Cận cảnh công nghệ tinh luyện dầu ăn bằng xút

Dù nắm bắt khá rõ về quy trình tinh luyện dầu dừa thành dầu không mùi, nhưng để có được những thước phim làm chứng cứ, PV vẫn phải mất nhiều tháng “đột nhập” cơ sở Thái Thành… Tại cơ sở này luôn có hệ thống camera quan sát theo dõi từng động thái của khách và công nhân (CN). “Luật bất thành văn” ở đây là CN không được tiếp xúc, tiết lộ công việc với khách. Vì vậy, dù đã quen mặt với nhiều CN ở đây, nhưng hỏi chuyện tinh luyện dầu thì hầu như chỉ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cận cảnh công nghệ tinh luyện dầu ăn bằng xút Cận cảnh công nghệ tinh luyện dầu ăn bằng xútDù nắm bắt khá rõ về quy trình tinh luyện dầu dừa thành dầukhông mùi, nhưng để có được những thước phim làm chứngcứ, PV vẫn phải mất nhiều tháng “đột nhập” cơ sở TháiThành…Tại cơ sở này luôn có hệ thống camera quan sát theo dõi từng độngthái của khách và công nhân (CN). “Luật bất thành văn” ở đây làCN không được tiếp xúc, tiết lộ công việc với khách. Vì vậy, dù đãquen mặt với nhiều CN ở đây, nhưng hỏi chuyện tinh luyện dầu thìhầu như chỉ nhận được những cái lắc đầu. Để có chứng cứ, PVphải ngụy trang để ghi hình các công đoạn.Dầu dừa thô + xút + tinh luyện = dầu không mùiỞ cơ sở Thái Thành có hai khu riêng biệt: khu quậy dầu và khunấu – hút mùi. Khu quậy dầu có 4 bồn lớn, CN phải đi theo mộtcầu thang bằng sắt được hàn từ dưới đất lên đến miệng bồn. Ở phíacuối khu quậy dầu (trông gần giống nhà vệ sinh) có 4 thùng phuyloại 200 lít dùng để pha xút trước 2 ngày dùng quậy dầu, theo CNgiải thích là để cho nguội. “Bỏ xút vào, nước ở phuy nóng nhưnước sôi, vì vậy phải để cho xút nguội mới quậy dầu được”, mộtCN pha xút tiết lộ. Vận chuyển về kho trung chuyển.Trước khi pha xút, những phuy này được bơm gần đầy nước giếng,sau đó CN lấy 4 bao xút (mỗi bao 25 kg) đổ vào phuy rồi lấy gậyđảo đều lên và chờ đến ngày quậy dầu chỉ việc múc xút đổ vào bồndầu.Một buổi sáng đầu tháng 9, vẫn trong vai lái buôn dầu, PV mangbịch mẫu dầu dừa đen sì đến thử. Ở khu quậy dầu, 2 CN gầy nhomđang tất bật với công việc. Một CN xách thùng (loại thùng sơnnước) đến những phuy xút pha sẵn, múc từng ca xút trong phuy đổvào thùng xách đưa cho CN quậy dầu đứng đón ở đầu cầu thang,đổ từ từ vào bồn đang chứa dầu dừa đen mới được bơm lên. Cứnhư vậy, đổ đủ 4 thùng xút, cầu dao điện được đóng lại, lập tứcmô-tơ gắn trên miệng bồn (có gắn cây sắt dài xuống đáy bồn) bắtđầu hoạt động với công việc đảo tung dầu ở trong bồn cho cặn dơlắng xuống đáy bồn. Cứ thế, lần lượt 4 thùng dầu được đổ xút vàođể quậy.Được khoảng 30 phút, CN tắt cầu dao điện để chuyển sang côngđoạn mở van ở đáy bồn xả cặn dầu dơ. “Xả cặn đen từ đáy bồn, khibắt đầu tới màu hơi vàng là đóng van lại tiếp tục quậy lần 2”, mộtCN nói.Ở lần 2, một thùng xút tiếp tục được múc đổ vào bồn dầu rồi quậykhoảng thời gian 30 phút lại tiếp tục ngưng để xả cặn, tương tự lần3 cũng vậy là xong quy trình quậy dầu. Lúc này, dầu dừa đen lắnghết cặn và hoàn toàn biến thành dầu sạch, số dầu này sau đó đượcbơm sang khu lò để nấu sôi và hút mùi, trước khi chiết ra từng can25 kg.Theo điều tra của PV, mỗi phuy nước CN pha với 4 bao xút. Phuynày CN múc được 6 thùng xút đổ lên bồn dầu để quậy (đổ làm 3lần, lần đầu 4 thùng, 2 lần sau mỗi lần 1 thùng). Số lượng dầutrong bồn trước khi quậy là 2 tấn. Như vậy, nhẩm tính cũng ra consố 2 tấn dầu sẽ được quậy với 100 kg xút.Dùng hết 2 tấn xút trong hơn 1 thángĐể lần tìm nguồn gốc xút, cũng như nơi giao sỉ và số lượng xút màcơ sở Thái Thành dùng tinh luyện dầu hằng tháng, PV tiếp tục lầntheo đại lý giao xút cho cơ sở này. Việc này rất mất thời gian bởicứ khoảng hơn một tháng họ mới giao một lần cho cơ sở. Ngàygiao không cố định, mà cứ hết xút thì ông chủ lại liên hệ qua điệnthoại để nhà cung cấp mang tới.Chiều 15.9, CN đẩy cánh cửa lớn màu xanh rộng ra, đủ cho mộtchiếc xe tải đi vào bên trong cơ sở. Sau đó là cảnh CN vội vã vácnhững bao màu trắng xuống chất vào đống xút gần hết. Đoán đâychính là xe giao xút cho cơ sở Thái Thành, PV quyết định bámtheo.Sau khoảng 20 phút, PV đếm thấy CN vác xuống khoảng 80 bao(tổng cộng khoảng 2 tấn) xút, chiếc xe lăn bánh ra cổng. Ra đếnQL1A, xe này chạy thẳng về ngã tư Bà Điểm (Q.Bình Tân) rồidừng lại trước Công ty TNHH TM – DV Trường Minh Phát,chuyên kinh doanh các loại hóa chất phục vụ trong lĩnh vực côngnghiệp.Ngày hôm sau, trong vai người mua hóa chất xử lý nước thải, PVđiện thoại xin làm việc với giám đốc để đặt hàng. Tiếp PV tại nhàriêng (xã Bà Điểm, Hóc Môn), Giám đốc Phạm Tuấn Anh cho biếtkhách hàng thường xuyên là các công ty, doanh nghiệp, cơ sởchuyên ngành dệt, nhuộm, xi, mạ… trong đó có cơ sở dầu TháiThành. “Từ nhiều năm nay, khoảng hơn một tháng công ty tôi lạigiao cho cơ sở dầu Thái Thành 2 tấn xút nhập về từ Indonesia vớigiá 13.500 đồng/kg. Anh mà lấy xút Indonesia ở tại kho, tôi chỉgiao 13.400 đồng/kg”, ông Tuấn Anh cho biết.Từ thông tin của ông Tuấn Anh, có thể khẳng định mỗi tháng cơ sởThái Thành tung ra thị trường cả trăm tấn dầu không mùi được tinhluyện bằng xút. Trong một lần tới chào hàng, tôi dò hỏi một CNcủa cơ sở Thái Thành là có tinh luyện dầu dừa thành trắng tinhđược không thì người này trả lời: “Dễ ợt, mỗi bồn dầu đổ thêmmột thùng xút nữa là trắng tinh nhưng ông chủ chỉ cho đổ 6 thùngvì để dầu hơi vàng vàng mới đẹp”.Qua những câu chuyện các CN ở cơ sở Thái Thành nói với nhau,PV được biết quá trình tinh luyện một bồn khoảng 2 tấn dầu sẽ xảkhoảng 200 kg dầu cặn. Loại dầu này sẽ được bán cho cơ sở làmxà bông với giá 19 ngàn đồng/kg. Dầu thành phẩm, sau khi vậnchuyển đi giao sỉ cho những cơ sở kinh doanh dầu thực vật, cơ sởThái Thành còn vận chuyển hàng trăm can về một căn nhà trênđường Trần Phú (Q.5) để cất giữ. Đây cũng là nhà ở của một trong3 ông chủ cơ sở Thái Thành.Từ những chứng cứ mà PV cung cấp, Cục CSĐT tội phạm về môitrường Bộ Công an chính thức vào cuộc điều tra sai phạm của cơsở tinh luyện dầu Thái Thành… ...