Cải cách thể chế hành chính nhà nước: Những kết quả đạt được và hạn chế

Việc cải cách nền hành chính (CCHC) nhà nước đã được đề cập rất sớm và được nhắc lại khá nhiều lần trong các văn kiện của Ðảng và nhà nước ta. CCHC là một biện pháp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cải cách thể chế hành chính nhà nước: Những kết quả đạt được và hạn chế Cải cách thể chế hành chính nhà nước: Những kết quả đạt được và hạn chế Tác giả: Vũ Thế Lân và Trần Hồng Thanh Việc cải cách nền hành chính (CCHC) Nhà nước đã được đề cập rấtsớm và được nhắc lại khá nhiều lần trong các văn kiện của Ðảng và Nhànước ta. CCHC là một biện pháp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội củađất nước. Năm 2007 được Chính phủ xác định là năm CCHC, lấy CCHClàm khâu đột phá để tăng trưởng, phát triển kinh tế. Ðến nay, việc thực hiệnchương trình này đã đi hết giai đoạn I (2001-2005) và 1/3 thời gian của giaiđoạn II (2006-2010). Ðể có được cái nhìn tổng quát hơn về CCHC ở ViệtNam trong những năm qua và những vấn đề đặt ra cần giải quyết trongnhững năm tới, chúng tôi giới thiệu cùng bạn đọc bài viết chung quanh vấnđề này. CẢI CÁCH THỂ CHẾ HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC: NHỮNGKẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ NHỮNG HẠN CHẾ, VƯỚNG MẮC CẦNGIẢI QUYẾT Một trong bốn nội dung của chương trình tổng thể cải cách nền hànhchính Nhà nước là cải cách thể chế hành chính Nhà nước. Kết quả thực hiệncải cách thể chế những năm qua cho thấy, công cuộc cải cách đang đi đúnghướng, bước đầu được người dân ghi nhận, đáp ứng yêu cầu của sự pháttriển đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Bên cạnh đó, cải cách thể chế vẫncòn những bất cập cần được nhanh chóng khắc phục, nhất là khi nước ta đãlà thành viên WTO. Đơn giản hóa thủ tục, tạo thuận tiện cho người dân: Một buổi chiều đầu tháng 10 vừa qua, chúng tôi có mặt tại phòng mộtcửa phường Hòa Thọ Ðông, (quận Cẩm Lệ, TP Ðà Nẵng). Bước chân vàocửa, ai cũng dễ dàng nhận thấy bảng quy định thủ tục giải quyết hồ sơ hànhchính, trong đó có bốn lĩnh vực là: địa chính-xây dựng; chứng thực; tư pháp-hộ tịch; xác nhận hồ sơ hành chính. Trong mỗi lĩnh vực đều quy định rõ hồsơ gồm những giấy tờ gì, thời gian giải quyết bao lâu và lệ phí phải nộp. Thídụ, thủ tục đăng ký khai sinh, hồ sơ gồm: Giấy chứng sinh, thời gian giảiquyết không quá năm ngày, lệ phí 10.000 đồng/trường hợp. Ở các phườngkhác của quận Cẩm Lệ cũng có những quy định như vậy. Tìm hiểu về cải cách thủ tục hành chính ở Hà Nội, Thanh Hóa, TP HồChí Minh, Ðồng Nai, Cần Thơ..., chúng tôi cũng thấy nhiều xã, phường, thịtrấn; huyện, quận và sở ngành đã tổ chức bộ phận một cửa để tiếp nhận vàgiải quyết công việc của công dân và tổ chức. Có thể nói, những năm qua, kểtừ ngày ban hành chương trình tổng thể về CCHC, Chính phủ đã tập trungchỉ đạo xây dựng và hoàn thiện thể chế phục vụ trực tiếp cho CCHC.Một loạt dự án luật mà Chính phủ xây dựng, trình QH xem xét, thông qua,như: Bộ luật Dân sự, Luật Doanh nghiệp, Luật Ðầu tư, Luật Cạnh tranh,Luật Phá sản..., đã kịp thời khắc phục tình trạng thiếu luật để điều chỉnh cácquan hệ kinh tế trong nhiều lĩnh vực, tạo sự an tâm, tin tưởng vào chủtrương, chính sách của Ðảng và Nhà nước trong hoạt động sản xuất kinhdoanh, phát triển kinh tế. Chỉ tính trong nhiệm kỳ 2002-2007, QH khóa XI đã ban hành được 84luật, bộ luật và Ủy ban Thường vụ QH ban hành 31 pháp lệnh. Kỳ họp thứnhất, QH khóa XII đã ban hành được hai luật. Mỗi năm, trung bình Chínhphủ ban hành gần 200 Nghị định. Qua đó, đã tạo lập cơ sở vững chắc cho cảicách thể chế, thực hiện kết hợp giữa đổi mới hoạt động lập pháp và CCHC. Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Vụ trưởng Vụ CCHC Văn phòng Chínhphủ Nguyễn Minh Mẫn, nhấn mạnh, quan điểm của Ðảng về CCHC đã đượcChính phủ chỉ đạo, thể chế hóa trong các dự án, dự thảo văn bản quy phạmpháp luật. Các văn bản đã được ban hành thể hiện rõ các quan điểm, chủtrương của Ðảng về phát triển kinh tế, tạo sự bình đẳng giữa các thành phầnkinh tế, sắp xếp và đổi mới Doanh nghiệp Nhà nước. Thông qua đó, giảm đáng kể sự can thiệp bằng các biện pháp hànhchính của các cơ quan nhà nước vào các quan hệ dân sự, kinh tế, thương mạinói chung và hoạt động của các doanh nghiệp nói riêng, giảm thiểu cơ chếxin-cho. Năm 2005 là năm thứ ba liên tiếp, Việt Nam được đánh giá nhưmột điểm sáng về nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, là một trongnhóm 10 quốc gia có tốc độ cải cách nhanh nhất thế giới. Một trong những kết quả của cải cách thể chế là thể chế về mối quan hệgiữa Nhà nước và người dân tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện, trong đóđáng chú ý là việc tổ chức lấy ý kiến đóng góp của nhân dân trước khi quyếtđịnh các chủ trương, chính sách quan trọng. Cải cách theo hướng đơn giảnhóa thủ tục hành chính gắn với việc thực hiện cơ chế một cửa được triểnkhai mạnh trong giai đoạn I và tiếp tục thực hiện trong giai đoạn II, đã thuđược những kết quả bước đầu tích cực. Thành phố Hồ Chí Minh áp dụng mô hình Một cửa, một dấu từ năm1997 và đến năm 2000 áp dụng quản lý chất lượng cung cấp dịch vụ hànhchính công theo tiêu chuẩn ISO-9000 và bắt đầu thực hiện thí điểm ở Quận1, đến năm 2002 áp dụng rộng rãi ra các cơ sở, ngành, quận, huyện. Từ tháng 6-2006 đến nay đã có 100% số quận, huyện và 26 sở, ngànhcủa thành phố áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO9001:2000 vào hoạt động và được cấp giấy chứng nhận trên một số lĩnh vựcquản lý nhà nước: cấp phép xây dựng; giải quyết khiếu nại, tố cáo; đăng kýkinh doanh; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ðã xác lập trật tự, kỷ cương mới trong quản lý thu phí và lệ phí. Quyđịnh công khai và minh bạch nguyên tắc thu, mức thu, chế độ thu nộp, quảnlý và sử dụng đối với các loại phí, lệ phí. Kết quả, trong giai đoạn I (2001-2005) đã rà soát, bãi bỏ 140 loại phí do trung ương; và 203 loại phí, lệ phí docác địa phương ban hành. Trong lĩnh vực thuế, đã triển khai thí điểm thực hiện cơ chế mới có tínhcải cách, đột phá là doanh nghiệp tự tính, tự khai, tự nộp thuế, cải tiến thủtục trong cấp mã số thuế, nhờ đó rút ngắn thời gian doanh nghiệp phải chờđợi. Trong lĩnh vực hiện đại hóa hải quan, quy trình thủ tục hành chính đượccải tiến, bỏ nhiều khâu trung gian theo h ...