Cao huyết áp còn gọi là tăng huyết áp và khái niệm thường dùng trong dân chúng là bệnh tăng xông (tension). Đây là bệnh lý thuờng gặp trong cộng đồng và gia tăng theo tuổi, chiếm 8-12% dân số. Một số yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ cao huyết áp như tiểu đường, thuốc lá, tăng lipid máu, di truyền. Cao huyết áp là bệnh lý gây tử vong và di chứng thần kinh nặng nề như liệt nửa người, hôn mê với đời sống thực vật, đồng thời có thể thúc đẩy suy tim,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cao huyết áp - Căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi Cao huyết áp - Căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi Cao huyết áp còn gọi là tăng huyết áp và khái niệm thường dùng trongdân chúng là bệnh tăng xông (tension). Đây là bệnh lý thuờng gặp trongcộng đồng và gia tăng theo tuổi, chiếm 8-12% dân số. Một số yếu tố nguy cơlàm gia tăng nguy cơ cao huyết áp như tiểu đường, thuốc lá, tăng lipid máu,di truyền. Cao huyết áp là bệnh lý gây tử vong và di chứng thần kinh nặng nềnhư liệt nửa người, hôn mê với đời sống thực vật, đồng thời có thể thúc đẩysuy tim, thiếu máu cơ tim làm ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sống (khôngcảm thấy khoẻ khoắn, mất khả năng lao động) và gia tăng khả năng tử vong.Do đó điều trị huyết áp cao là vấn đề cần lưu ý trong cộng đồng vì nhữnghậu quả to lớn của nó. Vì sao bị cao huyết áp Cao huyết áp (CHA) hiện là bệnh mãn tính phổ biến nhất trong cộngđồng. Nguyên nhân chưa được biết rõ, tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằngchứng cho thấy yếu tố môi trường (dinh dưỡng, lối sống) kết hợp với yếu tốdi truyền là nguyên nhân chính gây ra bệnh này. Các nghiên cứu dịch tễ học cho thấy, rõ ràng môi trường có vai trò tolớn, vì ở một số cộng đồng không có vấn đề CHA, nhưng nếu cộng đồng đóthay đổi lối sống, cách ăn uống, CHA có thể tăng cao với tỉ lệ tới 30% dânchúng. Cùng trong môi trường sống bất lợi đó, không phải ai cũng bị CHAmà chỉ có những người có yếu tố di truyền (genotype) bị mắc mà thôi.Ngược lại, ở những cộng đồng sống bằng săn bắn, hái lượm có lượngsodium (Na+) tiêu thụ thấp và lượng potassium (K+)tiêu thụ cao trong khẩuphần ăn thì không có CHA. Các nghiên cứu cũng cho thấy, một số người, với một sự bất thườngnào đó của genotype (mà hiện nay chưa xác định), khi tiếp xúc với chế độ ăncó lượng Sodium (Na+) cao, lượng potassium (K+) thấp, với những thay đổitrong lối sống như stress, uống rượu, mập phì… dẫn đến tăng huyết áp. Các bất thường về gene có thể liên quan đến việc tổn thương hệ thốngkiểm soát thải NaCl hoặc là sự khiếm khuyết của thận trong khả năng thảiNa+. Như vậy, CHA được gọi là vô căn (Essential hypertention) nhưng thựcra cũng có nguyên nhân, đó là sự thay đổi chế độ ăn, lối sống ở những ngườicó yếu tố gen nhạy cảm CHA. Vấn đề thách thức trong thời gian tới là xácđịnh được các đối tượng này, để tác động vào chế độ ăn và lối sống, để bảovệ họ phòng ngừa việc xuất hiện CHA ở họ. Làm sao biết mình bị cao huyết áp Cao huyết áp đã được gọi là “Kẻ giết người thầm lặng”. Khoảng 20-30% dân chúng bị bệnh này, mà phần lớn không biết vì bệnh thường khôngcó triệu chứng, chỉ được phát hiện khi đã bị tai biến mạch não, đau tim, suythận, tức là đã trễ. Những triệu chứng ban đầu có thể là: nhức đầu vùng ót hay vùng trán,chóng mặt, hay mệt, yếu liệt tay chân vài giây đến vài phút, chảy máu cam… Nhưng tốt nhất, để biết chắc chắn mình có bị CHA hay không, ta phải đohuyết áp. Cách đo: Đo huyết áp ít nhất 2-3 lần trong tình trạng nghỉ ngơi ổnđịnh, tư thế ngồi, băng đo ngang vị trí tim, lấy giá trị trung b ình giữa nhữnglần đo đó. Liệu pháp điều trị huyết áp cao Nếu biết sắp xếp sinh hoạt khoa học trong ngày thì tình trạng caohuyết áp sẽ nhẹ đi. Bởi, cách sinh hoạt, ăn uống hỗ trợ rất nhiều trong điềutrị bệnh này. Dưới đây là những liệu pháp sinh hoạt hỗ trợ trong điều trị caohuyết áp. Về sinh hoạt Buổi sáng, khi tỉnh dậy không nên vội rời khỏi giường, hãy nằm trêngiường cử động chân tay, đầu, cổ cho cơ bắp, mạch máu toàn thân hoạt độngbình thường, thư giãn, nhằm thích ứng với sự thay đổi của tư thế cơ thể khirời khỏi giường, tránh được tình trạng váng đầu chóng mặt do mất thăngbằng đột ngột sau những giờ nằm tĩnh trên giường. Sau đó từ từ ngồi dậy, rồimới ra khỏi giường vận động. Làm như vậy tránh huyết áp bị dao động. Nên rửa mặt và súc miệng bằng nước ấm (30 - 35oC). Nếu nước nóngquá hay quá lạnh đều gây kích thích phần cảm thụ của da, làm co giãn mạchmáu xung quanh, dẫn tới ảnh hưởng huyết áp. Khi súc miệng xong nên uống một cốc nước ấm, sẽ có tác dụng “rửa”dạ dày, ruột, vừa làm loãng máu, giảm độ đậm đặc của huyết dịch, tuần hoànmáu được thông suốt hơn. Việc tập thể dục buổi sáng ở người cao huyết ápkhông nên vận động mạnh, chỉ nên đi bộ, thể dục mềm dẻo, hoặc tập tháicực quyền… để giúp tăng cường được khả năng co giãn của mạch máu, cólợi cho việc điều hòa huyết áp. Việc quan hệ tình dục vợ chồng ở người huyết áp cao cần hài hòa, nhẹnhàng, tránh gấp gáp, quá độ sẽ làm ảnh hưởng đến huyết áp, dễ dẫn tới taibiến mạch máu não. Mỗi tuần chỉ nên quan hệ 1 lần. Nên tạo cho mình giấcngủ ngon. Hạn chế thức quá khuya; trước khi đi ngủ nên ngâm chân vàonước ấm, rồi xoa bóp hai chân để thúc đẩy tuần hoàn máu. Ngoài ra, cần hạn chế những nơi đông người; giữ cho tinh thần thưthái, tình cảm ít xúc động. Người xưa đã ...