Cấu trúc địa chất thủy văn tại vùng cửa sông Hậu, khu vực Tây Nam Bộ, Việt Nam

Bài viết Cấu trúc địa chất thủy văn tại vùng cửa sông Hậu, khu vực Tây Nam Bộ, Việt Nam trình bày các nội dung: Khái quát và nguyên tắc phân vùng cấu trúc địa chất thủy văn; Phương pháp xác định cấu trúc địa chất thủy văn; Phân tích cấu trúc địa chất thủy văn khu vực cửa sông Hậu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cấu trúc địa chất thủy văn tại vùng cửa sông Hậu, khu vực Tây Nam Bộ, Việt Nam . 257 CẤU TRÚC ỊA CHẤT THỦY VĂN TẠI V NG CỬA SÔNG HẬU, HU VỰC TÂY NAM BỘ, VIỆT NAM Trần Vũ Long1,*, Nguyễn Hữu Mạnh2, Hoàng ại Phú 3, Vũ Thu Hiền1 1 Trường Đại học Mỏ - Địa chất, 2Trường Đại học Xây dựng Hà Nội 3 Liên oàn Quy hoạch và iều tra TNN Miền Bắc * Tác giả chịu trách nhiệm: tranvulong@humg.edu.vnTó tắt Các hiện t ợng xói lở và bồi tụ bờ liên quan m t thiết với các quá trình biến đổi dòng chảy vàđới bờ vùng cửa sông ven biển. Vùng cửa sông H u, khu v c Tây Nam Bộ là khu v c đã và đ ngdiễn ra các hiện t ợng xói lở và bồi tụ phức tạp tại đồng bằng Sông Mekong. Các hiện t ợng này làkết quả t ơng tác khá ph c tạp giữa nhiều yếu tố thủy thạch động l c. Một trong những yếu tố liênqu n đến nội sinh của là cấu tr c địa chất thủy văn của khu v c. Cấu tr c địa chất thủy văn đ ợcph n t ch, đánh giá d a trên thống kê, tổng hợp các tài liệu từ 31 cột địa tầng l khoan và các tài liệuli n qu n ối với m i l kho n, các đoạn chiều sâu kho n đ ợc phân tích và phân chia thành từngnhóm lớp theo thành phần thạch học, tr t t trầm tích và theo kinh nghiệm hiểu biết về địa chất - địachất thủy văn khu v c, từ đ xác định vị trí tiếp x c ngăn cách giữa các tầng chứ n ớc - cách n ớctrên từng cột địa tầng l khoan. Kết quả của việc này là mô hình cấu trúc 3D khu v c nghiên cứu vàcác m t cắt liên quan. Từ kết quả này là cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo liên quan tới quan hệ củadòng chảy và đới bờ vùng cửa sông và các yếu tố địa chất thủy văn.Từ khóa: biến ổi dòng chảy và ới bờ; cửa sông Hậu, vùng Tây Nam Bộ; t ng ch a nước Holocen; cấu trúc ịa chất thủy văn.1. ặt vấn đề Trong nghiên cứu biến đổi dòng chảy và đới bờ thì hiện t ợng chủ yếu diễn ra là xói lở vàbồi tụ. Hiện t ợng này là kết quả t ơng tác các quá tr nh phức tạp giữa các yếu tố thủy thạchđộng l c do các tác động nội sinh, ngoại sinh và nhân sinh. Trong các yếu tố thủy thạch độngl c, thì các yếu tố li n qu n đến nội sinh là các yếu tố địa chất thủy văn - địa chất công trình( CTV- CCT) c v i trò qu n trọng trong s biến đổi dòng chảy và đới bờ. Trong đ , yếu tốcấu tr c CTV khu v c cửa sông ven biển có ảnh h ởng t ơng h với các hiện t ợng xói lở vàbồi tụ. Cấu tr c CTV khu v c đ ợc quyết định bởi đ c điểm địa tầng, thành phần thạch họcc ng nh ph n ố của chúng trong không gian. Từ “cấu tr c” xuất phát từ tiếng L tinh để phản ánh cấu tạo, s phân bố và mối quan hệ qualại. Vì v y, cấu tr c địa chất thủy văn phải thể hiện đ ợc s phân bố không gian củ n ớc d ớiđất và mối quan hệ qua lại của chúng với môi tr ờng xung quanh. Nói một cách khác, cấu trúcđịa chất thủy văn phản ánh quy lu t phân bố củ n ớc d ới đất.2 V ng nghiên ứu Vùng cửa sông H u là một trong những cử ch nh đổ ra Biển ông củ sông Me Kông Nơiđ y sông H u tách thành 2 nhánh chảy vòng qua Cù lao Dung và chảy ra biển. Vùng cửa sôngH u c điều kiện kênh rạch rất phát triển với đ ờng bờ biển dài và có tiềm năng kh i thác nuôitrồng thủy - hải sản công nghiệp và bán công nghiệp. Khu v c bãi bồi ven biển tại đ y c diệntích rất rộng tới hơn 6 ha với tiềm năng rất lớn. Tại khu v c này, rừng ng p m n c ng pháttriển với diện tích bao phủ lớn. Những năm gần đ y, hiện t ợng sạt lở bờ sông, bờ biển do ảnhh ởng của nhiều yếu tố diễn ra rất mạnh mẽ. Nguyên nhân tr c tiếp chủ yếu là do s biến độngmạnh của dòng chảy trên sông. Khu v c này là khu v c có chế độ thủy - hải văn rất phức tạp. ồng thời với đ là do l ợng n ớc và phù sa trên hệ thống sông Mê Kông giảm mạnh vớinguyên nhân từ các đ p thủy điện tr n th ợng l u ở Trung Quốc và Campuchia. Yếu tố cấu trúc CTV khu v c này c ng m ng t nh chất quyết định đến các hoạt động xói lở và bồi tụ tại đ y2583. h i niệ và nguyên tắ ph n v ng ấu trú địa hất thủy văn Hiện n y c h i khuynh h ớng chính về phân loại các phân vị cấu tr c địa chất thủy vănCách phân loại thứ nhất đ c tr ng cho cấu trúc bên ngoài mà cụ thể là mối quan hệ qua lại vềkhông gian củ n ớc d ới đất với môi tr ờng xung quanh. Cách phân loại thứ h i đề c p đến cấutrúc bên trong, nói cách khác là s phân bố củ n ớc ở trong một hệ thống địa chất thủy văn Khu v c nghiên cứu t p trung Hình 1. V trí các khu vực nghiên c u. A. Phân loại theo cấu trúc bên ngoài: Các chỉ ti u đ ợc sử dụng để phân loại gồm: độ kín,độ dòng chảy và độ rửa trôi. - Theo mức độ kín có thể chia cấu tr c địa chất thủy văn thành: k n, nửa kín, hở. - Theo mức độ dòng chảy có các cấu tr c địa chất ...