Cập nhật chẩn đoán và điều trị ung thư dạ dày sớm 2015

Tiên lượng của ung thư dạ dày tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, do đó chẩn đoán sớm, khi còn có thể điều trị tiệt căn có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Để chẩn đoán chính xác ung thư dạ dày sớm, cần có những hiểu biết căn bản về hình ảnh nội soi ánh sáng trắng, ánh sáng phổ màu tăng cường, nội soi nhuộm màu, nội soi phóng đại, siêu âm nội soi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cập nhật chẩn đoán và điều trị ung thư dạ dày sớm 2015tổng quan:CẬP NHẬT CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊUNG THƯ DẠ DÀY SỚM 2015Tổng hợp và dịch: Trần Văn Huy, Trần Quang TrungTrường Đại học Y Dược HuếTóm tắtTiên lượng của ung thư dạ dày tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, do đó chẩn đoán sớm, khi còn có thểđiều trị tiệt căn có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Để chẩn đoán chính xác ung thư dạ dày sớm, cần cónhững hiểu biết căn bản về hình ảnh nội soi ánh sáng trắng, ánh sáng phổ màu tăng cường, nội soi nhuộmmàu, nội soi phóng đại, siêu âm nội soi. Và quan trọng là bệnh nhân phải được nội soi sớm, một thốngkê về kết quả nội soi sàng lọc trên 40.000 bệnh nhân công bố đầu 2015 cho thấy nội soi sàng lọc giúpphát hiện nhiều trường hợp có tổn thương tiền ung thư và ung thư dạ dày sớm. Điều trị ung thư dạ dàysớm bằng các thủ thuật nội soi xâm nhập tối thiểu đã trở thành phương pháp có rất nhiều ưu việt. Bên cạnh kỹthuật cắt hớt niêm mạc qua nội soi (EMR) thì kỹ thuật mới là phẫu tích dưới niêm mạc qua nội soi (ESD)gần đây đã được triển khai, nhân rộng ở nhiều trung tâm trên thế giới. Thời gian qua, thực sự chiến lượctriển khai ESD đã được đẩy mạnh, nhiều phương tiện, dụng cụ đã được phát triển, chỉ định cũng đượcmở rộng hơn và ngày càng có nhiều báo cáo về tính an toàn và kết quả theo dõi lâu dài. Ngoài ra, ngườita cũng đã triển khai các phương pháp điều trị phối hợp giữa nội soi và ngoại tiêu hóa. Rõ ràng rằng, sốbệnh nhân được làm ESD sẽ ngày một tăng và với sự phát triển không ngừng của các kỹ thuật nội soi,không những tiên lượng của bệnh nhân ung thư dạ dày sẽ cải thiện đáng kể mà chất lượng sống sau điềutrị của họ cũng được đảm bảo gần như bình thường.Từ khóa: Ung thư dạ dày, ung thư dạ dày sớm, nội soi, chẩn đoánSummaryUPDATE ON THE DIAGNOSIS AND MANAGEMENT OF EARLY GASTRIC CANCERTran Van Huy, Tran Quang TrungHue University of Medicine and PharmacyThe prognosis of gastric cancer depends principally upon an early diagnosis. An early and accuratediagnosis of gastric cancer needs some basic knowledges about the endoscopic characteristics of white lightendoscopy, chromoendoscopy, magnified endoscopy, FICE and NBI…A strategy of screening is also a keyfactor for early diagnosis. The treatment of early gastric cancer by endoscopy techniques have showed moreand more advantages. Beside of EMR, the technique of ESD is now applied more widely and lead to a verygood prognosis and nearly a curative treatment for the patients with early gastric cancer.Key words: Gastric cancer, early gastric cancer, endoscopy, diagnosis1. GIỚI THIỆUMặc dù cả tỉ lệ mắc và tử vong của ung thư dạdày đang có xu hướng giảm, bệnh lí này vẫn cònlà một trong những nguyên nhân gây tử vong doung thư hàng đầu trên toàn cầu [1, 2]. Tỉ lệ ung thưdạ dày khác nhau giữa các khu vực, vùng ĐôngÁ, gồm Nhật Bản và Hàn Quốc có tỉ lệ cao hơnhẳn các nước Tây phương. Ở Nhật Bản, kể từ saukhi chương trình sàng lọc ung thư dạ dày bằngchụp đối quang kép dùng barit, rồi sau đó là sựphát triển của nội soi, ung thư dạ dày đã được chẩnđoán sớm, từ khi chưa có triệu chứng lâm sàng với- Địa chỉ liên hệ: Trần Văn Huy, email: bstranvanhuy@gmail.com- Ngày nhận bài: 28/12/2014 * Ngày đồng ý đăng: 5/1/2015 * Ngày xuất bản: 10/1/2015Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 245tỉ lệ ngày càng cao [3]. Hiện nay, có tới khoảngmột nửa số ca ung thư dạ dày ở quốc gia này đượcđiều trị ở giai đoạn sớm [4].Ngược lại, ở phương Tây, ung thư dạ dày vẫncòn thường được chẩn đoán muộn, dẫn đến tiênlượng xấu. Tiên lượng phụ thuộc vào giai đoạnbệnh được chẩn đoán và chỉ có loại bỏ khối u hoàntoàn mới điều trị được.Kết quả sống 5 năm với tỉ lệ trên 90% sau điềutrị ở cả phương Tây và Nhật Bản sau điều trị ung thưdạ dày sớm cho thấy vai trò quan trọng của việc pháthiện tổn thương càng sớm càng tốt [5,6]. Hơn nữa,cùng với việc nâng cao tỉ lệ chẩn đoán ung thư dạdày sớm ở Nhật Bản là sự mở rộng của các phươngpháp điều trị xâm nhập tối thiểu qua nội soi đườngmiệng như cắt hớt niêm mạc (EMR), sau đó là phẫutích dưới niêm mạc (ESD). Phương pháp này đượcsự đồng thuận của đông đảo các nhà nội soi tiêu hóa,kể cả ở phương Tây và nâng số ca ung thư dạ dàyđược điều trị qua nội soi đường miệng tăng lên rấtnhanh [7, 8]. Bài tổng quan này nhằm nhìn nhận lại,cập nhật thêm các vấn đề hiện tại trong chẩn đoán,điều trị của ung thư dạ dày sớm và đề cập một sốhướng phát triển trong tương lai.2. PHÂN LOẠI UNG THƯ DẠ DÀY SỚMUng thư dạ dày sớm được định nghĩa là tổnthương ác tính còn khu trú ở lớp niêm mạc hoặc dướiniêm mạc của dạ dày, không tính đến tình trạng dicăn hạch bạch huyết [9]. Phân loại ung thư dạ dàyvề mặt đại thể của Nhật Bản được sử dụng rộng rãi,chia ung thư dạ dày sớm làm 3 típ chính (0-I, 0-II, và0-III), trong đó 0-II được chia nhỏ thành 3 dưới típ(0-IIa, 0-IIb và 0-IIc) (Hình 1 và 2)Típ 0-ITíp 0-IIaTíp 0-IIbTíp 0-IIcTíp 0-IIIHình 1. Phân loại đại thể ung thư dạ dày sớmHình 2. Minh họa phân loại ung thư sớm: (a) típ 0-I (dạng polyp); (b) típ 0-IIa (dạng lồi nhẹ);(c) típ 0-IIb (dạng dẹt); (d) típ 0-IIc (dạng trợt lõm); (e) type-III (dạng loét nông).6Tạp chí Y Dược học - Trường Đại học Y Dược Huế - Số 24Típ ung thư dạ dày sớm thường gặp nhất là:0-IIc [10]. Nếu có hai dạng tổn thương phối hợpthì dạng nào chiếm chủ yếu sẽ được ghi trước. Tạihội thảo Quốc tế tổ chức ở Pari năm 2002, cácchuyên gia đã đưa ra phân loại Pari, dựa trên phânloại của Nhật Bản, thống nhất về phân loại ung thưbề mặt ống tiêu hóa [11].Mặc dù ung thư là chẩn đoán mô học, nhưngchưa có sự chuẩn hóa và thống nhất giữa các nhàgiải phẫu bệnh Nhật Bản và phương Tây [12]. Ởcác nước Âu, Mỹ, ung thư được xác định khi khốiu đã xâm nhập ít nhất là sâu quá lớp màng đáy,đến lớp cơ niêm hoặc dưới niêm mạc. Trong khiđó, ở Nhật Bản, chẩn đoán ung thư dựa vào sự bấtthường tế bào và cấu trúc mô học, không kể độxâm lấn. Mặc dù sự chưa nhất quán này đã giảmđi sau khi có phân loại Vi ...