Cần có một cái nhìn đúng đắn về y học dự phòng- cơ sở khoa học của chính sách y tế công cộng trong thời kì mới

Sức khỏe con người không chỉ phụ thuộc vào yếu tố sinh học và di truyền mà còn liên hệ rất mật thiết với môi trường. Con người phải tìm ra cách tiếp cận tối ưu đối với môi trường thiên nhiên, nhằm điều khiển các mâu thuẫn, khai thác hợp lý những yếu tố có lợi, loại trừ hoặc hạn chế những yếu tố bất lợi. Đó chính là nguyên tắc đúng đắn của y học dự phòng với mục đích là làm cho con người sống khỏe, sống lâu, sống có ích. Quan niệm về dự phòng cần đạt tới là một xã hội tiến bộ, dân chủ, công bằng và nhân đạo. Do đó một chính sách dự phòng có hiệu quả phải dựa trên nền tảng của công tác giáo dục, nâng cao dân trí, cải thiện đời sống nhằm làm cho con người có hiểu biết và hành động đúng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cần có một cái nhìn đúng đắn về y học dự phòng- cơ sở khoa học của chính sách y tế công cộng trong thời kì mới | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Caàn coù moät caùch nhìn ñuùng ñaén veà y hoïc döï phoøng - cô sôû khoa hoïc cuûa chính saùch y teá coâng coäng trong thôøi kyø môùi PGS. TS. Leâ Theá Thӵ Thöï Lê ThӃ Söùc khoûe con ngöôøi khoâng chæ phuï thuoäc vaøo yeáu toá sinh hoïc vaø di truyeàn maø coøn lieân heä raát maät thieát vôùi moâi tröôøng. Con ngöôøi phaûi tìm ra caùch tieáp caän toái öu ñoái vôùi moâi tröôøng thieân nhieân, nhaèm ñieàu khieån caùc maâu thuaãn, khai thaùc hôïp lyù nhöõng yeáu toá coù lôïi, loaïi tröø hoaëc haïn cheá nhöõng yeáu toá baát lôïi. Ñoù chính laø nguyeân taéc ñuùng ñaén cuûa y hoïc döï phoøng vôùi muïc ñích laø laøm cho con ngöôøi soáng khoûe, soáng laâu, soáng coù ích. Quan nieäm veà döï phoøng caàn ñaït tôùi laø moät xaõ hoäi tieán boä, daân chuû, coâng baèng vaø nhaân ñaïo. Do ñoù moät chính saùch döï phoøng coù hieäu quaû phaûi döïa treân neàn taûng cuûa coâng taùc giaùo duïc, naâng cao daân trí, caûi thieän ñôøi soáng nhaèm laøm cho con ngöôøi coù hieåu bieát vaø haønh ñoäng ñuùng. Human health is not only dependent on biological and hereditary factors but also closely related to the environment. Human being should maximise their approaches to the natural environment in order to control contradictions, to exploite advantageous factors logically, and to eliminate or restrict disadvantageous factors. That is the sensible principle of preventive medicine with the aim to help human being enjoy a healthier, longer and more productive life. The ultimate goal for prevention perspective is a progressive, democratic, fair and humanitarian society. Therefore, an effective policy on prevention should be based on education, raising people's literacy, improving living conditions with a view to make people be knowledgeable and have the right action. Coù hai höôùng tieáp caän môùi veà söùc khoûe ñöôïc ñaët ra laø: - Caàn coù nhöõng ñònh höôùng veà sinh hoïc vaø di truyeàn ñeå tìm ra nhöõng bí aån cuûa söï soáng, nghieân cöùu veà con ngöôøi vôùi tö caùch laø moät ñôn vò soáng. - Ñònh höôùng toång hôïp taát caû caùc yeáu toá: Taâm sinh lyù, xaõ hoäi, kinh teá, daân soá… caáu taïo neân nhaân caùch cuûa con ngöôøi trong xaõ hoäi, ñònh höôùng xoay quanh caùc vaán ñeà y teá coâng coäng vaø y hoïc coäng ñoàng. Caû hai ñònh höôùng treân khoâng heà maâu thuaãn vôùi nhau vaø boå sung cho nhau, raát caàn thieát cho nhöõng tieán boä cuûa y hoïc ñeå taïo ra caùc keát quaû cuoái cuøng cho caùc nhaø khoa hoïc veà con ngöôøi moät caùch chính xaùc hôn. Khaùi nieäm döï phoøng trong y hoïc ngaøy nay phaûi ñöôïc xem nhö laø moät taäp hôïp caùc bieän phaùp nhaèm traùnh vaø giaûm thieåu nhöõng soá löôïng vaø möùc ñoä traàm troïng höôùng vaøo söï thaêng tieán söùc khoûe caù nhaân vaø coäng ñoàng nhaèm: - Ñaûm baûo söùc soáng veà theå chaát, tinh thaàn vaø 8 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 11.2004, Soá 2 (2) taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho söï phaùt trieån nhöõng khaû naêng sinh toàn cuûa töøng caù nhaân bao goàm oùc saùng taïo, öôùc voïng, höôûng thuï, moái lieân heä tích cöïc vôùi ngoaïi caûnh. - Giaûm bôùt nhöõng ñe doïa ñeø naëng leân con ngöôøi do aûnh höôûng cuûa ngoaïi caûnh, taâm lyù xaõ hoäi nhaèm duy trì caùc maâu thuaãn ôû möùc ñoä maø con ngöôøi coù theå ñieàu chænh ñöôïc nhöng khoâng laøm giaûm ñi nhöõng khaû naêng soáng cuûa noù nhôø vaøo tieàm löïc cuûa coäng ñoàng xaõ hoäi. Quan nieäm môùi naøy ñoøi hoûi söï quan taâm ñuùng möùc ñeán caùc yeáu toá sau ñaây: 1. Ñieàu khieån khaû naêng soáng cuûa caùc caù theå: Quaù trình soáng cuûa moät con ngöôøi bao goàm: Sinh-Laõo-Beänh-Töû. Vieäc baûo ñaûm, duy trì vaø giöõ gìn söùc khoûe con ngöôøi phuï thuoäc vaøo caû quaù trình aáy. Laøm cho con ngöôøi coù theå soáng khoûe vaø soáng laâu laø muïc ñích cuûa chuùng ta bôûi vì chuùng ta khoâng theå loaïi boû ñöôïc ñònh meänh” cuoái cuøng laø söï cheát. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Ñöôïc trang bò ngay töø ñaàu nhöõng yeáu toá di truyeàn, con ngöôøi chòu aûnh höôûng bôûi moät chuoãi caùc yeáu toá ngoaïi caûnh ñoâi khi coù lôïi nhöng thöôøng laø luoân luoân bò taán coâng, laøm hao moøn daàn khaû naêng thích öùng, ñaåy nhanh quaù trình giaø nua vaø ñöa ñeán söï xuaát hieän beänh taät. Quaù trình söùc khoûe vaø baûo veä söùc khoûe laø lòch söû cuûa quaù trình ñaáu tranh choáng laïi nhöõng aûnh höôûng choàng chaát vaø ña daïng, cuõng laø quaù trình quan troïng nhaát cuûa con ngöôøi cuøng tham gia vaøo coâng vieäc quaûn lyù ñaày ñuû khoaûng thôøi gian soáng cuûa moãi caù nhaân. 2. Döï phoøng vaø y hoïc Söùc khoûe vaø döï phoøng nhö ñaõ ñöôïc ñònh nghóa lieân quan ñeán daân soá. Noù vöôït qua taàm thích nghi cuûa ngaønh y teá ñaëc bieät laø lónh vöïc laâm saøng vaø ñieàu trò. Moät chính saùch döï phoøng coù hieäu quaû caàn phaûi döïa treân neàn taûng cô baûn cuûa coâng taùc giaùo duïc, naâng cao daân trí caûi thieän ñôøi soáng, thay ñoåi phong tuïc taäp quaùn, loøng tin v ...