CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN HÔ HẤP

Ngưng tim ngưng thở là tình trạng không còn tuần hoàn và hô hấp hiệu quả. Ngừng tuần hoàn có thể do rung thất, vô tâm thu hay phân ly điện cơ. Tùy nguyên nhân, ngừng tuần hoàn có thể xảy ra trước hay sau ngưng hô hấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN HÔ HẤP CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN HÔ HẤP Ngưng tim ngưng thở là tình trạng không còn tuần hoàn và hô h ấp hiệu quả. Ngừng tuần hoàn có th ể do rung thất, vô tâm thu hay phân ly điện cơ. Tùy nguyênnhân, ngừng tuần ho àn có thể xảy ra trư ớc hay sau ngưng hô hấp. Vài p hút sau khi ngừng tuần hoàn -hô hấp, tế bào não sẽ bị tổn thương không hồiphục. Vì vậy sau khi xác định chẩn đoán, phải tiến h ành cấp cứu. Cấp cứu ngừng timn gừng thở (Cardiopulmonary resuscitation - CPR) nhằm mục đích cung cấp cho bệnhnhân tu ần ho àn nhân tạo, hô hấp nhân tạo và phục hồi tuần hoàn có hiệu quả. Tùy theo phương tiện và trình độ của người cấp cứu, người ta chia thành hồi sứccấp cứu ngưng tuần hoàn hô hấp căn bản (Basic Life Support - BLS) để duy trìtưới máu não cho đến khi có hồi sức ngừng tuần hoàn hô hấp mức cao (AdvancedCardiac Life Support-ACLS). Để cung cấp tuần ho àn nhân tạo và phục hồi tuần ho àn có hiệu quả, người ta dùngphương pháp xoa bóp tim ngoài lồng ngực, sốc điện và thuốc vận mạch, thuốc chốngloạn nhịp. Để phục hồi hô hấp nhân tạo, người ta dùng phương pháp hô hấp qua miệng hayqua mũi, nhưng tốt nhất là đ ặt nội khí quản bóp bóng giúp thở. 1I. CH ẨN ĐOÁN NGỪNG TIM A. Chẩn đoán: Trong vòng 15 giây, làm nhanh các động tác chẩn đoán sau:1 . Mất tri giác: lay gọi bệnh nhân không có đ áp ứng.2 . Ngừng thở: quan sát di động ngực bụng, kề má vào mũi bệnh nhân để nghe h ơi thở3 . Ngưng tim: mất mạch cổ hay mạch bẹn, mạch nách (nếu là trẻ nhũ nhi). Nếu bệnh nhân đang theo dõi ECG liên tục, ECG ngay khi ngưng tim sẽ ghi nhận: Vô tâm thu: ECG là một đường thẳng- Rung thất- Nhịp chậm với phức bộ QRS d ãn rộng- Nhịp nhanh thất.- Trong một số tình huống lâm sàng, tụt huyết áp nặng hay không đo được huyết áp,m ất đột ngột tín hiệu của máy đo độ bảo hòa oxy qua mạch nẩy và thán đồ là dấu hiệucủa ngừng tim ngay cả khi vẫn còn ECG (phân ly điện cơ = pulseless electricalactivity). Thán đồ rất có ích để xác định vị trí ống nội khí quản và đánh giá hiệu quả của xoabóp tim ngoài lồng ngực trong lúc cấp cứu. 2 B. Nguyên nhân: Ngừng tim có thể tiên phát do bệnh lý của tim hay phổi hoặc thứ phát do rối loạnchuyển hóa và các tình trạng bệnh lý sau: Thiếu oxy máu- Toan máu nặng- Tăng / hạ kali máu nặng- Giảm thể tích tuần ho àn nặng- Hạ thân nhiệt nặng- Ngộ độc thuốc, phản ứng thuốc- Chẹn tim cấp (cardiac tamponad e)- Tràn khí màng phổi ép (tension pneumothorax)- Tắc động mạch vành gây nhồi máu cơ tim- Thuyên tắc động mạch phổi nặng-II. HỒI SỨC NGỪNG TUẦN HO ÀN HÔ HẤP CĂN BẢN Khi một bệnh nhân mất tri giác đột ngột, phải nghĩ ngay đến ngừng tim. Người đềutiên thấy sự việc phải gọi người đến giúp và tiến h ành đánh giá bệnh nhân. Khi đã xác 3đ ịnh ngừng tim, tiến hành cấp cứu theo ABC (kiểm soát đường thở, thông khí, tuầnhoàn ABC = Airway - Breathing - Circulation). A. K iểm soát đường thở: Đường thở được đánh giá bằng cách quan sát và nghetiếng thở. Nếu đường thở bị tắc ngh ẽn, làm thủ thuật ngửa đầu, nâng h àm để mở thôngđường thở (hay đặt canule miệng -hầu hay mũi-h ầu). B. Nếu không có tự thở, bắt đầu làm hô hấp nhân tạo (hay bóp bóng -mặt nạ vớio xy 100%). Thổi miệng qua miệng hai lần sau đó 12 lần /phút. C. Xoa bóp tim ngoài lồng ngực: Đánh giá tuần ho àn b ằng cách sờ mạch cảnhtrong 5 -10 giây, nếu không có mạch, tiến hành xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Bệnhnhân nằm trên n ền cứng. Bắt đầu với một cú đấm mạnh trên lồng ngực (có th ể hiệuquả trong bloc nhĩ thất kịch phát, nhịp nhanh thất). Người thực hiện quì gối ngangmức bệnh nhân, hai b àn tay chồng lên nhau, lòng bàn tay tì vào nửa dưới của xươngức, vai ở trên người bệnh nhân, khuỷu tay thẳng, nhấn xương ức xuống khoảng 4-5cm. Nếu không có ống nội khí quản th ì xen kẽ 15 lần nhấn ngực với 2 lần thông khímỗi phút (dù một hay hai người cấp cứu đều như nhau). Sau khi đ ặt ống nội khí quản,xoa bóp tim ngoài lồng ngực với tần số 100 lần/phút và thông khí 15 lần/phút. Hiệu quả của hồi sức được đánh giá là xu ất hiện thán đồ, tim đập lại có hiệu quả.Hiện nay, cơ chế tái lập tuần hoàn hiệu quả khi xoa bóp tim ngoài lồng ngực còn bàncãi (cơ ch ế bơm lồng ngực hơn là cơ chế ép các buồng tim) 4III. HỒI SỨC CẤP CỨU NGỪNG TUẦN HOÀN HÔ HẤP MỨC CAO Hồi sức cấp cứu ngừng tuần hoàn hô hấp mức cao là điều trị hỗ trợ nh ưng khôngthay thế hồi sức cấp cứu căn bản. Hồi sức cấp cứu mức cao bao gồm: đặt ống nội khíquản, sốc điện, thuốc. Hồi sức cấp cứu căn bản rất cần thiết để duy trì tư ới máu chocác cơ quan sinh tồn và đưa thuốc vào vòng tuần hoàn.1 . Đặt ống nội ...