the scale and cũng là lý do mức bội chi của Việt Nam được tính structure of recent budget expenditures and toán khác biệt so các tổ chức quốc tế (Quỹ Tiền tệ discusses the issues set out for the budget Quốc tế, Ngân hàng Phát triển châu Á). reform as well as the challenges for public Thực tế giai đoạn vừa qua cho thấy, áp lực về chi spending of Vietnam in the coming years. The lớn, khiến cho áp lực về thu tăng, như vậy mới có author also attempts to recommends solutions thể đảm bảo tính ổn định của NSNN. Tốc độ tăng to state budget reform considering the issues chi cân đối NSNN trong 10 năm (2006 - 2015) trung of sustainable state budget. bình là 18,9% và chi thường xuyên là 19,5%, theo đó, tốc độ tăng thu cân đối và thu thường xuyên Keywords: Public expenditure, fiscal space, budget NSNN trung bình là 16,3%. So sánh giai đoạn gần spending, sustainable state budget đây cho thấy, số liệu thấp hơn đáng kể khi chi cân đối NSNN 3 năm 2016 - 2018 chỉ đạt là 106,4% và Ngày nhận bài: 14/1/2019 chi thường xuyên là 107,8%. Đáng chú ý, trong giai Ngày hoàn thiện biên tập: 11/2/2019 đoạn 2006 - 2015, tốc độ thu cân đối và thu thường Ngày duyệt đăng: 8/3/2019 xuyên mặc dù tăng khá cao song luôn thấp hơn so với chi cân đối và chi thường xuyên. Điều này sẽ Cơ cấu chi ngân sách nhà nước của Việt Nam tác động nhất định đến tính bền vững của NSNN về dài hạn. Quy mô chi tiêu ngân sách Trước tình hình đó, Chính phủ đã có nhiều giải pháp để ứng phó cũng như thúc đẩy tăng thu Chính sách tài khóa có vai trò quan trọng trong NSNN. Những nỗ lực cải cách chính sách tài khóa ổn định và tăng trưởng kinh tế nhưng tồn tại những của Chính phủ trong 3 năm gần đây góp phần làm mâu thuẫn giữa nhu cầu chi tiêu và nguồn lực ngân giảm tốc độ tăng chi NSNN, cho phép tốc độ tăng sách. Trong khi, khả năng thu ngân sách nhà nước thu thường xuyên trung bình cao hơn so với tốc độ (NSNN) luôn bị ràng buộc bởi nhiều yếu tố khác tăng chi thường xuyên NSNN. nhau và rất khó để điều chỉnh tăng, thì việc đảm bảo Theo lý thuyết kinh tế vĩ mô, khi chi tiêu Chính cân đối NSNN đang trở thành một thách thức lớn phủ vượt qua một ngưỡng nào đó thì sẽ trở nên kém đối với Chính phủ Việt Nam. hiệu quả, vì khi đó nguồn lực của nền kinh tế sẽ Quy mô thu, chi cân đối NSNN so với GDP ở không được phân bổ đồng đều và lợi ích biên của Việt Nam (2005-2019) được biểu hiện cụ thể tại hình chi tiêu công có xu hướng giảm dần. Nghiên cứu *Email: vscuong@gmail.com 17 CƠ CẤU LẠI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC PHỤC VỤ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, ĐẢM BẢO AN NINH TÀI CHÍNH QUỐC GIA HÌNH 1: TỐC ĐỘ TĂNG THU VÀ CHI CÂN ĐỐI nhiều so với tỷ lệ 17-18% mỗi năm (giai đoạn 2007- NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC GIAI ĐOẠN 2007-2019 (%) 2011) và thấp hơn nhiều so với tốc độ tăng cho chi thường xuyên (đạt trung bình 14% giai đoạn 2012- ...