Chăm sóc người bệnh cao tuổi

Suy giảm khả năng duy trì sự cân bằng nội môi, đặc biệt khi bị stress, là biểu hiện chính ở nhiều hệ cơ quan của người cao tuổi. Sự suy giảm này làm cho người cao tuổi (NCT) dễ mắc bệnh và có các biến đổi bất lợi đối với các biện pháp chẩn đoán và điều trị bệnh, kể cả lúc nằm viện. Đó là do suy giảm cơ quan đảm nhận vai trò khử độc các loại thuốc và hóa chất (là gan và thận) và các cơ quan khác có ảnh hưởng đến chức năng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăm sóc người bệnh cao tuổi Chăm sóc người bệnh cao tuổi Suy giảm khả năng duy trì sự cân bằng nội môi, đặc biệt khi bị stress,là biểu hiện chính ở nhiều hệ cơ quan của người cao tuổi. Sự suy giảm nàylàm cho người cao tuổi (NCT) dễ mắc bệnh và có các biến đổi bất lợi đối vớicác biện pháp chẩn đoán và điều trị bệnh, kể cả lúc nằm viện. Đó là do suygiảm cơ quan đảm nhận vai trò khử độc các loại thuốc và hóa chất (là gan vàthận) và các cơ quan khác có ảnh hưởng đến chức năng của tim, phổi, hệ tiêuhóa, hệ miễn dịch và hệ thần kinh. NGƯỜI CAO TUỔI MẮC NHIỀU BỆNH VÀ DỄ BỊ BỆNH NCT thường mắc các bệnh thực thể và bệnh tâm lý nhiều hơn ngườitrẻ. Các bệnh này có thể làm cho NCT không thể thực hiện hoàn hảo cáccông việc trong sinh hoạt hằng ngày. Các công việc này bao gồm nhóm hoạtđộng hằng ngày (activities of daily living - ADLs), nhóm hoạt động hỗ trợhằng ngày (instrumental activities of daily living - IADLs) và nhóm hoạtđộng cao cấp hằng ngày (advanced activities of daily living - AADLs). Việcthường xuyên không thể thực hiện được các nhóm hoạt động vừa nêu, làmcho NCT bị suy yếu và là một vấn đề rất được quan tâm nghiên cứu tronglĩnh vực lão khoa. Sự suy yếu ít khi xảy ra riêng lẻ ở một cơ quan; NCT thường dễ bị tổnthương mạn ở các hệ cơ quan, thường mắc các bệnh mạn và không hồi phụcở vài hệ cơ quan. Ở bệnh nhân cao tuổi, trong khi điều trị các cơn bệnh cấptính, thầy thuốc thường phải đối diện với nhiều bệnh mạn có liên quan đếncơn bệnh cấp. Khi hỏi và thăm khám các bệnh nhân cao tuổi, thầy thuốc cầncó nhiều kinh nghiệm về các bệnh mạn của các hệ cơ quan khác và phải hiểubiết về sự liên quan của các bệnh này đối với cơn bệnh cấp tính của ngườibệnh. Đồng thời để xử trí tốt các tổn thương mạn và không hồi phục ở các hệcơ quan của NCT, thầy thuốc luôn lưu ý đến tính chất biểu hiện cấp trên nềnbệnh mạn thường gặp. BIỂU HIỆN CỦA BỆNH KHÔNG ĐIỂN HÌNH Tương tự quan điểm của các thầy thuốc nhi khoa là trẻ em khôngphải là phiên bản thu nhỏ của người lớn, các bác sĩ lão khoa cũng khuyếncáo rằng NCT không phải là phiên bản cũ của người trưởng thành còn trẻ.Các yếu tố được đề cập ở phần trên cho biết có sự thay đổi quan trọng ở mộtsố bệnh thường gặp của NCT. Các biến đổi này khiến cho việc chẩn đoán vàđiều trị bệnh bị chậm trễ hoặc bỏ sót hay chẩn đoán bệnh không chính xácnhiều hơn ở người trưởng thành còn trẻ. Do người bệnh có triệu chứng lâm sàng không điển hình, nếu kết quảchẩn đoán bệnh còn chưa rõ ràng, bác s ĩ sẽ yêu cầu tiến hành các biện phápthử nghiệm thường xuyên để có thể tìm ra bản chất nguyên nhân thực sự gâyra các biểu hiện lâm sàng. KHÁM CHO BỆNH NHÂN CAO TUỔI Bác sĩ hoạt động đơn độc thường phải đối diện với rất nhiều các vấnđề nảy sinh phức tạp trên lâm sàng. Để tránh tình huống này, hầu hết các bácsĩ ở Hoa Kỳ hoạt động thành nhóm và đa số các nhóm này đều có một sốchuyên gia về lâm sàng và chuyên gia về lý luận hỗ trợ trong việc chăm sócbệnh tật cho những bệnh nhân cao tuổi. Các nhóm bác sĩ lão khoa hiểu biếtrõ về việc chỉ sử dụng đơn thuần thuốc và các thử nghiệm thì không thểchữa trị được các tình trạng bệnh lý phức tạp và tương hỗ nhau ở NCT.Trong hầu hết các trường hợp, phụ tá của các bác sĩ lão khoa và điều dưỡngchuyên ngành lão khoa được phép (có giấy phép) hợp tác chặt chẽ với nhautrong việc xử trí các vấn đề mà trước kia chỉ do các bác sĩ gia đình đảmnhận, trong đó có cả việc kê toa. Các chuyên viên này được gọi là cácchuyên viên trung cấp. Cũng có các chuyên viên chăm sóc sức khỏe kháctham gia vào đội ngũ thầy thuốc chữa bệ nh cho NCT, cho từng bệnh nhân ởmột hoàn cảnh cụ thể. Các quyết định này cũng mất nhiều thời gian để cóthể xây dựng trình tự xử trí chi tiết. Các chuyên gia khuyến cáo rằng thựchiện công việc này nghiêm túc là nền tảng rất quan trọng, và NCT cần nhiềuthời gian để có thể hiểu và tiếp nhận được các mục tiêu điều trị chức năngriêng biệt với cả kế hoạch điều trị bệnh. ĐỊNH HƯỚNG CHĂM SÓC NCT Tại Hoa Kỳ, trong vòng 20 năm qua, việc tổ chức các hình thức chữabệnh vẫn chưa được thực hiện phổ biến; Đó là chăm sóc tại bệnh viện vàchăm sóc tại phòng khám riêng. Các chương trình giáo dục y khoa trong nhàtrường và ngoài xã hội thường tập trung theo hướng điều trị tại bệnh viện.Chỉ trong khoảng 10 năm gần đây mới có định hướng điều trị tại phòngkhám riêng mới được sự ủng hộ của các cơ quan chính phủ với các chươngtrình giáo dục y học ở nhiều mức độ khác nhau. Cùng với sự tiến bộ nhanh của chiến lược chăm sóc sức khỏe thì cáchình thức chăm sóc sức khoẻ không còn bị xem nhẹ nữa. Hiện nay, xen giữachế độ chăm sóc tại bệnh viện và tại phòng khám đã có nhiều chương trìnhchăm sóc sức khỏe khác được xây dựng nhằm đáp ứng yêu cầu của NCT.Ngay cả ở chế độ cha+m sóc tại bệnh viện, việc xây dựng các phòng bệnhchuyên biệt cũng đã trở thành bắt buộc. ...