CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ VÔ KINH THỨC PHÁT DO NGUYÊN NHÂN TRUNG ƯƠNG

Tham khảo tài liệu chẩn đoán và điều trị vô kinh thức phát do nguyên nhân trung ương, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ VÔ KINH THỨC PHÁT DO NGUYÊN NHÂN TRUNG ƯƠNG BS. Chu Thò Thu Höông – BV. Böu Ñieän Haø Noäi oâ kinh laø moät trong nhöõng trieäu chöùng cuûaV boä phaän sinh duïc vaø nhöõng baát thöôøng baåm sinh caùc baát thöôøng veà giaûi phaãu hoaëc noäi tieát coù khaùc. Thí duï, hoäi chöùng Turner, hoäi chöùng thöôïngtheå laøm cho ngöôøi phuï nöõ bò voâ sinh. Hieän nay, ngöôøi thaän sinh duïc, hoäi chöùng Rokitansky v.v…ta ñaõ hieåu roõ hôn veà cô cheá sinh beänh cuõng nhö caùchñieàu trò moät soá tröôøng hôïp voâ kinh vaø voâ sinh. Tuy Theo taøi lieäu Aâu, Myõ, nhöõng nguyeân nhaân phoå bieánnhieân, cuõng coøn ñoù caùc nguyeân nhaân gaây voâ kinh nhaát cuûa voâ kinh thöù phaùt laø ôû vuøng döôùi ñoài (78%),khoâng theå khaéc phuïc ñöôïc, nhaát laø caùc khieám khuyeát buoàng tröùng (8%), ngoaøi boä phaän sinh duïc (7%),veà maët giaûi phaãu, nhö khoâng coù töû cung chaúng haïn. tuyeán yeân (2%). Trong ño, nguyeân nhaân töø vuøng döôùi ù ñoài vaø tuyeán yeân laø caùc nguyeân nhaân trung öông gaâyVoâ kinh coù 2 daïng: nguyeân phaùt vaø thöù phaùt. Voâ kinh voâ kinh coù theå khaéc phuïc ñöôïc bieán chöùng voâ sinh toátnguyeân phaùt laø tröôøng hôïp beù gaùi ñaõ qua tuoåi daäy hôn so vôùi nguyeân nhaân töø caùc vuøng khaùc.thì maø vaãn khoâng coù kinh nguyeät, coøn voâ kinh thöùphaùt laø tröôøng hôïp maát kinh sau khi ñaõ töøng coù kinh VOÂ KINH THÖÙ PHAÙT NGUYEÂN NHAÂN VOÛ NAÕO,bình thöôøng tröôùc ñoù. VUØNG DÖÔÙI ÑOÀITaát caû nhöõng nguyeân nhaân gaây voâ kinh nguyeân phaùt Coù hai nhoùm: nhoùm do caùc yeáu toá taâm thaàn vaø nhoùmñeàu coù theå laø nhöõng nguyeân nhaân gaây voâ kinh thöù do caùc toån thöông thöïc theå. Thaät ra, caû hai nhoùmphaùt, tröø nhöõng baát thöôøng baåm sinh veà giaûi phaãu ôû nguyeân nhaân naøy phaàn lôùn ñeàu laø do töø voû naõo taùc YHSS 21 ñoäng xuoáng vuøng döôùi ñoài chöù khoâng phaûi khôûi phaùt chöùng voâ kinh tieát söõa. Nhöõng khoái u teá baøo kò saéc töø vuøng döôùi ñoài. Nhöõng yeáu toá taâm thaàn, taâm lyù coù cuûa tuyeán yeân tuy khoâng cheá tieát hormon, khoâng gaây theå laø sang chaán tinh thaàn trong gia ñình nhö ly dò, caùc trieäu chöùng noäi tieát nhöng cuõng gaây ñöôïc voâ kinh tang toùc, thay ñoåi hoaøn caûnh soáng, haønh trình ñöôøng do thuøy tröôùc tuyeán yeân bò huûy hoaïi. daøi, lo sôï v.v…, coù khi töôûng töôïng coù thai cuõng gaây ra voâ kinh. Trong theá giôùi chieán tranh laàn thöù hai, taïi Hoäi chöùng Sheehan chaâu AÂu, ngöôøi ta thaáy coù tôùi 50% phuï nöõ bò maát kinh vì lo laéng sôï seät vaø ñoùi keùm. Nguyeân nhaân Nhöõng thöông toån thöïc theå nhö vieâm naõo, sang chaán Sau ñeû, tuyeán yeân giaûm nhanh theå tích, song song soï naõo laøm aûnh höôûng ñeán chöùc naêng vuøng döôùi ñoài vôùi vieäc giaûm khoái löôïng tuaàn hoaøn chung cuûa saûn hay caùc nhoùm nhaân ôû treân vuøng döôùi ñoài nhö heä phuï. Neáu xaûy ra maát maùu nhieàu trong khi ñeû hoaëc thoáng vieàn, caáu taïo löôùi. Khoâng hieám nhöõng tröôøng sau khi ñeû thì löôïng maùu cung caáp cho tuyeán yeân hôïp xaûy ra trong thôøi kyø thai ngheùn cuûa ngöôøi meï caøng giaûm nhanh vaø thuøy tröôùc tuyeán yeân bò hoaïi töû. daãn tôùi toån haïi cho ñöùa con nhö nhieãm khuaån, nhieãm ñoäc thai ngheùn, tia xaï, thuoác. Trong caùc thuoác, ngöôøi Khoaûng 15% nhöõng tröôøng hôïp choaùng maát maùu do ta löu yù ñeán fenotiazin, reserpin, caùc thuoác beá haïch ñeû daãn tôùi giaûm tieát hormon höôùng sinh duïc. Neáu bò coù taùc ñoäng leân vuøng döôùi ñoài. hoaïi töû 90% tuyeán yeân, seõ daãn tôùi maát haún cheá tieát caùc höôùng hormon. Tyû leä gaëp: 1/ 5000 - 1/ 10.000 Nhieàu tröôøng hôïp voâ kinh sau ñeû keøm theo beùo beäu tröôøng hôïp ñeû. trong khi coù thai vaø sau thôøi gian ngöøng cho buù, nhöõng trung taâm cuûa vuøng döôùi ñoài khoâng ñöôïc dinh Trieäu chöùng döôõng ñaày ñuû. Thaät khoù phaân ...