Cẩm nang Khai cuộc Cờ Tướng

Cẩm nang gồm có 4 chương với chương đầu nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của khai cuộc và một số khái niệm. Chương hai trình bày cụ thể những nguyên tắc cơ bản trong khai cuộc, còn chương ba hướng dẫn cách đi tiên và cách đi hậu. Chương cuối cùng là chương mở rộng kiến thức, giới thiệu một số thế trận thông dụng hiện đại. Mời các bạn tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cẩm nang Khai cuộc Cờ TướngCờ Tướng Khai cuộc cẩm nang: Lời nói đầuLời nói đầuKhai cuộc là một vấn đề chiến lược rất rộng lớn. Muốn nghiên cứu sâu phải có một tập thể cácchuyên gia nhiều kinh nghiệm mới thực hiện được. Liên đoàn cờ trong những năm gần đây, bướcđầu nghiên cứu một số thế trận nổi tiếng, thịnh hành, giúp phần nào tư liệu cho các bạn hội viênvà người hâm mộ Cờ Tướng gần xa tham khảo. Tuy các tài liệu đó chưa phải là những công trìnhnghiên cứu sâu nhưng nó chỉ phù hợp với những bạn có trình độ khá, còn phần đông các bạnchơi cờ trình độ yếu chưa thể tiếp thu được.Để đáp ứng phần nào nguyện vọng của số đông này, chúng tôi cho xuất bản quyển Cờ Tướngkhai cuộc cẩm nang nhằm hướng dẫn lại những vấn đề thuộc phần kiến thức phổ thông. Đốitượng chủ yếu là những bạn chơi cờ trình độ trung bình trở xuống, đặc biệt là nhằm đáp ứng nhucầu học tập của các em thanh thiếu niên mới bước đầu tiếp cận với Cờ Tướng. Nhưng đối vớicác bạn huấn luyện viên, hướng dẫn viên về cờ, sách cũng cung cấp nhiều tư liệu có giá trị vềphương pháp sư phạm để các bạn tham khảo giảng dậy.Sách gồm bốn chương, với chương đầu nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của khai cuộc.Qua chương này gợi ý hướng dẫn cho người chơi một phương pháp thẩm định, đánh giá thế cờ,đồng thời trình bầy rõ khái niệm về thế và lực, quyền chủ động và vấn đề lời quân, lời chất.Nhưng trọng tâm của sách là ở chương hai và chương ba: chương hai trình bầy cụ thể nhữngnguyên tắc cơ bản trong khai cuộc, còn chương ba hướng dẫn cách đi tiên và cách đi hậu. Thựcchất chương ba chỉ để minh hoạ rõ hơn các vấn đề trong chương hai và giúp cho người đọc quántriệt đầy đủ các nguyên tắc ra quân. Mặt khác, qua hai chương này, bằng những ván cờ sinh độnggợi lên những ý niệm ban đầu về chiến lược, về kế hoạch bố trí quân để tấn công, phản công hayphòng ngự. Và tuy chủ đề đi sâu giai đoạn khai cuộc nhưng qua các ván đấu của các danh thủ,giai đoạn trung cuộc và tàn cuộc cũng được nêu ra với những đòn chiến thuật truy quân, ăn quân,đổi quân, giành thế, thí quân cùng những pha phối hợp chiếu bí rất ngoạn mục, hấp dẫn. Điềunày phù hợp với trình độ và tâm lý của những người mới tiếp cận với bộ môn cờ. Phần cuối cùnglà chương mở rộng kiến thức, giới thiệu một số thế trận thông dụng hiện đại, làm cơ sở bước đầuđể sau này anh em có điều kiện đi sâu nghiên cứu chuyên cuộc.Với tinh thần thực hiện chủ trương của Liên đoàn cờ Việt Nam là phổ biến cờ Tướng và phụchồi sinh hoạt của Cờ Tướng trong dân gian, tài liệu này là một đóng góp nhỏ theo chủ trương đó.Những người biên soạnQui ước và ký hiệuHội cờ TpHCM đã xuất bản một số sách cờ Tướng mạnh dạn sử dụng những qui ước, ký hiệu đểnội dung phong phú, được đông đảo bạn đọc hoan nghênh. Nay phố biến quyển tư liệu này cũngxin dùng qui ước, ký hiệu đó đế ít tốn giấy mà thông tin được nhiều điều. Do một số bạn chưanắm rõ nên ở đây xin nhắc lại những qui ước ký hiệu này. Đồng thời qua ý kiến đóng góp củamột số bạn, chúng tôi bố sung thêm một số điểm mới và hướng dẫn cách xem cho những bạnchưa nắm rõ cách trình bày của chúng tôi.1. Bàn cờCác hình vẽ bàn cờ trong sách được qui ước: phía dưới thuộc về bên Trắng, phía trên thuộc vềbên ĐenHệ thống tọa độ vẫn giữ như cũ, tức là các lộ thông dùng vẫnđược đánh số thứ tự từ 1 đến 9 và tính từ phải sang trái (Xemhình).2. Quân cờDù thực tế quân cờ có mang màu gì thì trong thuật ngữ cờTướng ta vẫn qui ước một bên là quân Đen và một bên là quânTrắng. Quân Trắng luôn luôn đi trước còn quân Đen đi sau.3. Ký hiệuA. Về quân cờ:Các quân cờ được ghi tắt bằng những chữ như sau:- Tướng: T- Sĩ: S- Tượng: T- Xe: X- Pháo: P- Mã: M- Binh (Chốt): BB. Chữ viết tắt:- trước: t (như Xe trước: Xt)- sau: s (như Pháo sau: Ps)- giữa: g (như Binh giữa: Bg)C. Về đi quân:- Tấn: (.) dấu chấm (như Xe 2 tấn 6: X2.6)- Bình: (-) dấu ngang (như Pháo 8 bình 5: P8-5)- Thoái (Thối): (/) gạch xéo (như Mã 6 thoái 4: M6/4)Chương I Khai cuộc - mấy khái niệm cơ bảnI. Ý nghĩa và tầm quan trọng của khai cuộcXét theo thứ tự thời gian, một ván cờ thường được chia làm ba giai đoạn: khai cuộc, trung cuộcvà tàn cuộc. Sự phân chia này tuy có tính cách qui ước nhằm dễ dàng nghiên cứu nhưng nó phảnánh một thực tế là có giai đoạn mở đầu rất quan trọng. Giai đoạn này gồm bao nhiêu nước thìchưa có sự thống nhất giữa những nhà nghiên cứu, nhưng thông thường người ta cho rằng giaiđoạn này phải kéo dài từ 8 đến 12 nước đi đầu tiên. Sở dĩ nói giai đoạn này rất quan trọng vì nóthực sự có ý nghĩa quyết định đến toàn bộ quá trình diễn biến ván cờ. Ta thấy nhiều ván do khaicuộc tồi nên kết thúc sớm, không có giai đoạn tàn cuộc, thậm chí do khai cuộc lỗi lầm nghiêmtrọng cũng không có cả giai đoạn trung cuộc.Nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của khai cuộc phải trải qua nhiều chặng đường lần lầnmới sáng tỏ, vì không phải từ thời xa xưa các tay cờ đã có ngay được những nhận thức đúng đắn.Bởi thời trước, hầu hết các tay cờ đều nhận định r ...