Cây xanh đô thị ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai

Đề tài đã tiến hành điều tra, đánh giá thành phần loài cây xanh đô thị, khảo sát các mô hình bố trí cây xanh trên đường phố và công viên, đồng thời nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của cây xanh đô thị để đề xuất các phương hướng phát triển hệ thống cây xanh đô thị ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cây xanh đô thị ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 57, 2010<br /> <br /> CÂY XANH ĐÔ THỊ Ở THÀNH PHỐ PLEIKU, TỈNH GIA LAI<br /> Nguyễn Danh<br /> Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai<br /> Phan Thị Thanh Thủy<br /> Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Thành phần loài cây xanh đô thị thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai khá đa dạng và phong<br /> phú. Đã xác định được 165 loài thuộc 140 chi trong 69 họ của 3 ngành thực vật bậc cao có<br /> mạch. Trong đó, cây xanh đường phố có 57 loài thuộc 28 họ, cây xanh công viên có 130 loài,<br /> với 45 loài cây bóng mát thuộc 21 họ.<br /> Cây xanh đường phố được bố trí theo các kiểu đường phố 1 hàng cây, 2 hàng cây và 4<br /> hàng cây. Mô hình trồng cây trong các công viên ở thành phố Pleiku tương đối đa dạng: Gồm<br /> các mô hình công viên hành lang kỹ thuật giao thông và các mô hình bồn hoa trang trí trong<br /> các công viên nghỉ ngơi – giải trí.<br /> <br /> 1. Đặt vấn đề<br /> Hệ thống cây xanh đô thị của thành phố Pleiku - tỉnh Gia Lai không những góp<br /> phần điều hòa nhiệt độ, tạo bóng mát, cải thiện môi trường mà còn góp phần quan trọng<br /> tạo nên kiến trúc cảnh quan, là một bộ phận không thể thiếu trong kiến trúc đô thị thành<br /> phố Pleiku.<br /> Tuy nhiên, việc phát triển cây xanh đô thị ở đây chưa được quan tâm đúng mức,<br /> số lượng cây xanh còn quá ít, chủng loại chưa phong phú nên cảnh quan đường phố còn<br /> hoang sơ, nhiều khu vực trong thành phố bố trí trồng cây xanh chưa theo quy hoạch cụ<br /> thể, cây bị khô héo, gãy cành, tét nhánh, hoặc một số cây bị người dân tự ý chặt phá làm<br /> mỹ quan thành phố bị xuống cấp.<br /> Từ thực trạng trên, đề tài đã tiến hành điều tra, đánh giá thành phần loài cây<br /> xanh đô thị, khảo sát các mô hình bố trí cây xanh trên đường phố và công viên, đồng<br /> thời nghiên cứu một số yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của cây xanh đô thị để đề<br /> xuất các phương hướng phát triển hệ thống cây xanh đô thị ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia<br /> Lai.<br /> <br /> 27<br /> <br /> 2. Đối tượng, phương pháp và thời gian nghiên cứu<br /> 2.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Các loài thực vật bậc cao có mạch, tập trung vào các cây trồng làm cảnh ở<br /> đường phố và công viên thuộc khu vực nội thị thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.<br /> 2.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> - Sử dụng phương pháp điều tra kết hợp đánh giá nhanh nông thôn RRA để đánh<br /> giá về thành phần loài, sự phân bố của các loài cây xanh.<br /> - Đối với những loài cây chưa xác định tên chính xác tiến hành thu mẫu thực vật<br /> theo R. M. Klein và D. T. Klein (1979) [4].<br /> - Xác định tên khoa học theo phương pháp hình thái so sánh với tài liệu của<br /> Phạm Hoàng Hộ (1999 – 2000) [2] và Trần Hợp (1997) [3].<br /> 2.3.Thời gian nghiên cứu: Năm 2009.<br /> 3. Kết quả nghiên cứu<br /> 3.1. Hiện trạng cây xanh đô thị thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai<br /> 3.1.1. Thành phần loài cây xanh đô thị ở thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai<br /> Qua điều tra đã thống kê và xác định được 165 loài cây xanh đô thị thuộc 140<br /> chi của 69 họ trong 3 ngành thực vật bậc cao. Trong đó, ngành Ngọc lan<br /> (Magnoliophyta) chiếm ưu thế nhất về số loài, số chi và số họ với 62 họ chiếm 89,86%<br /> tổng số họ, 131 chi chiếm 93,57% tổng số chi, 156 loài chiếm 94,55% tổng số loài. Tiếp<br /> đến là ngành Thông (Pinophyta) với 5 họ chiếm 7,25% tổng số họ, 7 chi chiếm 5,00%<br /> tổng số chi, 7 loài chiếm 4,24% tổng số loài. Cuối cùng là ngành Dương xỉ<br /> (Polypodiophyta) có 2 họ chiếm 2,90% tổng số họ, 2 chi chiếm 1,43% tổng số chi, 2<br /> loài chiếm 1,21% tổng số loài.<br /> 3.1.2. Hiện trạng cây xanh ở đường phố Pleiku<br /> - Đã thống kê có 57 loài cây xanh thuộc 28 họ với tổng số cây là 5.995 cây.<br /> Trong đó những chủng loại cây có số lượng lớn như Sao đen với 1.272 cây, Thông ba lá<br /> với 717 cây,…<br /> - Cây xanh đường phố được chia theo 6 cấp đường kính thân: D ≤ 10cm (D10),<br /> 10cm < D ≤ 20cm (D20), 20cm < D ≤ 40cm (D40), 40cm < D ≤ 60cm (D60), 60cm < D ≤<br /> 80cm (D80), D > 80cm (D100). Tỷ lệ % số lượng cây được phân chia theo cấp đường<br /> kính: D10 (38,48%), D20 (39,03%), D40 (18,32%) D60 (2,44%), D80 (0,82%), D100<br /> (0,92%). Qua đó, có thể thấy rằng cây xanh đường phố Pleiku đang trong giai đoạn còn<br /> trẻ và cần được quan tâm chăm sóc.<br /> <br /> 28<br /> <br /> 3.1.3. Hiện trạng cây xanh ở công viên thành phố Pleiku<br /> - Ở các công viên hành lang kỹ thuật (vòng xoay, băng két), công viên nghỉ ngơi<br /> - giải trí (hoa viên, công viên), đã xác định được 130 loài thực vật thuộc 54 họ, trong đó<br /> có 45 loài cây xanh bóng mát thuộc 21 họ với tổng số cây là 2.499 cây. Trong đó các<br /> loài cây được trồng với số lượng lớn như Thông ba lá với 1.144 cây, Sao đen với 244<br /> cây,… Các loài cây có số lượng thấp chủ yếu là cây ăn quả như Nhãn, Mận, Mít,... và<br /> một số cây như Đa, Ngọc Lan, Sanh, Sung,...<br /> - Tỷ lệ % số lượng cây được phân chia theo cấp đường kính: D10 (44,66%), D20<br /> (25,97%), D40 (23,65%) D60 (3,92%), D80 (0,96%), D100 (0,84%). Có thể thấy rằng hệ<br /> thống cây xanh ở công viên còn tương đối trẻ, số cây mới trồng (D10) chiếm tỷ lệ khá<br /> cao 44,66%. Số cây đại thụ và cổ thụ chiếm tỷ lệ rất nhỏ.<br /> 3.1.4. Hiện trạng diện tích đất cây xanh công cộng ở thành phố Pleiku<br /> Theo các số liệu về diện tích xanh công cộng do công ty Công trình đô thị cung<br /> cấp và số liệu ...