Chẩn đoán u nguyên bào võng mạc không điển hình bằng xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm cắt dịch kính: Nhân ba trường hợp và hồi cứu y văn

Bài viết trình bày đánh giá hiệu quả chẩn đoán của phương pháp xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm từ phẫu thuật cắt dịch kính ở các u nguyên bào võng mạc không điển hình. Nghiên cứu hồi cứu 3 trường hợp u nguyên bào võng mạc không điển hình đã được chẩn đoán bằng xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm từ phẫu thuật cắt dịch kính.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chẩn đoán u nguyên bào võng mạc không điển hình bằng xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm cắt dịch kính: Nhân ba trường hợp và hồi cứu y văn TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 497 - THÁNG 12 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2020 CHẨN ĐOÁN U NGUYÊN BÀO VÕNG MẠC KHÔNG ĐIỂN HÌNH BẰNG XÉT NGHIỆM TẾ BÀO HỌC BỆNH PHẨM CẮT DỊCH KÍNH: NHÂN BA TRƯỜNG HỢP VÀ HỒI CỨU Y VĂN Hoàng Anh Tuấn*, Vũ Thị Bích Thủy*TÓM TẮT 54 trường hợp này khó phát hiện được qua thăm Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả chẩn đoán của khám lâm sàng và các xét nghiệm thông thường.phương pháp xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm Từ khóa: U nguyên bào võng mạc, phẫu thuậttừ phẫu thuật cắt dịch kính ở các u nguyên bào cắt dịch kính, tế bào học, chẩn đoán phân biệt.võng mạc không điển hình. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: SUMMARYNghiên cứu hồi cứu 3 trường hợp u nguyên bào CYTOPATHOLOGICAL DIAGNOSISvõng mạc không điển hình đã được chẩn đoán OF ATYPICAL RETINOBLASTOMA INbằng xét nghiệm tế bào học bệnh phẩm từ phẫu A VITRECTOMY SPECIMEN:thuật cắt dịch kính. THREE CASES REPORT AND Kết quả: Trên tiêu bản tế bào học thấy nhiều REVIEW OF THE LITERATURESđám tế bào không điển hình với bào tương hẹp Objective: To evaluate the effect of cytologyhoặc không rõ, tỷ lệ nhân/bào tương cao, chất on vitrectomy specimen as a diagnostic modalitynhân dạng “muối tiêu” trên nền chứa nhiều chất in cases of retinoblastoma with atypicalhoại tử. Nhân tế bào u kiềm tính, không đều nhau presentation.và thường to gấp khoảng 2-3 lần nhân của các Materials and Methods: Retrospective studylymphô bào trưởng thành. Các tế bào u dương of 3 cases of retinoblastoma with atypicaltính với các dấu ấn miễn dịch NSE, features who presented to our hospital andSynaptophysin, CD56, Ki-67 và âm tính với dấu underwent vitrectomy procedure to confirm theấn LCA. Sau khi được chẩn đoán bằng xét diagnosis.nghiệm tế bào học, các bệnh nhân được phẫu Results: Cytological examination of thethuật cắt bỏ nhãn cầu và kết quả xét nghiệm giải vitreous fluid showed clusters of looselyphẫu bệnh đã khẳng định là u nguyên bào võng cohesive atypical cells with ill-defined scantmạc. cytoplasm, high nuclear to cytoplasmic ratio, and Kết luận: Qua xét nghiệm tế bào học và hóa “salt and pepper” chromatin pattern in a necroticmô miễn dịch bệnh phẩm từ phẫu thuật cắt dịch background. The nuclei of tumor cells were 2-3kính, có thể chẩn đoán được các trường hợp u times larger than mature lymphocytes and variednguyên bào võng mạc không điển hình mà các in shape, from round to oval or triangular. The cells were positive for NSE, Synaptophysin,* Bệnh viện Mắt Trung ương CD56, Ki-67 markers and negative for LCAChịu trách nhiệm chính: Hoàng Anh Tuấn marker. After a cytological diagnosis ofEmail: anhtuanbvm@gmail.com retinoblastoma, three cases were subjected toNgày nhận bài: 2.11.2020 enucleation and a histological confirmation wasNgày phản biện khoa học: 10.11.2020 obtained.Ngày duyệt bài: 12.11.2020 451 HỘI THẢO KHOA HỌC GIẢI PHẪU BỆNH – TẾ BÀO BỆNH HỌC VIỆT NAM LẦN THỨ IX Conclusion: Cytological and trắng diện đồng tử ở mắt trái, mờ mắt, khôngimmunohistochemical examination of vitrectomy nhức mắt. Khám lâm sàng cho thấy: thị lực:specimen was useful for diagnosis of atypical sáng tối (±), nhãn áp: 30mmHg, kết mạcretinoblastomas in which clinical and không cương tụ, giác mạc phù, tiền phòngnoninvasive investigations have failed to sâu sạch, thể thủy tinh đục vỏ, dịch kính vẩnestablish the diagnosis. đục nên không soi được đáy mắt. Kết quả Key Words: retinoblastoma, vitrectomy, siêu âm cho thấy dịch kính có đám màng tổcytology, differential diagnosis. chức liên kết ở ½ sau, xơ hóa rộng. Bệnh nhân được chẩn đoán lâm sàng là glocomI. ĐẶT VẤN ĐỀ bẩm sinh, đục thể thủy tinh, tổ chức hóa dịch U nguyên bào võng mạc (UNBVM) kính, chưa loại trừ bệnh Coat’s tăng nhãn ápthường biểu hiện với các triệu chứng điển và được phẫu thuật mổ cắt bè, cắt thể thủyhình như ánh đồng tử trắng, lác,…[4]. Tuy tinh, cắt dịch kính trước. Sau 3 tháng, bệnhnhiên, vẫn có khoảng 1-2% các trường hợp nhân đến khám lại với dấu hiệu ánh trắngUNBVM không điển hình với các biểu hiện diện đồng tử. Khám thấy mủ tiền phòng caonhư mảng võng mạc dày lên, lan tỏa, ranh 3mm (giả mủ tiền phòng). Bệnh nhân đượcgiới không rõ và phát triển reo rắc vào buồng chỉ định cắt dịch kính và kết quả xét nghiệmdịch kính. Đối với các trường hợp UNBVM tế bào học (TBH) là: Hình ảnh TBH củakhông điển hình như vậy thì đôi khi rất khó UNBVM. Sau đó, bệnh nhân được chỉ địnhchẩn đoán trên lâm sàng, cần phải chẩn đoán chụp CT scanner và kết quả cho thấy nộiphân biệt với các bệnh như viêm màng bồ nhãn có nốt vôi hóa. Bệnh nhân được phẫuđào, viêm nội nhãn, xuất huyết dịch kính, thuật cắt bỏ nhãn cầu và kết quả xét nghiệmbệnh Coat’s,… giải phẫu bệnh là UNBVM xâm lấn tiền phòng. Sau phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu, b ...