cẩm nang cho các bà mẹ trẻ - mang thai và sinh đẻ: phần 2

phần 2 gồm các nội dung chính: thai nghén và bệnh tiểu đường, thai kỳ và siêu âm, dùng thuốc cho phụ nữ đang cho con bú, chế độ dinh dưỡng sau khi sinh, bắt đầu cho trẻ bú mẹ, món ăn bài thuốc cho bà mẹ thiếu sữa,... mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
cẩm nang cho các bà mẹ trẻ - mang thai và sinh đẻ: phần 2Thainghénvàbệnhtiểuđường1.VàinétsơlượcvềbệnhtiểuđườngTiểuđườnglàmộtbệnhrốiloạnchuyểnhóachấtđườngtrongcơthể.Trướcđâyngườitabiếtbệnhsinhradothiếuhormoncủatuyềntụy.Tụylàmộttuyếntiêuhóalớn,nằmngangởphíasauổbụngtrên,đượctátràng(làkhúcruộtnonđầutiênđitừdạdàyxuống)ômlấy.Ngoàiviệctiếtradịchtụyđổvàoruộtđểtiêuhóathứcăn,tụycònlàtuyếnnộitiết,bàixuấthormoninsulinđổvàomáuđểđiềuchỉnhlượngđườngtrongmáuvàgiúpcáctếbàocủacơthểsửdụngđượcchấtđường.Nhữngtổnthươngởtụylàmchonókhôngtiếtrađượcinsulinsẽgâyhậuquảlàđườngmáutăngcaovàđếnmứcnàođó(quángưỡnghấpthulạicủathận)thìđườngtrongmáusẽbịđàothảiquanướctiểugâynênbệnhtiểuđường.NgàynayloạitiểuđườngnàyđượcgọilàtiểuđườngnhómI,lànhómtiểuđườngphụthuộcvàoinsulinvàviệcđiềutrịchủyếulàphảitiêminsulinthườngxuyên.Đâycũnglàloạitiểuđườngnặngvàthườngxuấthiệnsớmởngườicòntrẻ.Ngoài loại tiểu đường ở trên ra, còn loại tiểu đường thuộc nhóm II, là loại tiểu đườngkhông phụ thuộc vào insulin. Người bị bệnh tiểu đường nhóm này trong cơ thể lượnginsulinvẫnđầyđủnhưngdotácdụngsinhhọccủainsulinbịgiảmsútnênlàmcholượngđườngmáutăngcaovàgâynêntiểuđường.Loạitiểuđườngnàyđápứngtốtvớichếđộănuốngthíchhợpvàcóthểđiềutrịcóhiệuquảbằngcácthuốclàmhạđườngmáuloạiuống,chỉkhicầnthiếtmớiphảitiêminsulin.ThểbệnhtiểuđườngnàynhẹhơntiểuđườngnhómIvàthườngxuấthiệntrênnhữngngườiđãtrưởngthành.Ngườibịtiểuđườngthườngcóbatriệuchứnggợiýđểnghĩđếnbệnhlà:ănnhiều-uốngnhiều - đi tiểu nhiều. Nếu xét nghiệm sẽ thấy lượng đường trong máu tăng cao (triệuchứngchính)vàxétnghiệmnướctiểucóthểthấyíthoặcnhiềuđườngtrongđó(nướctiểubìnhthườngkhôngcóđường);vìthếtiểuraởđâucóthểcóruồibâu,kiếnđậu.Ngườibịtiểu đường có thể bị béo phì, có thể gầy sút lở loét dễ bị nhiễm trùng, mụn nhọt, bắpchuối,nhọttổong…)daidẳng,khóđiềutrị.Nặnghơnnữacóthểbịhônmê,cogiậtdohạđườnghuyếtvàtoanhóamáu.Ởphụnữcóthai,tìnhtrạngnộitiếtcủacơthểbịthayđổi;đặcbiệtsựcómặtcủarauthailàmộttuyếnnộitiếtlớntrướcđâykhôngcó,tiếtranhiềuhormonkhácnhauđểphụcvụcho thai nghén phát triển. Các hormon của rau thai hầu hết là các chất có thể gây tăngđườnghuyết;vìvậyngườiphụnữtrướcđâychưabaogiờbịtiểuđường,đếnkhicóthaihọcóthểmắcbệnhtiểuđườngdothainghénvàbệnhtiểuthườngkhỏihẳnsaukhisinhcon(tuyvậycómộtsốítvẫntiếptụcbịtiểuđường).2.Ảnhhưởngcủathainghénđốivớibệnhtiểuđườngnhưthếnào?Nhưđãnóiởtrên,thainghéncóthểcoilàmộtyếutốsinhbệnhtiểuđường.Ngoàira,vớingườiđãbịtiểuđườngtrướclúccóthaithìbệnhdễbịtăngnặngthêmlên.Tìnhtrạnghạđườnghuyếtdễxảyrangaytừnhữngthángthainghénđầutiêndotìnhtrạngnghén:ănuốngkém,nônmửa;nhấtlàđốivớingườibệnhđượcđiềutrịthườngxuyênbằnginsulin.Tình trạng toan hóa cũng dễ xảy ra vào những tháng giữa và cuối kỳ thai nghén. Khichuyểndạ,doănuốngkém,cáccơtửcungvàcơbắpcủacơthểlạivậnđộngnhiều,tiêutốnnhiềunănglượngthìnguycơhạđườnghuyếtrấtcao;khiđócóthểphảingừnghẳnviệcđiềutrịbằnginsulinvàcókhicònphảitruyềnthêmdungdịchcóđườngchosảnphụ.Sau khi sinh, tác dụng của các hormon rau thai không tồn tại nữa cũng cần điều chỉnhinsulinđiềutrịchongườibệnhmộtcáchthíchhợp.3.Ảnhhưởngcủabệnhtiểuđườngđốivớithainghénthếnào?Khingườibịbệnhtiểuđườngcóthaihoặckhingườicóthaibịtiểuđường,bệnhđềucóảnhhưởngxấuđếnmẹvàcon:-Đốivớibàmẹ:Ngườicóbệnhtiểuđườngkèmtheothainghénthìthainghénlầnđódễbịnhiễmđộc(tiềnsảngiậtvàsảngiật).Bàmẹcũngdễbịnhiễmtrùngnặng;cótỷlệsinhphảicanthiệpnhiềuhơn(mổsinh,chịucácthủthuậtdosinhkhó).Saukhisinhcóthểbịtiểuđườngnặnghơn.Cókhoảng5%đến20%bàmẹbịtiểuđườngtronglúccóthaisaukhisinhvẫntiếptụcbịbệnh.-Đốivớithainhi:Thainhicủacácbàmẹbịtiểuđườngcótỷlệtửvongchusảncao.Thaicóthểbịdịtật.Sơsinhkhisinhracũngdễbịtiểuđường.Tâmthầnkinhcủatrẻthườngchậmpháttriển.Sựtrưởngthànhvềphổicủathaitrongdạconbàmẹcóbệnhtiểuđườngthườngchậmhơnsovớithainhicủacácbàmẹkhôngbịbệnh:dođónếutrẻbịsinhnonthìcàngdễbịsuyhôhấpnặng.Concủacácbàmẹtiểuđườngthườngnặngcân,toconvàtocảcácbộphậnnộitạngtrừcónão(4kghoặchơnthếlàchuyệnthườnggặpởcácbàmẹbịtiểuđường)vìthếthainàythườnggâyđẻkhó,cótỷlệmổcao;nếuđẽđượctheođườngdướicũngdễbịsangchấn.Thaituytoconnhưng ...