Cấu trúc vốn hài hòa giữa doanh nghiệp và cổ đông

Doanh nghiệp trong tiến trình phát triển sẽ không ngừng tăng vốn để đáp ứng nhu cầu kinh doanh của mỗi giai đoạn: phát triển thị phần, đầu tư mở rộng, đổi mới công nghệ… Tất cả những hoạt động đều có liên quan tới tài chính doanh nghiệp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cấu trúc vốn hài hòa giữa doanh nghiệp và cổ đôngCấu trúc vốn hài hòa giữa doanhnghiệp và cổ đôngDoanh nghiệp trong tiến trình phát triển sẽ không ngừngtăng vốn để đáp ứng nhu cầu kinh doanh của mỗi giai đoạn:phát triển thị phần, đầu tư mở rộng, đổi mới công nghệ… Tấtcả những hoạt động đều có liên quan tới tài chính doanhnghiệp.TS. Đinh Thế Hiển- Viện Trưởng Viện NC Tin học và Kinh tế ứngdụng (IIB)Việc huy động vốn từ nguồn vay nợ sẽ mang lại hiệu quả caonhất về chi phí sử dụng vốn, vì các dự án đầu tư triển khai hiệuquả sẽ giúp gia tăng lợi nhuận nhanh hơn phần vốn chủ sử hữu(tức là ROE và EPS đều gia tăng mạnh mẽ) và là cơ sở quantrọng nhất để giá cổ phiếu tăng. Tuy nhiên, việc vay nợ quá mứcsẽ đưa doanh nghiệp vào tình trạng nguy hiểm, mất cân đối vềvốn. Với những doanh nghiệp có nhu cầu tăng trưởng cao thìtăng vốn chủ sở hữu là điều cần thiết để đảm bảo phát triển bềnvững. Nguyên lý việc tăng trưởng cần đảm bảo phương trìnhphát triển bền vững như sau: Tỉ lệ tăng trưởng vững chắc g*= Tỷlệ lợi nhuận giữ lại x ROE. Ví dụ trong năm 2009 doanh nghiệpcó lợi nhuận sau thuế là 20 tỷ đồng, đạt tỷ suất lợi nhuận trên vốnlà 20%, tỷ lệ lợi nhuận giữ lại là 50%, thì g* năm 2010 vàokhoảng 10% (= 50% x 20%). Như vậy, nếu các doanh nghiệpmuốn phát triển vượt khả năng tích lũy lợi nhuận mà vẫn đạt antoàn về tài chính, ví dụ năm 2010 kế hoạch tăng doanh thu là20%, thì doanh nghiệp cần giữ lại toàn bộ lợi nhuận (g*= 100% x20% = 20%) phải huy động thêm vốn cổ phần tương ứng với sốtiền 10 tỷ đồng bằng với 50% lợi nhuận giữ lại.Nếu đứng về yêu cầu tái cấu trúc vốn cho đầu tư phát triển thìviệc huy động vốn CP là rất tốt, vì doanh nghiệp ít bị áp lực trả lãivà nợ vay, cho phép thực hiện các chiến lược đầu tư dài hạn,nâng cao công nghệ, đổi mới sản phẩm – vốn là nền tảng để tạora lợi nhuận lớn trong tương lai. Tuy nhiên, việc huy động vốn CPquá mạnh mà không dựa trên nhu cầu và tiến độ đầu tư sẽ làmsuy yếu khả năng sinh lời của cổ phiếu, con dường dẫn đến khảnăng suy giảm giá CP.Trong giai đoạn qua, nhiều công ty không chú ý nhiều đến mốiquan hệ giữa lợi ích phát triển công ty và lợi ích cổ đông. Phầnlớn công ty đều tìm cách tăng vốn cổ phần liên tục mà không cânđối giữa nhu cầu thực sự cho phát triển kinh doanh cốt lõi. Kếtcục là quy mô vốn cổ phần ngày càng tăng rất mạnh nhưng tỷsuất lợi nhuận trên vốn và EPS ngày càng giảm. Đặc biệt nhưgiai đoạn 2007, khi thị trường chứng khoán (TTCK) lên quámạnh, nhiều công ty tăng vốn chỉ vì bán được giá, thu được sốvốn cực lớn đem đầu tư tài chính. Sau đó khi thị trường suy giảmkhiến giá cổ phiếu tụt dốc, gây thua lỗ lớn cho cổ đông.Hiện nay, với lãi xuất ngân hàng đang cao, nhiều công ty quaysang huy động vốn cổ phần. Việc huy động này có thể làm dịucơn khát vốn, nhưng nó lại làm tăng vốn điều lệ và gây áp lực lớnnên hiệu quả đồng vốn. Nếu lợi nhuận không tăng tương xứngvới vốn cổ phần thì công ty sẽ bị đánh giá thấp, làm giá cổ phiếusụt giảm, kết cục cổ đông bị thiệt hại hơn là vay với lãi suất cao.Nhiều doanh nghiệp còn có quan điểm khi huy động vốn cổ đôngphải bán với giá khá cao, đảm bảo thu được nguồn vốn lớn đểgiá cổ phiếu không bị giảm. Quan điểm này cũng sai lầm ở chỗmặc dù giá có thể không giảm, nhưng vấn đề ở đây là các cổđông (tức các ông chủ) phải móc tiền túi bỏ vào công ty để giữgiá cổ phiếu, tức là tiền từ túi này chuyển sang túi khác, khônggiúp tăng hiệu quả huy động.Tóm lại, cấu trúc vốn doanh nghiệp để phát triển giá trị doanhnghiệp và đem lại lợi ích bền vững cho cổ đông là một bài toánquan trọng, đòi hỏi ban lãnh đạo công ty phải xem xét nhiều,trong đó cốt lõi vẫn là mục tiêu phát triển của doanh nghiệp để cổphiếu công ty luôn hấp dẫn các nhà đầu tư. Xét dưới góc độ tàichính thì cần hài hòa giữa vay vốn và huy động vốn cổ đông,trong đó chú trọng vay vốn để đáp ứng nhu cầu mở rộng kinhdoanh, còn huy động vốn cổ phần chỉ triển khai khi có nhu cầuđầu tư dài hạn đòi hỏi nguồn vốn lớn.Cấu trúc vốn để phát triển, doanh nghiệp cần giữ vững giá trịdoanh nghiệpViệc tái cấu trúc vốn bằng cách huy động lượng vốn trên TTCKsẽ dẫn tới giá CP sẽ biến động rất lớn. Nếu cổ đông hiện hữuđược mua giá ưu đãi (bằng mệnh giá) thì khi gần tới thời điểmchốt quyền được mua CP sẽ làm giá tăng rất mạnh, sau đó giá bịgiảm. Hiện tượng này làm nhiều nhà đầu tư không có thông tin sẽkhông hiểu và đánh giá sai lệch về doanh nghiệp. Hiện nay, nhiềudoanh nghiệp tương đối có tên tuổi có cơ hội rất tốt để huy độngvốn từ cổ phiếu. Vấn đề là phải có lộ trình huy động để khai tháchiệu quả đem lại lợi ích tốt nhất cho cổ đông. Xét riêng về cáccông ty sản xuất, nếu dự định huy động 100 tỷ để đầu tư nhàmáy, thì nên huy động làm hai đợt trong 2 năm để đưa vốn vàođầu tư theo tiến độ tối ưu; còn nếu huy động vượt mức một lần,rồi nguồn vốn dư chưa sử dụng lại đem đầu tư tài chính, địa ốc…thì giá trị ...