Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não

Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu nãoTai biến mạch máu não là tình trạng tổn thương não, màng não, thường do tắc, vỡ mạch máu trong não. Bệnh tương đối phổ biến, chiếm 1/3 trong tổng số bệnh nhân vào khoa thần kinh. Trong đó khoảng 80% do tắc và 20% do vỡ mạch máu não mà nguyên nhân thường gặp là cao huyết áp, tiểu đường rối loạn mỡ máu... tỷ lệ tử vong xếp thứ ba sau các bệnh ung thư và tim mạch. Tai biến mạch máu não để lại nhiều di chứng nặng nề...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu nãoTai biến mạch máu não là tình trạng tổn thương não, màng não, thường do tắc, vỡ mạchmáu trong não. Bệnh tương đối phổ biến, chiếm 1/3 trong tổng số bệnh nhân vào khoathần kinh. Trong đó khoảng 80% do tắc và 20% do vỡ mạch máu não mà nguyên nhânthường gặp là cao huyết áp, tiểu đường rối loạn mỡ máu... tỷ lệ tử vong xếp thứ ba saucác bệnh ung thư và tim mạch. Tai biến mạch máu não để lại nhiều di chứng nặng nề chobệnh nhân, biến họ trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Tình trạng của bệnh nhânkhi ra viện có thể:-Ăn được: bệnh nhân không có nuốt khó có thể hoàn toàn ăn uống bằng đường miệng.- Không ăn được: bệnh nhân tỉnh táo, nhưng nuốt khó hoặc hôn mê.Dinh dưỡng cho người bệnh còn ăn đượcCho ăn như người bình thường, nếu ăn ít thì tăng thêm số bữa ăn. Phần lớn các bệnh nhânlà người cao tuổi, do đó ít nhiều sẽ có vấn đề về răng miệng và khả năng nhai, vì vậy thựcphẩm chế biến cần phù hợp với khả năng nhai của người bệnh. Đáp ứng đủ các chất dinhdưỡng cần thiết.cố gắng đạt cân nặng lý tưởng với chỉ số khối cơ thể BMI = 22, trong đóBMI được tính bằng cân nặng (tính theo kg) chia cho chiều cao bình phương (tính bằngm).-Đảm bảo tỷ lệ các nhóm thực phẩm trong khẩu phần ăn: bột: (65%, béo: 20%), đạm: 15– 20%, Muối < 6 g/ngày (khoảng nữa muỗng cà phê), có 3 mức ăn lạt:Ăn lạt ít: không ăn các loại nước chấm đặt trên bàn ăn như nước mắm, tương, xiết, tươnghột, muối tiêu, bột canh... Hạn chế các thức ăn chế biến sẵn như cháo phở mì ăn liền, đồhộp, giò chả, có thể giúp giảm 3 - 5 g muối một ngày…Ăn lạt vừa: không ăn các loại chấm đặt trên bàn ăn; không ăn thức ăn mặn và thức ăn chếbiến sẵn có thể giảm 6 - 10 g muối một ..ngày.Ăn lạt nghiêm ngặt: ngoài tuân thủ mức ăn lạt vừa, trong nấu nướng hoàn toàn không nênnêm mắm, tương, bột canh, bột ngọt…-Nhu cầu nước 1.500 - 2.000 ml cho một ngày (6 - 8 ly).Dinh dưỡng cho người bệnh không ăn đượcBệnh nhân có nuốt kho hoặc hôn mê, không thể ăn uống bằng đường miệng vì có thể gâyviêm phổi, suy hô hấp do hít và vì thế cũng khó cung cấp đủ nhu cầu dinh dưỡng. Nuôiăn qua ống thông sẽ giúp người bệnh nhận đủ lượng thực phẩm cần thiết trong ngày. Ốngthông đúng là ống thông mũi dạ dày.Thực phẩm nuôi qua ống thông gồm:ASữa: nên dùng các loại sữa bột chú ý pha đúng theo hướng dẫn trong hộp sữa.Cháo xay: nên sử dụng men tiêu bột (amylase) để làm lỏng cháo nhằm tránh nghẹt ống.Bột dinh dưỡng cao năng lượng: sử dụng bột này tiện lợi nhưng mắc tiền. Nên pha đúnghướng dẫn của nhà sản xuất. Các sản phẩm hiện có trên thị trường: Ennalaz 1; Annalaz2; Enplus; Ensure; Isocal, Enaz.Lượng thực phẩm cho mỗi lần ăn:- Chia đều cho ít thất 5 bữa ăn /ngày, mỗi bữa ăn không quá 400 ml.- Khoảng cách giữa các bữa ăn: 2 đến 3 giờ tùy số lượng mỗi lần ăn và số bữa ăn.Vệ sinh kỹ các dụng cụ và ống thông: ống thông có thể thay đổi mỗi tuần hay 1 - 3tháng tùy vật liệu và nhà sản xuất.Kiểm tra: lượng nước tiểu hàng ngày; lượng nước nhập vào hàng ngày; người bệnh có bịsình bụng, ói hoặc tiêu chảy hay không.Cách xử trí khi gặp các triệu chứng:- Ói, sình bụng: giảm khối lượng mỗi bữa ăn, giảm tốc độ khi cho ăn bằng cách nhỏ giọtliên tục.- Tiêu chảy: giảm độ đậm đặc của thức ăn, giảm tốc độ khi cho ăn, thay đổi sữa khi bịtiêu chảy.- Tắc ống: rửa ống, thay ống.- Ứ đọng thức ăn: giảm khối lượng mỗi bữa ăn, có thể nhỏ giọt liên tục.Nếu nuôi ăn đúng, bệnh nhân sẽ: da hồng hào, không viêm loét; niêm mạc không bị lởloét; cân nặng đạt mức lý tưởng; cơ chắc; tóc mượt, không rụng.Nuôi ăn chưa đúng bệnh nhân sẽ: sụt cân dần; da xanh, niêm nhợt; da niêm, dễ lở loét;cơ nhão; tóc rụng. Tất cả những biến chứng trên nếu không cải thiện cần hỏi ý kiến bác sĩđiều trị và bác sĩ dinh dưỡng. ...